Badania w ciąży
Właśnie odebrałaś swoje wyniki i martwisz się, czy wszystko w porządku? Pomożemy ci je rozszyfrować i podpowiemy, co jest ważne.
Ciągłe stanie w ogonku - do laboratorium czy do gabinetu USG - może wydawać ci się uciążliwe Jednak warto się zmobilizować. Dzięki dobrym wynikom nie będziesz się bez potrzeby niepokoić zdrowiem swojego maluszka. A gdy nie wyjdą prawidłowo, specjalista będzie miał czas, by zainterweniować i ustrzec ciebie i maluszka przed komplikacjami.
Niektóre badania, np. krwi i moczu, będą powtarzać się co miesiąc. Inne - jak USG - wykonuje się zwykle 3-4 razy w czasie całej ciąży. Pewna grupa badań jest obowiązkowa dla wszystkich. Jednak w zależności od wieku, stanu zdrowia, obciążeń dziedzicznych i przebiegu ciąży lekarz może kierować cię na niektóre badania częściej lub zalecić dodatkowe.
Badania krwi
Duży pakiet skierowań otrzymasz od swojego ginekologa podczas pierwszej wizyty, na którą powinnaś się zgłosić najpóźniej w 10. tygodniu ciąży. Na jakie badania najczęściej kieruje lekarz prowadzący ciążę?
Na początku ciąży:
Grupę krwi i Rh - badanie czynnika Rh pomaga sprawdzić, czy istnieje ryzyko konfliktu serologicznego. Tak jest w przypadku kobiet z Rh-. Wtedy należy sprawdzić również grupę krwi i Rh ojca dziecka.
Poziom przeciwciał odpornościowych (anty Rh) - to badanie pozwala stwierdzić, czy we krwi ciężarnej nie ma (np. w wyniku poprzedniej ciąży lub transfuzji) przeciwciał, które mogą niszczyć krwinki czerwone dziecka.
WR (odczyn Wassermana) pomaga zapobiec kile wrodzonej (ta choroba wywołuje u dziecka nieodwracalne zmiany, ale jeśli zostanie wyleczona przed jego urodzeniem, nie zagraża maluchowi).
Prawidłowy wynik powinien być negatywny.
Poziom cukru na czczo określa się na początku ciąży. Prawidłowy wynik to 100 mg/dl.
Przez całą ciążę:
Morfologia - to badanie składu krwi. Trzeba je powtórzyć kilkakrotnie.
WYNIKI W NORMIE:
Erytrocyty (czerwone krwinki) 3,9-5,6 M/mil (w ciąży wyniki mogą być zaniżone, ponieważ zwiększa się objętość osocza, a ilość erytrocytów wzrasta w mniejszym stopniu).
Hemoglobina 6,8-9,3 mmol/l lub 11,5-15,5 g/dl
Leukocyty (białe krwinki) 4,1-10,9 k/mil
Hematokryt 37-47%
Płytki krwi 140-450 k/mil
Lekarz zwróci uwagę na:
Podwyższoną liczba leukocytów - może świadczyć o zakażeniu organizmu. Wyniki najlepiej zinterpretuje lekarz, bo w ciąży poziom leukocytów podnosi się naturalnie.
Obniżony poziom hemoglobiny - może świadczyć o anemii.
W określonych terminach:
Antygen HBs (15-20 tydzień ciąży) - badanie krwi w kierunku żółtaczki zakaźnej typu B (jeśli okażesz się nosicielką wirusa, twoje dziecko po urodzeniu otrzyma immunoglobulinę, co pomoże zapobiec jego zakażeniu). Prawidłowy wynik powinien być negatywny. Poziom cukru po glukozie (24-28 tydzień ciąży) polega na sprawdzeniu poziomu cukru we krwi po wypiciu wody z dodatkiem 50 g glukozy. Prawidłowy wynik powinien być niższy niż 140 mg/dl. Wyższy poziom cukru we krwi może wskazywać na cukrzycę ciążową.
Badanie moczu
Lekarz kieruje na nie podczas każdej wizyty, aż do końca ciąży. Pomaga sprawdzić nie tylko, jak funkcjonują nerki i stwierdzić częste w ciąży zakażenia układu moczowego. Do badania oddaje się mocz poranny (w umytym i wyparzonym słoiczku lub sterylnym pojemniku).
Wyniki w normie:
Odczyn kwaśny
Bilirubina nieobecna
Urobilinogen śladowa ilość
Ciała ketonowe nieobecne
Lekarz zwróci uwagę na:
Cukier - może wskazywać na cukrzycę ciążową.
Białko - jego obecność świadczy o gestozie (zatruciu ciążowym).
Leukocyty - wynik powyżej 10 w polu widzenia świadczy o stanie zapalnym rozwijającym się w nerkach lub drogach moczowych.
Bakterie - ich obecność świadczy o stanie zapalnym, lekarz zleci ci jeszcze wykonanie posiewu moczu.
USG
Ulubione badanie rodziców. Dzięki niemu mogą zobaczyć bijące serduszko maleństwa i śledzić jego rozwój. To badanie jest niezwykle ważne, ponieważ pozwala wykryć wiele wrodzonych problemów rozwojowych lub chorób (co umożliwia ich monitorowanie albo leczenie jeszcze przed lub tuż po narodzinach maleństwa).
Pierwsze USG można (nie jest konieczne) wykonać w 5.-6. tygodniu, przez pochwę (dziecko jest jeszcze za małe, by można je było zobaczyć przez powłoki brzuszne). Badanie pozwala potwierdzić ciążę, sprawdzić, czy pęcherzyk ciążowy jest prawidłowo zagnieżdżony w jamie macicy, sprawdzić, czy bije serduszko. Kolejne badania przeprowadza się przez powłoki brzuszne.
Według rekomendacji Polskiego Towarzystwa Ginekologicznego USG powinno się przeprowadzać:
pomiędzy 11. a 14. tygodniem - pomaga m.in. wykluczyć (lub przewidzieć) wady genetyczne, np. zespół Downa, wady rozwojowe. W tym celu lekarz mierzy m.in. przezierność karkową płodu. Powinna być niższa niż 2,5 mm.
pomiędzy 18.-22. oraz 28.-32. tygodniem ciąży - lekarz ocenia m.in. budowę anatomiczną dziecka, pracę serca płodu, kontroluje, czy mózg, kręgosłup, nerki i serce wyglądają prawidłowo. Rodzice mogą też poznać płeć maluszka.
pomiędzy 36.-38. tygodniem ciąży - wówczas USG pozwala ustalić wielkość i ułożenie malucha, stan łożyska oraz ilość płynu owodniowego. Jeśli dziecko nie urodzi się w terminie, po 40. tygodniu ciąży badanie się powtarza.