Chroń delikatną pupę dziecka
O tym, dlaczego ważna jest pielęgnacja skóry ukrytej pod pieluszką, opowiada dermatolog dr Lidia Ruszkowska z Międzyleskiego Szpitala Dziecięcego.
Już jedno dotknięcie skóry niemowlęcia wystarczy, by poczuć jak bardzo jest ona cienka i delikatna. Potrzeba naprawdę niewiele, aby pojawiły się na niej bolesne podrażnienia.
- Na każdy centymetr kwadratowy ciała małego dziecka przypada aż 6 milionów receptorów nerwowych.
Choć maluch nie jest w stanie o tym powiedzieć, zaczerwienienie lub podrażnienie skóry zawsze powoduje u niego ból i dyskomfort - mówi dr Lidia Ruszkowska. Dlatego już od pierwszego dnia życia trzeba troszczyć się o stan skóry niemowlęcia.
Ale dlaczego tak ważna jest pielęgnacja pupy?
- Jest kilka powodów, dla których każda mama powinna przykładać niezwykłą wagę do kondycji skóry pupy - mówi dermatolog.
Oto niektóre z nich:
Obszar ciała ukryty pod pieluszką jest szczególnie narażony na podrażnienia, ponieważ panują tam warunki wprost wymarzone dla rozwoju bakterii oraz grzybów. Drobnoustroje te są odpowiedzialne za powstawanie odparzeń i stanów zapalnych.
Pod pieluszką jest ciepło i wilgotno (panuje tam stała temperatura 37?C), a to szczególnie sprzyja namnażaniu się drobnoustrojów.
Do skóry okolic pupy słabiej dociera powietrze, co utrudnia gojenie się powstałych podrażnień, ale również sprzyja... dalszemu namnażaniu bakterii i grzybów (mikroby nie lubią dostępu powietrza i chętnie rozwijają się w środowisku, gdzie słabiej ono dociera).
Kondycja skóry ukrytej pod pieluszką jest dodatkowo stale osłabiana przez drażniące działanie kału oraz moczu.
! Niemowlę nie powinno przebywać w zanieczyszczonej pieluszce. Jeżeli zrobi kupkę, powinnaś natychmiast umyć mu pupę i zmienić pieluchę.
CO TO JEST ODPARZENIE?
Kiedy skóra pupy jest podrażniona, najpierw na jej powierzchni pojawia się zaczerwienienie. Z czasem staje się ono coraz intensywniejsze, zaś naskórek zaczyna lekko się marszczyć.
O odparzeniu, nazywanym też pieluszkowym zapaleniem skóry, świadczą również drobne krostki i ranki, które powstają na mocno zaczerwienionej skórze.
- Takich zmian nie należy lekceważyć. bo przy odparzeniach stan skóry dziecka pogarsza się bardzo szybko. - mówi dr Lidia Ruszkowska.
- Przy niewłaściwej higienie łatwo może dojść do nadkażenia ranek. Wówczas sama pielęgnacja już nie wystarczy i konieczne jest odpowiednie leczenie - dodaje dermatolog. Pieluszkowe zapalenie skóry jest dość powszechne i zdarza się niemal każdemu niemowlęciu.
Pojawieniu się zaczerwienień sprzyjają pewne okoliczności:
przyjmowanie leków, zwłaszcza antybiotyków - leki zmieniają skład moczu oraz pH skóry, co zwiększa jej wrażliwość na podrażnienia.
biegunka - kontakt skóry z zawartością pieluchy natychmiast wywołuje podrażnienia, wystarczy dosłownie kilka minut, by pojawiło się odparzenie.
Przy dużej częstotliwości biegunki skóra jest dodatkowo osłabiona częstym myciem i osuszaniem (zwłaszcza jeśli za każdym razem jest wycierana ręcznikiem).
choroby skórne, zwłaszcza atopowe zapalenie skóry (AZS) - towarzysząca skórze suchość oraz brak dostatecznej naturalnej warstwy tłuszczowej naskórka, bardzo zwiększa jej podatność na uszkodzenia.
JAK MYĆ ZMIENIONĄ SKÓRĘ?
- Jeżeli na powierzchni pupy pojawią się zaczerwienienia, bardzo ważna jest jej dalsza higiena - mówi dr Lidia Ruszkowska.
