Na ratunek wrażliwej skórze

Niedojrzała skóra maluszka jest wyjątkowo cienka i delikatna. Ma jeszcze słabo rozwinięte gruczoły potowe i łojowe. Bez odpowiedniej ochrony nie jest w stanie skutecznie bronić się przed czynnikami zewnętrznymi. Szkodzi jej przegrzanie, zbyt długa kąpiel, kontakt z zabrudzoną pieluszką. Nie wspominając już o źle dobranych kosmetykach oraz środkach do prania ubranek.

Podpowiadamy, jakie dolegliwości najczęściej pojawiają się u niemowląt. Wyjaśniamy ich przyczyny oraz radzimy, w jaki sposób pielęgnować malca, żeby problemy nie nawracały.

Tuż po narodzinach maleństwu często łuszczy się skóra. Jest to skutek długiego przebywania w wodach płodowych. Najczęściej można zauważyć, że malcowi schodzi naskórek w okolicy nadgarstków i na stópkach. W kolejnych miesiącach ciało maluszka również łatwo ulega przesuszeniu. Łuszczące się zmiany (często o żółtym zabarwieniu) zwykle pojawiają się w okolicy głowy, na szyi i karku.

Możliwa przyczyna: Łuszczenie się naskórka często jest oznaką łojotokowego zapalenia skóry. Jest to niegroźna dolegliwość niemowlęca, która jest spowodowana niedojrzałością gruczołów łojowych. Mija sama, po pewnym czasie. Wystarczy tylko właściwie pielęgnować ciało maluszka.

Co możesz zrobić?

● Do kąpieli niemowlęcia używaj wyłącznie łagodnych emolientów, które jednocześnie myją i nawilżają skórę, nie naruszając przy tym naturalnej warstwy ochronnej naskórka. Dla wrażliwej skóry rekomendowane są szczególne preparaty bez barwników, kompozycji zapachowych oraz drażniących detergentów (np. SLS/SLES).

● Jeśli skóra po kąpieli jest nieco sucha, zastosuj dodatkowo krem lub balsam. Utrzymają się dłużej na ciele niż np. mleczko.

● Jeśli na główce malca pojawią się łuskowate strupki, użyj specjalnego kremu na ciemieniuchę, który możesz kupić m.in. w aptece. Preparat zmiękczy zmiany, więc będziesz mogła je delikatnie usunąć za pomocą miękkiej szczoteczki do włosów.

Na ciele maluszka dość często pojawiają się plamki lub krostki. Nie zawsze muszą świadczyć o chorobie - często są dowodem niedojrzałości lub nadwrażliwości skóry. Drobne ropne krostki na twarzy, które pojawiają się w pierwszych dniach po narodzinach, to tzw. trądzik noworodkowy. Jest wywołany działaniem hormonów mamy, które jeszcze przed porodem przeniknęły do organizmu dziecka.

Trądzik noworodkowy w krótkim czasie mija sam, bez żadnego leczenia. U maluchów w pierwszych miesiącach życia często pojawiają się też potówki. Są to drobne różowe pęcherzyki umiejscowione tam, gdzie skóra dziecka bardziej się poci, np. po bokach główki, na karczku, szyi lub pośladkach.

Potówki nie są groźne i nie swędzą. Jednak przy niedostatecznej higienie mogą ulec infekcji. Wtedy zamieniają się w ropne krostki, które mogą być bolesne dla maleństwa.

Możliwa przyczyna: Zazwyczaj przyczyną powstania potówek jest przegrzanie. Jeśli dziecko jest za grubo ubrane lub za ciepło okrywane na noc, na jego skórze gromadzi się pot, który nie ma gdzie odparować. Wtedy wokół gruczołów potowych tworzą się drobne czerwone plamki.

Co możesz zrobić?

● Nie ubieraj maluszka zbyt ciepło - niemowlęciu wystarczy tylko jedna warstwa odzieży więcej niż dorosłemu. Staraj się wybierać ubranka z bawełny - dopuszczają do skóry powietrze i łatwiej wchłaniają pot.

● Noworodka możesz kąpać co drugi dzień. Codzienną kąpiel warto przygotować dla raczkującego niemowlaka. Nie powinna trwać dłużej niż 10 minut, zwłaszcza, jeśli maleństwo ma wrażliwą i suchą skórę.

● Jeśli u malca pojawią się potówki, możesz je przetrzeć wacikiem zwilżonym solą fizjologiczną i posmarować maścią z tlenkiem cynku (to przyspieszy wysuszenie krostek).

Czasami maluszek może sam się zadrapać np. na buzi. Bywa też że na skórze dziecka pojawiają się bolesne otarcia.

