Mąka jaglana: Właściwości i zastosowania
Mąka jaglana to jedna z najzdrowszych alternatyw dla mąki pszennej. Powstaje z kaszy jaglanej, która pozyskiwana jest z ziaren prosa – jednego z najstarszych rodzajów zbóż, dziś już nieco zapomnianego. A szkoda, gdyż wykazuje ono szereg prozdrowotnych właściwości. Wytwarzane z niego kasza i mąka to produkty pozbawione glutenu, więc są bezpieczne dla osób cierpiących na celiakię i nietolerancję tego białka. Oprócz tego są źródłem wielu cennych składników odżywczych, dzięki którym korzystnie wpływają na metabolizm i oczyszczają jelita. Mąka jaglana pomaga obniżyć poziom cukru i „złego” cholesterolu we krwi, reguluje także ciśnienie krwi. Ponadto jako jeden z nielicznych produktów zbożowych działa zasadotwórczo, a więc odkwasza organizm i zapobiega tym samym wielu schorzeniom. Jakie właściwości ma jeszcze mąka jaglana? Dlaczego warto po nią sięgać i co można z niej przygotować?
Jak powstaje mąka jaglana?
Mąka jaglana otrzymywana jest w wyniku zmielenia kaszy jaglanej. Tą z kolei pozyskuje się z prosa zwyczajnego – jednorocznej rośliny z rodziny wiechlinowatych, która rośnie dziko w Azji, Południowej Afryce, Australii, Meksyku i na Hawajach. Uprawiana jest w wielu krajach świata, w Polsce jednak występuje rzadko. Proso to jedna z najstarszych roślin uprawnych, udomowiona została około 10 tysięcy lat temu na terenach północnych Chin. Ziarna prosa, czyli jagły i wytwarzane z nich produkty są lekkostrawne, a do tego nie zawierają glutenu – alergizującego białka. Cechują się również bogatym składem pełnym cennych wartości odżywczych.
Co zawiera mąka jaglana?
Kasza jaglana ze względu na swoje liczne właściwości zdrowotne zaliczana jest do produktów superfoods. Pozyskiwana z niej mąka posiada takie same wartości odżywcze. Jest dobrym źródłem węglowodanów złożonych, błonnika i łatwo przyswajalnego białka. Zawiera takie aminokwasy jak tryptofan (wspierający układ nerwowy), leucynę (budującą mięśnie) i izoleucynę (zapewniającą poprawny metabolizm). Mąka jaglana jest też bogata w witaminy z grupy B, zwłaszcza B1, B2, B3 i B6. Znajdują się w niej również liczne minerały: żelazo, magnez, cynk, miedź, potas, krzem czy mangan. Warto zaznaczyć, że mąka jaglana jako jedna z nielicznych produktów zbożowych jest zasadotwórcza. Działa więc alkalizująco (odkwaszająco) na organizm.
Właściwości mąki jaglanej
Ze względu na to, że mąka jaglana jest delikatna i lekkostrawna oraz nie zawiera glutenu, poleca się ją szczególnie osobom cierpiącym na choroby układu pokarmowego. Powinna się znaleźć w diecie nie tylko alergików i chorujących na celiakię, ale też zmagających się z problemami z przemianą materii. Obecny w niej błonnik przechodzi przez jelita jak miotełka i oczyszcza je ze złogów. Stymuluje ich pracę, przyspiesza trawienie i daje uczucie sytości na dłużej. Dzięki niemu mąka jaglana obniża też poziom „złego” cholesterolu i cukru we krwi. Zmniejsza tym samym ryzyko takich chorób jak cukrzyca, miażdżyca czy schorzenia układu sercowo-naczyniowego. Oprócz tego w mące jaglanej występują magnez i potas – pierwiastki, które odpowiadają za regulację poziomu ciśnienia krwi. Mąka jaglana zawiera również białka ograniczające uszkodzenia tkanek wątroby, dlatego zaleca się ją osobom zmagającym się ze schorzeniami tego narządu.
Mąka jaglana jest bogatym źródłem żelaza, cynku, krzemu i miedzi, dlatego warto po nią sięgać przy niedokrwistości i problemach z łamliwymi włosami i paznokciami. Dodatkowo krzem korzystnie oddziałuje na skórę i prawidłową budowę kości. Natomiast obecne w mące jaglanej witaminy z grupy B wspierają procesy metaboliczne i poprawiają funkcjonowanie układu nerwowego. Ponadto mąkę z prosa zaleca się spożywać przy zakwaszeniu organizmu, które objawia się ciągłym zmęczeniem, brakiem energii, bólami głowy, mięśni i stawów, problemami z koncentracją i zasypianiem czy dolegliwościami trawiennymi. Mąka jaglana skutecznie przywraca równowagę kwasowo-zasadową.
Do czego można wykorzystać mąkę jaglaną?
Mąkę jaglaną warto używać jako zamiennika mąki pszennej. Jednak jako produkt bez glutenu sprawia, że ciasta nie są tak lepkie i sprężyste jak te z klasycznej mąki. Wyrabiane z niej produkty są bardziej kruche i delikatne. Mimo to mąka jaglana również nadaje się do ciast, ciasteczek, omletów, naleśników czy gofrów. Można łączyć ją z innymi rodzajami mąk, by uzyskać odpowiednią konsystencję wypieków. Mąka jaglana świetnie sprawdza się do przygotowywania kleików, gdyż szybko chłonie wodę i pęcznieje. Z powodzeniem można również zagęszczać nią sosy i zupy. Mąka jaglana dostępna jest w sklepach ze zdrową żywnością albo też w niektórych supermarketach. Za kilogram należy zapłacić ok. 4,5-8 zł.
