Spłata zadłużenia i rola firmy windykacyjnej – fakty i prawdziwe informacje

Temat zadłużenia Polaków jest bardzo ważny, bo według Indeksów finansowych z 2024 roku aż 10 proc. społeczeństwa ma aktualnie zaległości płatnicze¹. Z badania zleconego przez KRUK S.A. można zdobyć także informacje o tym, jakie są najczęstsze przyczyny zadłużenia. To przede wszystkim niespłacone raty kredytów i pożyczek, trudności z regulowaniem opłat za wodę, prąd lub gaz, a także ze spłatą kredytu hipotecznego. Osoba zadłużona ma obowiązek spłacić swoje zaległości. Ten etap z kolei kojarzy się z niepewnością, stresem, błędnie rozumianym procesem spłaty zadłużenia. Poniżej rozjaśniamy wątpliwości i odpowiadamy na kluczowe pytania, by uzupełnić wiedzę o tym, czym jest windykacja i jak naprawdę działają windykatorzy. Skupmy się na definicjach, by zrozumieć pracę doradców z firm windykacyjnych.

Zacznijmy od podstaw, czyli od wyjaśnienia kluczowego pojęcia. Windykacja należności to legalny proces, który rozpoczyna się, gdy osoba zadłużona nie płaci swoich zobowiązań na czas i nie można nawiązać z nią kontaktu. Celem tego działania jest odzyskanie należności i zmotywowanie osoby zadłużonej do spłaty. Ważne, by zrozumieć, jak powstał dług i upewnić się, jak wysoka kwota pozostała do spłaty. Rolą doradcy z firmy windykacyjnej jest doprowadzenie do ugody i wspólne znalezienie rozwiązania. Razem z klientem może on zaplanować odpowiednie raty i harmonogram spłaty, gdy całość zobowiązania nie może być uregulowana jednorazowo. Firmy windykacyjne zachęcają klientów do samodzielnego planowania spłaty z wykorzystaniem platformy internetowej. Dzięki temu proces może odbywać się nawet bez kontaktu z doradcami.

Kolejny krok to wyjaśnienie, czym zajmuje się firma odzyskująca należności. Przejmuje ona długi w ramach cesji wierzytelności. Działa w imieniu i na zlecenie klientów lub we własnym interesie. Zadaniem takiej firmy jest doprowadzenie do ugody z osobą zadłużoną.

Działanie firm windykacyjnych opiera się o ustawę z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej. Takie firmy muszą być wpisane do rejestru przedsiębiorstw. Są one także członkami organizacji, która nazywa się Związek Przedsiębiorstw Finansowych w Polsce (używamy skrótu ZPF). ZPF zrzesza podmioty z różnych sektorów rynku finansowego w Polsce. Znajdują się w nim banki, firmy zarządzające wierzytelnościami, pośrednicy finansowi itd. Działalność Związku ma wspiera przedsiębiorstwa finansowe, podnosi standardy etyczne na rynku finansowym w Polsce

Dlatego firmy windykacyjne mają także obowiązek przestrzegania Zasad Dobrych Praktyk stworzonych przez ZPF. To dokument, który określa metody windykacji. Priorytetem jest działanie etyczne, zgodne z poszanowaniem zasad moralnych. Zgodnie z tymi zasadami,  firma jest zobowiązana chronić interes klienta, dbać o jego dobre imię, działać zgodnie z prawem, a także respektować prawa konsumenckie osoby zadłużonej.

Windykator jest pracownikiem firmy windykacyjnej i dziś nazywa się go doradcą.  Jego zadanie to kontakt z osobą zadłużoną i w pewnym sensie jest on pośrednikiem pomiędzy zadłużonym a wierzycielem. Na jego rolę należy spojrzeć, jak na mediatora. Rozmowy z nim mają doprowadzić do ugody i do spłaty zadłużenia bez udziału sądu. Dąży on do polubownego rozwiązania sprawy, pomaga w ustaleniu harmonogramu spłaty i wspiera swojego klienta na drodze do wyjścia z zadłużenia. Doradca musi przestrzegać prawa, zasad ustalonych przez firmę i regulowanych przez prawo. Jego zawód jest mylnie łączony z nieuczciwymi praktykami.

Z kolei praca komornika podlega nadzorowi sądu. Wierzyciel po uzyskaniu tytułu wykonawczego może złożyć do komornika wniosek o wszczęcie egzekucji.  Oznacza to, że komornik działa dopiero, gdy otrzyma sądowy nakaz. To zupełnie inna rola niż ta, którą pełni doradca z firmy windykacyjnej.

Bardzo często pierwszym kontaktem firmy windykacyjnej jest list z informacją o zadłużeniu, które wymaga spłaty. List zwykle mówi: skąd wziął się dług, ile wynosi, i jakie są terminy spłaty. Powinien zawierać również numer konta, na który należy wpłacić pieniądze oraz numer sprawy. Koniecznie należy zweryfikować te informacje np. logując się do systemu firmy windykacyjnej zgodnie z podanymi informacjami lub dzwoniąc na podany numer telefonu. Jeśli doradca z firmy windykacyjnej odwiedza klienta osobiście, to zwykle dlatego, że list i inne formy kontaktu się nie powiodły. Taka wizyta pozwala na zrozumienie sytuacji, jest szansą na zadanie pytań i poszukanie rozwiązania. Doradca nie przychodzi po gotówkę - to jest bardzo ważne. Warto w takiej sytuacji z nim porozmawiać i ustalić wspólną drogę do wyjścia z sytuacji.

Informacje zebrane dzięki współpracy z liderem branży windykacyjnej KRUK S.A. Firma buduje bazę wiedzy, która wspiera edukację finansową w całej Polsce i na świecie. Dzięki wyjaśnieniu podstawowych pojęć, łatwiej można zrozumieć działanie firm windykacyjnych, zwłaszcza w gąszczu informacji, które mogą wprowadzać w błąd. Najważniejsze do zapamiętania: długi, które odzyskują firmy windykacyjne to często konsekwencje nieprzemyślanych decyzji finansowych, chwilowych kłopotów, z których zawsze jest jakieś wyjście. Windykator pomaga go poszukać i wspólnie z klientem pracuje nad regularną spłatą. Firmy działają etycznie z uwzględnieniem sytuacji klientów - to są priorytety liderów branży.

Grupa KRUK jest liderem rynku zarządzania wierzytelnościami w Europie Centralnej. Firma powstała w 1998 roku we Wrocławiu. Obecnie Grupę tworzy szereg spółek, które oferują kompleksowy, nowoczesny i zintegrowany pakiet usług. W firmie KRUK S.A. zajmujemy się obsługą zadłużenia. Stoimy na straży norm społecznych i prawnych nakazujących regulowanie zaciągniętych zobowiązań, zawsze okazując ludziom szacunek.  Chcemy ułatwiać naszym klientom spłatę zaległości i umożliwić wychodzenie na finansową "prostą".

^[1] Indeksy finansowe są przygotowywane cyklicznie od 2022 roku na podstawie badania zleconego przez KRUK S.A. na panelu Ariadna metodologią CAWI na reprezentatywnej grupie Polaków w wieku powyżej 18 lat.  Badanie w 2024 roku odbyło się 27-30 września 2024 roku. Próba ogólnopolska losowo-kwotowa N=1112 osób. Dane porównawcze z 2022 i 2023 roku zostały przeprowadzone w dniach 2-5 września 2022 roku oraz 22-25 września 2023 roku. Całość do sprawdzenia tutaj: https://pl.kruk.eu/dla-prasy/edukacja-finansowa%20%7C%20kruk%20s.a