Możliwa przyczyna: Niemowlę ma bardzo cienki naskórek, dlatego jego skóra łatwo ulega uszkodzeniom mechanicznym. Może ją obetrzeć grubszy szew ubranka lub wszyta od wewnątrz metka. Przyczyną podrażnień w okolicy brzucha oraz pachwin może być ciasno zapięta pielucha.

Co możesz zrobić?

● Wybieraj dla dziecka ubranka o rozmiar większe od właściwego. Sprawdzaj, czy ich wykończenie nie jest drapiące.

● Pieluszki dobieraj do wagi malucha i zapinaj je symetrycznie (nie za ciasno i nie za luźno, bo wtedy obetrą skórę).

● Podrażnienia przemywaj wodą z mydłem i smaruj kremem łagodzącym, który przyspiesza gojenie oraz zapobiega nadkażeniom naskórka. Chronimy przed odparzeniami Skóra pod pieluszką jest stale narażona na działanie wilgoci. To osłabia jej stan, dlatego pupa malca bardzo łatwo ulega podrażnieniom.

Możliwa przyczyna: Jeżeli maluch zbyt długo przebywa w pełnej pieluszce, do skóry nie dociera powietrze. Na jej powierzchni błyskawicznie rozmnażają się bakterie, które uszkadzają naskórek. Jeśli dziecko zrobi kupkę, w pieluszce dodatkowo powstaje amoniak, który ma silne działanie drażniące!

Co możesz zrobić?

● Dbaj, aby pupa malca zawsze była czysta i sucha - pieluszki staraj się zmieniać regularnie, kilka lub nawet kilkanaście razy na dobę (jak najszybciej, kiedy maleństwo zrobi kupkę).

● Wietrz pupę malca - codziennie na kilkanaście minut staraj się układać maluszka na ręczniku bez pieluchy - dopływ powietrza zapobiega namnażaniu się bakterii oraz wzmacnia ogólną kondycję skóry.

● Jeśli po zdjęciu pieluszki okaże się, że pupa malca jest zaczerwieniona, umyj ją dokładnie (najlepiej wodą z dodatkiem łagodnego płynu do mycia dla dzieci). Następnie bardzo delikatnie osusz pupę maleństwa czystym ręcznikiem i posmaruj ją delikatnym kremem przeciw odparzeniom (z pantenolem i tlenkiem cynku). Poczekaj kilkanaście minut, aż preparat się wchłonie i utworzy na ciele ochronną warstewkę.

● Jeżeli twoje dziecko jest chore, zwróć szczególną uwagę na higienę skóry. W miarę możliwości staraj się kąpać malca codziennie lub przynajmniej raz na dobę dobrze umyj mu pupę. Kuracje niektórymi lekami (np. antybiotykami) sprzyjają powstawaniu odparzeń pupy.

Lek. mad. Dorota Jaskiewicz-Nyckowska: Kiedy podejrzewać, że smyk ma alergię? Wysypka o podłożu alergicznym zwykle jest dokuczliwa dla dziecka. Często towarzyszą jej dodatkowe objawy. Można ją podejrzewać, gdy:

● Maluch często jest rozdrażniony: wierci się i płacze (najprawdopodobniej z powodu świądu skóry). Traci też apetyt i często miewa kolkę.

● Ma czerwone zmiany na policzkach: wysuszone i zmienione zapalnie (skóra wygląda tak, jakby była pomalowana).

● Jego ciało jest bardzo szorstkie i suche: mimo właściwej pielęgnacji. Miejscami na skórze maluszka tworzą się nawet trudne do wygojenia drobne nadżerki i strupki.

Pamiętaj! Jeśli dziecko ma takie objawy, zgłoś się po poradę do pediatry lub dermatologa. Być może to oznaki atopowego zapalenia skóry, wymagającego specjalistycznego leczenia. Do pielęgnacji skóry dotkniętej zmianami warto stosować łagodzące emolienty dostępne wyłącznie w aptekach.

1. Od pierwszych dni życia używaj emolientów. Zostały stworzone specjalnie z myślą o niedojrzałej skórze noworodków i niemowląt. Ich wyjątkowe bezpieczeństwo i skuteczność są potwierdzone w testach dermatologicznych. O emolienty pytaj w aptekach.

2. Sięgaj po produkty z jednej linii. Mają podobny skład, dzięki czemu maluch będzie miał kontakt z mniejszą liczbą substancji (co zmniejsza ryzyko alergii).

3. Nie stosuj u dziecka kosmetyków dla dorosłych. Niektóre z ich składników, np. kompozycja zapachowa czy barwniki mogą podrażnić skórę maluszka, a nawet wywołać u niego alergię!

Konsultacja: lek. med. Dorota Jaśkiewicz- -Nyckowska. Tekst: Patrycja Nowakowska