Dlaczego test na HPV jest lepszy niż cytologia?
Artykuł sponsorowany
Zakażenie HPV jest szczególnie niebezpieczne dla kobiet. Wirus brodawczaka ludzkiego w większości przypadków jest bowiem odpowiedzialny za rozwój raka szyjki macicy. Według statystyk, nowotwór szyjki macicy zbiera tragiczne żniwo, co roku zabijając tysiące kobiet w Polsce. W profilaktyce raka szyjki macicy kluczowe znaczenie ma wczesne wykrycie infekcji HPV, umożliwiające całkowite wyleczenie. Lekarze ginekolodzy rekomendują test HPV DNA (wykrywający wirusa brodawczaka ludzkiego), gdyż jest badaniem czulszym od cytologii. Tymczasem najskuteczniejszą bronią w walce z wirusem HPV są szczepienia w kierunku wirusa brodawczaka ludzkiego. 1 czerwcu br. ruszyły w Polsce bezpłatne szczepienia przeciwko HPV dla nastolatków.
Czym jest wirus HPV?
HPV jest to wirus brodawczaka ludzkiego (Human Papilloma Virus). Źródłem transmisji wirusa HPV są najczęściej kontakty seksualne: waginalne, oralne i analne.
Wirus HPV jest aktualnie najczęstszą chorobą przenoszoną drogą płciową. Według szacunków nawet 80 proc. kobiet i mężczyzn aktywnych seksualnie zetknie się w ciągu swojego życia z wirusem HPV.
Istnieje blisko 200 odmian tego wirusa. Wyróżniamy:
- typy wirusa HPV niskoonkogenne: 6, 11, 13, 30, 40, 42, 43, 44. Odpowiadają one za rozwój łagodnych zmian w obrębie błon śluzowych narządów płciowych (brodawki płciowe).
- typy wirusa HPV wysokoonkogenne, czyli stwarzające duże ryzyko rozwoju nowotworu: 16, 18, 31, 33, 35, 39, 45, 51, 52, 56, 58, 59.
Obecność wirusa HPV zwiększa ryzyko zachorowania na raka szyjki macicy.
Do rozwoju raka szyjki macicy zazwyczaj prowadzi zakażenie odmianami HPV: 16 i 18.
HPV jest odpowiedzialny także za powstawanie raka: pochwy, prącia, odbytu oraz nowotworów jamy ustnej i gardła.
Pamiętaj! Rak szyjki macicy jest wciąż groźny dla kobiet. Jednak wiele Pacjentek lekceważy badanie przesiewowe!
Wirus HPV jest odpowiedzialny za zdecydowaną większość przypadków raka szyjki macicy.
Wirus ten wywołuje zmiany przednowotworowe w obrębie szyjki macicy. Warto wiedzieć przy tym, że wcześnie wykryte zmiany przedrakowe są praktycznie całkiem wyleczalne.
Dlatego w profilaktyce raka szyjki macicy tak ważną rolę odgrywają badania przesiewowe w kierunku wirusa HPV oraz profilaktyka pierwotna czyli szczepienia.
Różne badania pozwalają wykryć niepokojące zmiany w komórkach szyjki macicy.
Badania przesiewowe w kierunku wykrywania raka szyjki macicy obejmują wykonywanie cytologii.
Możemy wyróżnić:
- cytologię tradycyjną inaczej szkiełkową
- cytologię podwyższonej na podłożu płynnym (inaczej LBC).
Tradycyjne badanie cytologiczne polega na pobraniu wymazu z kanału i tarczy szyjki macicy. Pozwala wychwycić zmiany przedrakowe na szyjce macicy, mogące świadczyć o obecności wirusa HPV, z których może się rozwinąć rak szyjki macicy.
Jednak, aby potwierdzić obecność wirusa HPV na 100 proc. i określić jego typ trzeba wykonać osobny test.
Cytologia konwencjonalna nie jest badaniem doskonałym. Jej czułość wynosi 50-60 proc.
