Biały, paraboliczny, jaśminowy czy brązowy? Który ryż warto jeść?
O tym, że ryż jest cennym produktem spożywczym, nie trzeba nikogo przekonywać. Zyskał ogromną popularność dzięki swoim wyjątkowym właściwościom. Ryż jest bogatym źródłem pełnowartościowego białka, cennych węglowodanów, witamin oraz minerałów, które korzystnie działają na wiele układów organizmu. Choć jesteśmy przyzwyczajeni do białych ziaren, obecnie można znaleźć aż 25 gatunków ryżu, które różnią się od siebie swoimi zastosowaniami. Jedno jest pewne: z ryżu nie warto rezygnować i powinien na stałe zagościć w menu. Jednak, który rodzaj będzie dla nas odpowiedni? Biały, paraboliczny, jaśminowy czy brązowy? Jak go gotować, aby zachował swoje właściwości? Rozwiewamy wszelkie wątpliwości.
Co trzeba wiedzieć o ryżu?
Ryż jest zbożem pochodzącym z Azji południowo-wschodniej, a tradycja jego uprawy sięga pięciu tysięcy lat wstecz. Zboże zaliczane jest do rodziny wiechlinowatych: składa się z gęsto umieszczonych łodyg, które sięgają od 50 do 150 cm wysokości. Ryż potrzebuje stałego nawodnienia, aby plony mogły być obfite. Choć produkuje się go w Azji, jest podstawą jadłospisu wielu mieszkańców świata. Ryż jest również obecny w polskiej kuchni i przez pewien czas wyparł rodzime kasze, ale obecnie wracają do łask.
Co można znaleźć w ryżu?
Ryż zawiera wiele cennych składników odżywczych. To źródło pełnowartościowego białka, które korzystnie działa na odporność, a także pomaga w procesach metabolicznych. Znaleźć w nim można również węglowodany, które zapewniają niezbędną energię, a także witaminy: z grupy B oraz E, zwaną „witaminą młodości”, gdyż korzystnie oddziałuje na kondycję skóry: zapewnia jej elastyczność oraz może zmniejszyć widoczność zmarszczek. Nie można zapomnieć o obecnych w ryżu minerałach. Na czele wysuwa się fosfor, który zapewnia prawidłowe funkcjonowanie układu kostnego i nerwowego, a tuż za nim plasuje się potas – niezbędny w normowaniu ciśnienia tętniczego krwi i sprawnym działaniu serca.
Rodzaje ryżu
Choć najbardziej przyzwyczajeni jesteśmy do białego ryżu sprzedawanego w papierowych torebkach lub foliowych woreczkach, istnieje więcej odmian, które różnią się zarówno smakiem, właściwościami i zawartością składników odżywczych. Bez problemu na sklepowych półkach można znaleźć ryż paraboliczny, jaśminowy czy brązowy. Jaki najlepiej wybrać?
Ryż brązowy
Ryż brązowy nie jest inną odmianą czy gatunkiem rośliny - różni się od białego sposobem produkcji. Uchodzi za najzdrowszą odmianę ryżu, która przewyższa wszystkie inne dostępne na rynku. Dlaczego? Ponieważ zaraz po zbiorze usuwa się wyłącznie niejadalną część, czyli plewy, ale pozostawia otręby i bielmo. Ryż brązowy posiada błonnik, który poprawia funkcjonowanie układu pokarmowego oraz pobudza jelita do sprawniejszego działania, co poprawia metabolizm i sprzyja chudnięciu. Niestety, ze względu na swoją budowę, trzeba gotować go troszkę dłużej niż tradycyjny ryż, jednak czas oczekiwania rekompensuje ciekawy, delikatnie orzechowy posmak.
Ryż paraboliczny
Ryż paraboliczny, znany również jako paraboiled, to odmiana ryżu długoziarnistego. Po zbiorze został on poddany dodatkowemu procesowi suszenia, co sprawa, że ryżu parabolicznego nie sposób rozgotować. Mimo długotrwałej obróbki cieplnej pozostaje sypki, nie skleja się i zachowuje swoją konsystencję oraz smak. Świetnie nadaje się do sałatek oraz zup. Poza tym odznacza się większą ilością witamin z grypy B, błonnika oraz wapnia.
Ryż jaśminowy
Ryż jaśminowy, podobnie jak paraboliczny, jest jedną z odmian ryżu długoziarnistego. Na skale przemysłową uprawiany jest w Tajlandii i najczęściej wykorzystywany jest do dań azjatyckich. W porównaniu do innych odmian, charakteryzuje się delikatnym i słodkawym posmakiem, który dla wielu przypomina jaśmin lub miód. Wbrew pozorom nie jest wykorzystywany wyłącznie do przygotowania deserów, ale również świetnie sprawdza się jako dodatek do dań wytrawnych. Co go jeszcze wyróżnia? Przede wszystkim ma mniej kalorii (118 kcal) oraz jest lekkostrawny dlatego może być obecny w diecie osób, którym doskwierają problemy żołądkowe.
Ważne informacje o ryżu
Ryż polecany jest każdemu, komu zależy na zachowaniu zdrowia. Przede wszystkim ze względu na obecność witamin i minerałów. Poza tym nie posiada glutenu, dlatego powinien być spożywany przez osoby borykające się z celiakią i nietolerancją tej substancji. To także cenne źródło białka, dlatego powinien znaleźć się w diecie wegan i wegetarian. Niestety, ryż może akumulować rtęć i arsen, które mogą być bardzo szkodliwe dla zdrowia. Na szczęście jest łatwy sposób, aby się ich pozbyć. Wystarczy zagotować go przez pięć minut w wodzie, a następnie wylać ją i wymienić na świeżą. Poza tym lepiej unikać przyrządzania go w torebkach, ponieważ wylewając wodę usuwamy część zawartych w ryżu dobroczynnych substancji.