- W przeciwnym wypadku jej stan szybko będzie ulegał dalszemu pogorszeniu - dodaje dermatolog. Jak zatem należy postępować?
Krok 1: Przede wszystkim zaczerwienioną skórę trzeba dokładnie umyć. Najlepiej zrobić to mydłem lub żelem do mycia dla niemowląt i spłukać ciepłą, bieżącą wodą - dzięki temu łatwiej usuwa się bakterie z jej powierzchni.
Krok 2: Podrażnioną skórę należy dokładnie osuszyć - ale uwaga! - trzeba to zrobić bardzo delikatnie.
Najlepsze do tego celu są miękkie, jednorazowe ręczniki kuchenne - łatwo wchłaniają wodę i są higieniczne.
Skórę zawsze osuszamy, lekko i punktowo dociskając ręcznik.
Stosując zwykłe ręczniki frotté, trzeba za każdym razem brać nowy, wyprany i wyprasowany (by uniknąć przenoszenia bakterii i grzybów).
Ciała dziecka nie wolno też pocierać tkaniną, bo wywołuje to podrażnienia mechaniczne (trzeba tylko lekko dotykać skóry).
Krok 3: Umytą i suchą pupę należy posmarować kremem na odparzenia (najlepiej takim, który zawiera pantenol oraz tlenek cynku - substancje te przyspieszają gojenie i zapobiegają namnażaniu się bakterii).
Posmarowaną pupę warto zostawić na kilkanaście minut bez pieluchy, by kosmetyk dobrze się wchłonął. Kiedy skóra jest bardzo podrażniona, należy dwa razy częściej niż zwykle przewijać dziecko.
Nawet najlepsza jednorazowa pielucha, kiedy jest pełna, działa drażniąco na naskórek, bo po kilku godzinach rozwijają się w niej bakterie.
Poza tym pełna pielucha znacznie gorzej przepuszcza powietrze (co jak wcześniej wspominaliśmy, utrudnia gojenie).
A jeżeli jest taka możliwość, warto jak najczęściej pozostawiać malca bez pieluszki.
!Do mycia skóry, także pupy dziecka, nie używaj gąbki. Łatwo pochłania zanieczyszczenia i staje się siedliskiem dla grzybów, co zwiększa ryzyko infekcji. TRZEBA ZAPOBIEGAĆ
Najprostszym sposobem na uniknięcie problemów związanych z pieluszkowym zapaleniem skóry jest odpowiednia pielęgnacja pupy malucha.
Na co trzeba zwrócić uwagę przy codziennych zabiegach higienicznych?
Jeżeli problem odparzeń nawraca, warto przyjrzeć się bliżej pieluszkom. Być może zawierają one składniki, które sprzyjają podrażnieniom.
Wówczas warto zmienić je na inne. Przy pieluchach tetrowych przyczyną podrażnień może być środek piorący.
Bardzo duże znaczenie ma także dobór odpowiednich kosmetyków. Również w tym przypadku niektóre składniki (zwłaszcza barwniki i substancje zapachowe) mogą zwiększać ryzyko podrażnienia.
Przy nawracających problemach warto wybrać kosmetyki hipoalergiczne (np. przeznaczone do pielęgnacji skóry wrażliwej i skłonnej do podrażnień), bezzapachowe, ze składnikami, które pielęgnują i nawilżają naskórek, a jednocześnie zachowują jego naturalne pH.
Zasada ta dotyczy zarówno chusteczek pielęgnacyjnych, którymi pupa jest oczyszczana podczas zmiany pieluszki, jak i kosmetyków do kąpieli.
Trzeba dbać o higienę okolic krocza i dokładnie oczyszczać nie tylko pupę, ale także brzuszek (od pępka w dół) oraz pachwiny dziecka.
U chłopców super wrażliwym miejscem jest skóra pod jądrami.
W zakamarkach ciała bardzo szybko tworzą się odparzenia (zgromadzone tam zanieczyszczenia stają się pożywką dla bakterii).
Zatem pod szczególną ochroną powinien znajdować się cały obszar pupy, który jest ukryty pod pieluszką.
!Po oczyszczeniu pupy (nawet chusteczką) odczekaj, by skóra wyschła. Wilgotny naskórek szybciej się odparza.