Firma nie płaci? Sposoby na odzyskanie pieniędzy
Bez względu na to, czy twoim dłużnikiem jest instytucja, czy osoba prywatna, nie jesteś bezbronna. W każdym z tych przypadków prawo jest po twojej stronie.
Trafiłaś na nieuczciwego pracodawcę, który rozlicza cię z pracy, ale obowiązku zapłaty za nią nie traktuje poważnie? Sprawdź, jakie kroki możesz podjąć, by zarobione pieniądze trafiły na twoje konto.
W JAKI SPOSÓB ZMUSIĆ PRACODAWCĘ DO WYPŁACENIA ZALEGŁEGO WYNAGRODZENIA ZA ETAT?
Pracodawca ma obowiązek comiesięcznego wypłacania wynagrodzenia pracownikowi zatrudnionemu na umowę o pracę w określonym terminie (najpóźniej do 10. dnia następnego miesiąca kalendarzowego, po miesiącu, w którym pracownik zyskał prawo do wynagrodzenia). Termin wypłaty powinien być stały i z góry określony. Jeśli twój pracodawca nie wypłaca ci pensji na czas albo wypłaca tylko jej część, możesz złożyć pisemną skargę w Państwowej Inspekcji Pracy (adresy i telefony inspektoratów wojewódzkich i terenowych Państwowej Inspekcji Pracy znajdziesz na stronie www.pip.gov. pl.). Inspektor pracy musi rozpatrzyć ją w ciągu 30 dni i przeprowadzić w firmie kontrolę. Skutkiem kontroli będzie nakazanie pracodawcy wypłaty zaległego wynagrodzenia. Jeśli pracodawca mimo to nie spłaci zaległej kwoty, należy zwrócić się do sądu pracy.
Pomoc w przygotowaniu pozwu uzyskamy w inspektoracie PIP. Adresy sądów pracy znajdziesz na stronie: www.bip.ms.gov.pl/pl/ ministerstwo/sady-powszechne (sądy pracy działają jako wydziały sądów rejonowych; o tym, do którego sądu należy wystąpić, decyduje adres pracodawcy). Możesz być pewna wygranej, bo w sprawach o wynagrodzenie sądy pracy zawsze orzekają na korzyść pracownika. Warto też wiedzieć, że pracownik nie ponosi żadnych kosztów ani w przypadku interwencji Państwowej Inspekcji Pracy, ani w sądzie pracy. Jeśli sprawa trafi do komornika, opłata egzekucyjna w całości pobierana jest od dłużnika.
CO ZROBIĆ, KIEDY FIRMA NIE ZAPŁACI ZA PRACĘ NA UMOWĘ CYWILNOPRAWNĄ?
Podpisałaś z pracodawcą umowę o dzieło albo umowę-zlecenie, wykonałaś pracę, ale nie możesz się doczekać zapłaty? Pierwszym krokiem, jaki powinnaś podjąć, jest wysłanie nieuczciwemu pracodawcy listem poleconym (za potwierdzeniem odbioru) wezwania do zapłaty. W wezwaniu tym napisz, w jakim terminie spodziewasz się od dłużnika spłaty zobowiązania i zaznacz, że w przypadku, gdyby go nie dotrzymał, skierujesz sprawę do sądu. Jeśli mimo wysłania takiego wezwania pieniędzy nie otrzymasz, złóż w sądzie (właściwym dla twojego miejsca zamieszkania) pozew o wydanie nakazu zapłaty.
Sprawę będzie ci łatwiej wygrać, jeśli zleceniodawca do umowy-zlecenia albo umowy o dzieło dołączył podpisany przez siebie rachunek. Taki rachunek będzie dla sądu dowodem, że dłużnik potwierdził wykonanie przez ciebie pracy, a mimo to nie zapłacił, sąd rozpozna więc sprawę na posiedzeniu niejawnym i wyda nakaz wzywający dłużnika do spłaty zobowiązania w ciągu dwóch tygodni. Jeśli nie wywiąże się on z tego obowiązku, będziesz miała prawo udać się do komornika, który zajmie się ściąganiem twoich pieniędzy.
Nieco inna jest sytuacja, jeśli do umowy nie wystawiono rachunku. W takim przypadku zwoływana jest rozprawa i sąd rozpatruje dowody przedstawione przez obie strony (np. zeznania świadków, którzy potwierdzą wykonanie zlecenia). W tym przypadku koszty sądowe ponosi strona, która przegrała sprawę. Ich wysokość zależy od wartości zaległego wynagrodzenia oraz ewentualnych odsetek, a także od rodzaju postępowania (sprawa może być rozpatrywana m.in. w postępowaniu nakazowym, uproszczonym, upominawczym). Zazwyczaj jest to od 2 do 5 proc. spornej sumy.
Osobę, która nie chce oddać długu, można podać do sądu
Pożyczyłaś pieniądze znajomemu, a on nie chce ich zwrócić? Możesz odzyskać dług sądownie.
➤ JEŚLI UDZIELAJĄC POŻYCZKI, PODPISAŁAŚ UMOWĘ, zacznij od wysłania pisma wzywającego do zapłaty (listem poleconym za potwierdzeniem odbioru). Gdy to nie poskutkuje, złóż pozew w sądzie najbliższym miejscu zamieszkania wierzyciela. W większości takich sytuacji sąd wydaje nakaz zapłaty w postępowaniu nakazowym. Z takim dokumentem zgłaszamy się do komornika, a on zajmuje się odzyskiwaniem naszych pieniędzy.
➤ NIE MASZ PISEMNEJ UMOWY POŻYCZKI? Mimo to możesz podać dłużnika do sądu. Pożyczając komuś pieniądze i umawiając się na ich spłatę, zawarłaś umowę, tyle że nie na piśmie. Musisz się tylko postarać o jakikolwiek dowód na to, że pożyczka miała miejsce. Może nim być np. potwierdzenie wykonania przelewu lub zeznanie świadka.
