Jak zadbać o swoje interesy w związku
Życie pisze różne scenariusze. Jednak nawet gdy nie myślimy o tym czarnym, warto pamiętać, że szczęśliwe pary mają poukładane sprawy finansowe.
Jak nie wiadomo, o co chodzi, to chodzi o pieniądze, zwykliśmy mawiać. I to prawda. Z pewnością słyszałaś wiele historii żon, które zostały z niczym, mimo że pracowały oraz dbały o dom i rodzinę, włożyły we wspólne życie rodzinny majątek... By to nie stało się nigdy i twoim udziałem, musisz zadbać, by w razie nieprzewidzianych okoliczności twoja sytuacja majątkowa była klarowna i sprawiedliwa.
Gdy żyjesz w małżeństwie od lat
Gdy jesteś żoną, prawo chroni twoje interesy. Jeśli nie podpisaliście intercyzy, wasze pensje (nawet jeśli tylko mąż pracuje zawodowo) i wszystko, co kupiliście po ślubie, jest wspólne (w równych częściach), a to, co wnieśliście "w posagu", pozostało majątkiem osobistym każdego, np. gdy w dowodzie rejestracyjnym auta, które kupiliście w małżeństwie, figuruje tylko mąż, i tak jesteś współwłaścicielką tego pojazdu.
W przypadku nabytej wspólnie nieruchomości w notarialnym akcie własności powinniście figurować oboje. Mąż bez twojej zgody nie może go sprzedać ani otrzymać kredytu hipotecznego.
Jeśli mieszkacie w mieszkaniu męża (które odziedziczył, otrzymał w darowiźnie), a inwestujesz w nie swoje pieniądze, np. spadek po rodzicach, powinnaś nalegać, by mąż uczynił cię współwłaścicielem.
Wychodzisz po raz drugi za mąż
To najbardziej skomplikowana sprawa, ile przypadków, tyle problemów i różnych rozwiązań. Najważniejsza rada: zanim pobierzesz się po raz drugi, koniecznie uporządkuj sprawy dotyczące poprzedniego małżeństwa, by kwestie majątkowe nie rzucały się cieniem na nowy związek.
Należą do nich przede wszystkim formalności spadkowe, w przypadku śmierci pierwszego męża. Załatw sprawy w sądzie spadku, w urzędzie skarbowym, w banku. Jeśli mieliście dzieci, jako spadkobiercy też muszą w tym uczestniczyć. Gdy są małoletnie, rozważcie kwestię przysposobienia ich przez ojczyma po śmierci biologicznego taty. To potem ułatwia wiele formalności.
Jeśli rozwiodłaś się z pierwszym mężem, doprowadźcie podział majątku do końca. Rozważcie z nowym partnerem spisanie umowy majątkowej.
Jeśli postanawiasz żyć z partnerem bez obrączki
Jeśli żyjecie jak małżonkowie, ale bez formalnego ślubu, na pewno macie wiele zobowiązań. Warto wówczas zawrzeć umowę cywilnoprawną, w której określone zostaną zasady wspólnego życia. Taką, która zabezpieczy interesy każdego z was.
Umowę koniecznie spiszcie u notariusza. Powinna określać prawa własności posiadanych przez was rzeczy i sposób dysponowania tym majątkiem w czasie trwania związku oraz w razie rozstania czy śmierci jednego z was. Jeśli macie np. wspólny kredyt lub jedno z was nie pracuje czy zarabia mniej, warto uregulować w umowie zobowiązania finansowe w razie rozstania oraz kwestię opieki nad wspólnymi dziećmi i łożenia na ich potrzeby. Jeśli np. nie pracujesz zawodowo i jesteś na utrzymaniu partnera, może on się zobowiązać do wypłacania alimentów dobrowolnych przez jakiś czas, np. trzy miesiące, w razie rozstania.
Wskazane jest spisanie testamentów. Inaczej, w razie nieszczęścia, cały wspólny dorobek trafi wyłącznie w ręce waszych dzieci, rodziców czy rodzeństwa, bo ustawowo nie macie prawa dziedziczyć po sobie nawzajem.
Pilnuj, by wszystko, na co wzięliście kredyt, było zapisane na was oboje, byś figurowała w księdze wieczystej nieruchomości jako współwłaściciel, w umowie zakupu auta jako jeden z kupujących!
W świetle prawa jesteście obcymi osobami. Jeśli chcesz, by partner miał wgląd w twoje dokumenty medyczne i mógł decydować w razie twej choroby, upoważnij go.
Umowa majątkowa (intercyza)
Skutkiem tego, że małżonkowie podpiszą umowę majątkową, zwaną intercyzą, jest inny niż ustawowy ustrój majątkowy między nimi. Powstaje rozdzielność majątkowa, mimo trwającego nadal związku małżeńskiego, co pozwala, np. uniknąć odpowiedzialności za długi męża. Ważne! Podpisanie umowy majątkowej nie zmienia prawa do dziedziczenia ustawowego po zmarłym małżonku.
Jeśli umowa zostanie podpisana w czasie małżeństwa, a wcześniej pomiędzy wami obowiązywała wspólność majątkowa małżeńska, będziecie mieli kilka majątków: będą to majątki odrębne sprzed ślubu oraz majątki odrębne od daty zawarcia umowy majątkowej małżeńskiej, będzie też istniał majątek wspólny z czasów obowiązywania wspólności majątkowej (warto od razu dokonać jego podziału).
Umowę majątkową podpisujecie u notariusza. Maksymalna stawka za sporządzenie aktu notarialnego dokumentującego małżeńską umowę majątkową wynosi 400 zł. Do tego doliczyć należy koszty odpisów tego aktu i podatek VAT.
Klara Krzemińska
Konsultacja: Ilona Przetacznik, radca prawny
