Jak uprawiać żurawinę?
Żurawina kojarzy nam się z lekami na choroby układu moczowego i najczęściej spotykamy ją w postaci suszonych owoców na półkach w supermarkecie. Owoce te są bardzo zdrowe, mają słodkawo-kwaskowaty smak, ale niestety nie należą do zbyt tanich… Mają niezwykle wiele zastosowań, nadają się do produkcji dżemów, galaretek, soków i nalewek. Nie każdy wie, że żurawinę można uprawiać samemu we własnym ogrodzie i że wcale nie jest to takie trudne, wymaga od nas tylko trochę wysiłku przy założeniu poletka żurawinowego. Wszelkie potrzebne informacje znajdziecie poniżej!
Biologia rośliny
Żurawina jest zimozieloną, wieloletnią i płożącą krzewinką (pędy rozłogowe osiągają długość do 2 m), o specyficznych wymaganiach glebowych: lubi kwaśne i wilgotne stanowiska. System korzeniowy rośliny jest bardzo płytki, sięga zaledwie 10-15 cm i składa się z bardzo drobnych korzonków. Najczęściej uprawiana jest żurawina wielkoowocowa (Vaccinium macrocarpon), ponieważ jej owoce są dużo większe niż naszej rodzimej żurawiny błotnej. Kwitnie w czerwcu-lipcu, kwiaty są podobne do głowy żurawia (stąd wzięła się polska nazwa żurawiny), zapylane są przez pszczoły i trzmiele. Dojrzewanie owoców przypada na wrzesień-październik, w zależności od odmiany. Co ciekawe, owoce nie nadają się do spożywania na surowo – są zbyt kwaśne. Można je za to bardzo długo przechowywać w stanie świeżym i wykorzystywać do produkcji wielu przetworów.
Wymagania uprawowe
1. Podłoże – musi być próchniczne i wilgotne, pH powinno wahać się między 3,2 a 4,5.
2. Światło – żurawina jest rośliną światłolubną, posadzona w zacienionym miejscu – ginie.
3. Woda – uprawiając żurawinę musimy zwracać szczególną uwagę na wilgotność podłoża, w którym rośnie, poziom wody nie może być wyższy niż 30-40 cm. Roślina źle znosi suszę, szczególnie w okresie kwitnienia. Nie możemy jednak dopuścić do sytuacji długotrwałego zalania korzeni, szczególnie młodych roślin i absolutnie nie sadzimy jej na terenie podmokłym!
4. Nawożenie – żurawinę powinniśmy nawozić trzy razy w ciągu roku: dwa razy nawozami azotowymi (pierwszy raz wczesną wiosną - aby pobudzić wzrost pędów a drugi raz w czerwcu - w czasie zawiązywania owoców). Trzeci raz nawozimy jesienią, nawozem fosforowym i potasowym. Najlepszym nawozem dla żurawiny jest siarczan amonu, który oprócz wzbogacania podłoża dodatkowo go zakwasza (dbanie o odpowiednio niskie pH gleby jest bardzo ważne!).
5. Przycinanie – wczesną wiosną przycinamy zbyt silnie wybujałe pędy, dzięki czemu zwiększy się ilość pędów owocujących i wpłynie to znacząco na wielkość plonów (obcięte pędy można wykorzystać do rozmnażania wegetatywnego).
6. Ściółkowanie – co kilka lat rozsypujemy na naszym poletku warstwę około 2 cm piasku, pamiętając by nie zawierał on wapnia.
7. Okrywanie na zimę – żurawina dobrze znosi niskie temperatury, jednak wiosenne przymrozki mogą uszkadzać pąki kwiatowe i pędy, dlatego dobrze jest przykryć ją cienką warstwą słomy.
Przygotowanie stanowiska i sadzenie
Aby cieszyć się własnym poletkiem żurawiny, z którego zbierać będziemy jej wspaniałe owoce, wystarczy wykonać kilka czynności. Przygotowanie podłoża oraz wybór odpowiedniego miejsca decyduje o wartości naszego "żurawiska", ponieważ jeśli na tym etapie popełnimy błąd, później niewiele już da się poprawić.
A więc po kolei:
1. Stanowisko musi być słoneczne, najlepiej jeśli jest to teren równy i osłonięty od silnych wiatrów. Nie może być to teren podmokły.
2. Jeśli mamy na działce ziemię piaszczystą lub torf – to już połowa pracy za nami, bowiem to przy przygotowaniu podłoża jest najwięcej harówki… Chodzi o to, by pod nasze poletko przygotować warstwę, przynajmniej 15-20 cm odpowiedniego dla niej podłoża. Jeśli mamy więc glebę gliniastą – musimy wykopać warstwę tej grubości, a mając wspomniane wcześniej podłoże torfowe – wysypujemy tylko warstwę ok. 5-10 cm piasku i przekopujemy, do ziemi piaszczystej analogicznie wysypujemy i przekupujemy z torf.
3. W wykopane zagłębienie wsypujemy mieszankę torfu kwaśnego z piaskiem w proporcji 2:1.
4. Sadzonki żurawiny sadzimy w rozstawie 20 x 20 cm i podlewamy.
5. Całe poletko przykrywamy około 2 cm warstwą piasku, który ma za zadanie zatrzymywać w glebie więcej wilgoci oraz ogranicza wzrost chwastów. Ponadto przysypane pędy żurawiny bardzo szybko się ukorzeniają, dzięki czemu możemy w łatwy sposób uzyskać nowe sadzonki do dalszych nasadzeń.