Numer Identyfikacji Podatkowej (NIP) - dlaczego jest tak ważny w świecie biznesu?
Artykuł sponsorowany
NIP to indeks o kluczowym znaczeniu dla podmiotów gospodarczych działających w Polsce. Mało kto wie o tym, że nie zawsze tak było. Początkowo rola tego rejestru była zupełnie inna. Dlaczego Numer Identyfikacji Podatkowej szczególnie dobrze przyjął się właśnie wśród firm?
Co trzeba wiedzieć o Numerze Identyfikacji Podatkowej?
NIP został wdrożony na mocy Ustawy o Ewidencji i Identyfikacji Podatników. Akt prawny został ogłoszony w Dzienniku Ustaw 13 października 1995 roku. Zmiany weszły w życie dopiero w styczniu 1996 r. Można podejrzewać, że ustawodawca chciał wdrożyć tak ważny indeks wraz z nastaniem nowego roku fiskalnego.
W pierwszych latach funkcjonowania rejestru Numer Identyfikacji Podatkowej nie był zarezerwowany tylko dla przedsiębiorców. Wręcz przeciwnie, korzystały też z niego osoby cywilne, które pracowały na podstawie umowy o pracę.
NIP był wymaganym identyfikatorem, który podawało się w kadrach, gdy dopiero przyjmowało się do pracy. Umożliwiał też złożenie corocznego zeznania podatkowego dla wszystkich obywateli. Widać więc dość wyraźnie, że ustawodawca chciał uczynić z NIP-u bardzo ważną bazę. Niestety, nie wszystko poszło zgodnie z planem.
Decyzja o objęciu jak największej liczby Polaków obowiązkowym numerem NIP była jak najbardziej słuszna, jednak osoby zarządzające rejestrem postawiły na bardzo kontrowersyjną decyzję, jaką była różnica w formie zapisu Numeru Identyfikacji Podatkowej dla firm i dla osób cywilnych.
Co więcej, NIP w obu tych przypadkach składał się z dziesięciu cyfr, a jedyną różnicę stanowiły myślniki. Firmy posługiwały się zapisem w formacie: 000-00-00-000, a osoby zatrudnione na umowę o pracę zapisywały Numer Identyfikacji Podatkowej jako 000-000-00-00.
Rodziło to wiele problemów, które angażowały sporo czasu: zarówno po stronie przedsiębiorców, jak i instytucji rządowych, które przetwarzały dane, gdzie znajdował się NIP. Dopiero po kilku latach zmieniono schemat działania tego rejestru i "wydzielono" go jako główny identyfikator dla przedsiębiorców.
Pozostałością po pierwszych latach funkcjonowania Numeru Identyfikacji Podatkowej w Polsce są stare pieczątki w firmach. Często wciąż spotyka się tam umieszczone w charakterystyczny sposób myślniki — mimo tego, że obowiązujące w naszym kraju prawo już tego nie wymaga.
NIP w świecie biznesu — co trzeba wiedzieć?
Przede wszystkim powinniśmy pamiętać o tym, że jest to rejestr publiczny, czyli taki, do którego ma dostęp niemal każdy obywatel Polski. Chcąc sprawdzić NIP wybranej firmy, wystarczy skorzystać z darmowej wyszukiwarki firm w serwisie ALEO.com. Platforma daje możliwość szybkiego zapoznania się z danymi teleadresowymi. Umożliwia też ich skopiowanie.
Numer Identyfikacji Podatkowej pojawia się na wielu dokumentach firmowych. Można tu wskazać na przykład na faktury. Niemal każda działalność gospodarcza działająca w Polsce musi "uwiarygodnić się" numerem NIP. Obowiązujące w naszym kraju prawo dopuszcza od tej reguły tylko jeden wyjątek. Dotyczy on działalności nierejestrowych, które z zasady nie posiadają NIP-u.
Identyfikator wykorzystuje się też przy comiesięcznych lub kwartalnych rozliczeniach z Urzędem Skarbowym oraz z Zakładem Ubezpieczeń Społecznych. Po ostatnich zmianach w polskim prawodawstwie, po numerze NIP można też wyszukać działalności z Białej Listy Podatników VAT.
Wpisując Numer Identyfikacji Podatkowej do wyszukiwarki w serwisie ALEO.com, zyskujemy dostęp do danych teleadresowych. W ten sposób można też ustalić informacje o osobowości prawnej przedsiębiorstwa oraz o kodach PKD, które pomogą nam ustalić, w jakim segmencie rynku działa firma.
Na mocy aktów prawnych, jakie narzuca na nasz kraj prawodawstwo europejskie, NIP mogą też sprawdzić nasi partnerzy biznesowi z innych państw. Służy do tego rozwijany przez Unię Europejską system VIES, dzięki któremu dowiemy się, czy podatnik wciąż prowadzi działalność gospodarczą.
Jak wyrobić Numer Identyfikacji Podatkowej?
Ustawodawca podszedł do tego zadania w sposób praktyczny. Skoro w Polsce można założyć firmę przez internet, korzystając w tym celu z formularza CEIDG-1, to jest to świetna okazja, by wyrobić także numer NIP.
Warto jednak pamiętać o tym, że Numer Identyfikacji Podatkowej nie będzie nam przyznany automatycznie, w kilka chwil po założeniu działalności. Na jego oficjalne nadanie trzeba poczekać nawet i kilka dni. Zwykle informację o jego aktywowaniu otrzymamy SMS-em lub na adres e-mail, jaki podaliśmy podczas rejestracji firmy.
