Jarzębina w formie nalewki i naparu: Na co pomoże? Jak ją stosować?
Jarzębina to drzewo znane przede wszystkim z pięknych, czerwonych owoców, które wykorzystywane są do jesiennych dekoracji i robienia korali. Nie wszyscy jednak zdają sobie sprawę, że mają one również szereg właściwości leczniczych. W jarzębinie znajduje się bowiem sporo witaminy C – porównywalnie z owocami cytrusowymi, a także dwukrotnie więcej beta-karotenu niż w marchwi. Przetwory z jarzębiny, takie jak napar czy nalewka, skutecznie wzmocnią odporność i pomogą zwalczyć infekcje. Mają także zbawienny wpływ na układ trawienny, podkręcają metabolizm i są niezawodne w przypadku zaparć, wzdęć czy biegunek. Jarzębina świetnie oddziałuje także na wątrobę i nerki, wspomaga leczenie stanów zapalnych i kamicy żółciowej. Jak przygotować napar i nalewkę z jarzębiny i jak je stosować? Podpowiadamy.
Co warto wiedzieć o jarzębinie?
Jarząb pospolity, nazywany powszechnie jarzębiną, to drzewo z rodziny różowatych, które występuje na terenie całej Polski. Zdobi parki i lasy, a jego czerwone owoce to symbol pięknej, kolorowej jesieni. Wykonuje się z nich korale i przeróżne dekoracje. Jarząb dorasta do 15 metrów wysokości i jest rośliną wieloletnią – może żyć nawet 80-100 lat. Nie ma dużych wymagań środowiskowych, dobrze rośnie zarówno w słońcu, jak i w cieniu, świetnie też znosi mróz i suszę. Kwitnie od maja do czerwca, natomiast owoce pojawiają się od lipca do października. Te drobne kuleczki nie tylko pięknie wyglądają, ale też wykazują wiele właściwości korzystnych dla zdrowia.
Co zawiera jarzębina?
Owoce jarzębiny obfitują w cenne dla organizmu składniki. Zawierają dużą dawkę witaminy C, bo aż 35-45 mg w 100 g – to podobna ilość co w owocach cytrusowych. Mają też o wiele więcej beta-karotenu niż w marchwi, a dodatkowo inne witaminy jak E, K, P oraz z grupy B. W jarzębinie znajdziemy także antocyjany, flawonoidy, garbniki, kwasy organiczne, pektyny oraz węglowodany. Nie można również pominąć wielu minerałów obecnych w tej roślinie, m.in. żelaza, magnezu, wapnia, jodu, potasu, miedzi czy sodu. Warto jednak zaznaczyć, że w jarzębinie występuje również kwas parasorbinowy, który odpowiada za gorzki i cierpki smak owoców. Jest to substancja trująca, podrażniająca śluzówkę żołądka i jelit, przez co wywołuje nudności, wymioty i biegunkę. Po obróbce termicznej kwas ten zamienia się w nietoksyczny kwas sorbinowy, dlatego nie zaleca się spożywania surowych owoców. Można sporządzać z nich napary, herbatę, dżemy oraz pyszną nalewkę.
Właściwości jarzębiny
Jarzębina działa przede wszystkim moczopędnie, antybakteryjnie i przeciwzapalnie. Dzięki dużej zawartości witaminy C, antocyjanów i karotenu wspiera odporność oraz pomaga łagodzić objawy przeziębienia i infekcji. Nalewka przygotowana z owoców jarzębiny doskonale więc rozgrzeje i wzmocni organizm w okresie jesienno-zimowym. Jarząb pospolity świetnie wpływa również na układ pokarmowy, działa lekko przeczyszczająco, stymuluje pracę jelit i podkręca metabolizm. Dzięki temu pomaga zwalczyć dolegliwości trawienne, takie jak wzdęcia, zaparcia czy biegunki. Wspiera też wydzielanie żółci i pobudza usuwanie piasku z nerek, jest więc zalecany osobom cierpiącym na kamicę żółciową, zapalenie nerek czy wątroby oraz choroby pęcherzyka żółciowego. Zawarte w jarzębinie flawonoidy uszczelniają natomiast naczynia krwionośne i korzystnie oddziałują na serce. Owoce jarzębu wspomagają leczenie anemii i przyspieszają gojenie się ran. Mogą także poprawić stan skóry dzięki zawartej w nich witaminie A. Zwiększa ona ilość kolagenu i elastyny, przez co zapobiega zmarszczkom i przebarwieniom.
Przepis na napar z owoców jarzębiny
Aby sporządzić napar z jarzębiny, wystarczy zalać łyżkę suszonych owoców szklanką wrzątku i pozostawić pod przykryciem przez 15-20 minut. Następnie należy przecedzić napar i pic w 2-3 porcjach. Można również łyżkę owoców zalać 300 ml wody i gotować przez 10 minut. Po tym czasie ostudzić i przecedzić. Pijemy trzy razy dziennie po pół szklanki.
Przepis na nalewkę z jarzębiny
Dużą popularnością cieszy się nalewka z jarzębiny. Szklankę owoców należy zalać pół litrem wódki i odstawić na dwa tygodnie. Po tym czasie przelewamy wódkę do innej butelki, a owoce ponownie zalewamy kolejnym pół litrem alkoholu. Po dwóch tygodniach przecedzamy drugą miksturę i obie wlewamy do garnka i mieszamy z kilkoma łyżkami miodu. Nalewkę rozlewamy do butelek o ciemnym szkle i przechowujemy w piwnicy. Powinna leżakować przynajmniej pół roku. Można zażywać jedną łyżeczkę trzy razy dziennie.