Jak zapobiegać zgrzytaniu zębami u dzieci
Zgrzytanie zębami w środku nocy może być dość przerażające, zwłaszcza w przypadku dzieci. Sytuacja jednak wcale nie jest niecodzienna. Okazuje się, że bruksizm, czyli zgrzytanie i zaciskanie zębów pojawia się u osób w różnym wieku, także u niemowląt i maluchów. Co warto o nim wiedzieć?
Bruksizm to termin medyczny, oznaczający zgrzytanie i zaciskanie zębów. Przypadłość pojawia się u osób w różnym wieku, także u niemowląt i małych dzieci. Większość maluchów zgrzyta zębami podczas snu. Niektóre mogą to robić również w czasie aktywności. Specjaliści szacują, że z bruksizmem zmaga się około 20-30% populacji.
Objawem bruksizmu jest zgrzytanie zębami. Wówczas maluch wydaje różne dźwięki, najczęściej podczas snu (czego nie jest świadomy). Istnieją też inne objawy, a zarazem skutki zgrzytania zębami.
Dziecko, które zgrzyta zębami, może rano narzekać na ból dziąseł lub szczęk. Ponieważ mięsień skroniowy, którego używamy do żucia, przymocowany jest do boków czaszki w skroniach, zgrzytanie zębami może skutkować przewlekłym bólem głowy.
Zgrzytanie zębami i zaciskanie szczęk może skutkować zmianami w wyglądzie zębów. Te mogą z czasem być starte i wyszczerbione, zwłaszcza na krawędziach. Zdarza się, że u zgrzytającego zębami dziecka można dostrzec zaczerwienienia, a nawet siniaki na języku lub wewnętrznej stronie policzka.
Maluchy, które zgrzytają w nocy zębami, często też chrapią i oddychają przez usta, zwłaszcza gdy cierpią na bruksizm z powodu obturacyjnych zaburzeń oddechowych.
Przyczyny bruksizmu nie są jasne. Prawdopodobne powody, dla których niemowlę lub małe dziecko może zgrzytać zębami, to:
· ból związany z ząbkowaniem,
· infekcja ucha lub migdałków,
· bezdech senny i inne zaburzenia snu,
· zespół nadpobudliwości psychoruchowej z deficytem uwagi (ADHD),
· zaburzenia psychiczne, zwłaszcza z grupy zaburzeń lękowych (fobie, zaburzenia obsesyjno-kompulsyjne czy zaburzenia z dawnej kategorii nerwic),
· stres i napięcie związane z jakimś przeżyciem, sytuacją bądź wydarzeniem,
· zaburzenia neurologiczne.
Nadal w rozwoju bruksizmu uwzględnia się etiologiczną rolę pasożytów przewodu pokarmowego (przede wszystkim owsików i glisty ludzkiej).
Bruksizm nie wymaga leczenia, chyba że jest bardzo ciężki. Dobra wiadomość jest taka, że większość niemowląt i małych dzieci z przypadłości tej po prostu wyrasta. Częstość występowania bruksizmu sennego zmniejsza się z wiekiem.
Jak zapobiegać zgrzytaniu zębów u dzieci? Warto zacząć od przyjrzenia się sytuacji i jeśli to możliwe, porozmawiania z dzieckiem. Być może maluch się czymś stresuje, coś go denerwuje bądź jest przyczyną lęku. Warto też pomóc dziecku zrelaksować się, wyciszyć i odprężyć. To często najlepszy sposób na zmniejszenie lub wyeliminowanie bruksizmu.
Bardzo ważne jest, by zapewnić dziecku zarówno odpowiednią dawkę snu, jak i dobre warunki do spania. W niektórych przypadkach sprawdza się fizjoterapia, która pozwala mieć większą kontrolę nad mięśniami szczęki. Dobrym pomysłem są dentystyczne ochraniacze na zęby, w których się śpi. Niekiedy niezbędne jest podawanie leków, które zwiotczają mięśnie. To rozwiązanie stosowane w ostateczności.
Zapobieganie zgrzytaniu zębami jest ważne. Lekceważony bruksizm może mieć poważne skutki. Zdecydowanie nie wolno go lekceważyć.