Lekarze ginekolodzy zalecają cytologię na podłożu płynnym (liquid based cytology). W przypadku cytologii płynnej wymaz pobiera się na specjalne płynne podłoże. Pobrany materiał oczyszczany jest z krwi i śluzu oraz poddaje ocenie mikroskopowej.
Cytologia płynna ze względu na wysoką czułość (wynosi 70 proc.) jest lepszą metodą od tradycyjnej cytologii, a wymaz można poddać kolejnym testom np na obecność HPV DNA.
Czy wiesz, że test na obecność wirusa hpv możesz pobrać samodzielnie we własnej łazience? Więcej o tzw. samopobraniu - selfsamplingu przeczytasz na www.badamHPV.pl
Co powinna zrobić Pacjentka, która ma zły wynik cytologii?
W takiej sytuacji lekarz ginekolog zleci wykonanie testu w kierunku wirusa HPV. Skieruje Pacjentkę także na wykonanie kolposkopii, celem dokładniejszego sprawdzenia zmian.
Kolposkopia jest małoinwazyjnym badaniem, umożliwiającym dokładną ocenę nabłonka szyjki macicy.
Badanie to polega na ocenie po specjalnym wybarwieniu nabłonka szyjki macicy, pochwy i sromu za pomocą kolposkopu, czyli specjalnego urządzenia, które pozwala na powiększenie obrazu i jego nagranie.
Badanie kolposkopowe, czyli wziernikowanie szyjki macicy, umożliwia dokładną ocenę nabłonka szyjki macicy po wybarwieniu 3-5% roztworem kwasu octowego oraz jodkiem potasu (tzw. płynem Lugola)
Kolposkopia pozwala wykryć zmiany spowodowane infekcją wirusem HPV. Najważniejszym celem badania jest wykrycie:
- stanów przedrakowych, czyli tzw. HSIL (CIN2/CIN3)
- zmian nowotworowych.
Wskazaniami do wykonania badania kolposkopii są:
- nieprawidłowy wynik cytologii
- infekcja jednym z wysokoonkogennych typów HPV
- nawracające stany zapalne pochwy
- nieprawidłowe krwawienia z dróg rodnych i plamienia.
Kolposkopia jest również badaniem kontrolnym, służącym do obserwacji szyjki macicy po różnych zabiegach na szyjce macicy.
Do wykrywania infekcji wirusem brodawczaka ludzkiego wykorzystuje się test HPV.
Dlaczego badanie molekularne jest lepsze od badania cytologicznego? Ponieważ czułość testu w kierunku HPV wynosi blisko 100 proc.!
Jakie jeszcze inne działania profilaktyczne trzeba podjąć, aby uchronić się przed rakiem szyjki macicy?
Szczepienia przeciwko wirusowi HPV skutecznie chronią przed obecnością zmian przednowotworowych oraz chorobami nowotworowymi, powodowanymi przez wirusa brodawczaka ludzkiego.
Są szczególnie zalecane nastolatkom w wieku 12-13 lat, przed inicjacją seksualną.
Od czerwca rozpoczęły się w Polsce powszechne, dobrowolne i bezpłatne szczepienia przeciw HPV, w ramach Narodowej Strategii Onkologicznej, nastolatków w wieku 12 i 13 lat ( w tym roku szczepione są dzieci z rocznika 2010 i 2011).
Jak działa szczepionka przeciwko HPV?
Otóż szczepionki przeciw HPV mobilizują układ odpornościowy do wytworzenia przeciwciał oraz uruchamiają mechanizmy organizmu zapewniające długotrwałą odporność.
Autor:
Dr n. med. Wojciech Homola, specjalista położnictwa i ginekologii, autor wielu prac naukowych z zakresu HPV oraz profilaktyki raka szyjki macicy, wieloletni wykładowca akademicki. Na codzień prowadzi ciąże, pomaga w doborze antykoncepcji, wykonuje kolposkopie, histeroskopie oraz zabiegi LEEP - elektrokonizacje szyjki macicy.
Artykuł sponsorowany
