Jak żyć zdrowiej bez plastiku
Sztuczne tworzywa nie tylko zaśmiecają środowisko, lecz także mogą być toksyczne dla organizmu. Warto wiedzieć, które szkodzą nam najbardziej i jak ich unikać na co dzień.
Jednorazowe naczynia, reklamówki, plastikowe butelki czy pojemniki są bardziej niebezpieczne, niż do tej pory myślano. Wiele tworzyw wydziela szkodliwe substancje, które przenikają do organizmu. Nie trują od razu, ale kumulują się przez lata, podstępnie niszcząc zdrowie. Uwalniane przez plastik toksyny zaburzają równowagę hormonalną, przyspieszają menopauzę, wpływają na układ nerwowy, przyczyniają się do epidemii otyłości i cukrzycy. By temu zapobiec, USA i kraje UE wprowadzają coraz więcej ograniczeń w stosowaniu plastiku, szczególnie tam, gdzie ma on kontakt z żywnością.
Nie podgrzewaj w styropianie
Dania na wynos, nawet najzdrowsze, najczęściej są sprzedawane w styropianowych opakowaniach. Ten rodzaj tworzywa może być szkodliwy, m.in. ze względu na zawartość w nim rakotwórczego styrenu. Choć producenci zapewniają, że nie powinien wydzielać chemikaliów do żywności, lepiej go unikać. Na pewno nie powinniśmy odgrzewać jedzenia w takich pojemnikach w mikrofalówce - ciepło znacznie zwiększa ilość wydzielanych toksyn. Jedzenie lepiej przełożyć do szklanego naczynia, nawet jeśli na opakowaniu jest napisane, że można je wkładać do mikrofali.
Warto wiedzieć: pudełka na hamburgery czy frytki, a także powlekany papier do owijania kanapek, mogą zawierać szkodliwe związki (PFAS), które przedostają się do pożywienia.
Unikaj produktów w puszkach
Większość z nich pokryta jest od wewnątrz białawą powłoczką. To plastik. Może zawierać toksyczny bisfenol A (BPA), związek o budowie zbliżonej do żeńskiego hormonu - estrogenu. Jeśli kupisz konserwę w takiej puszce, zaraz po otwarciu przełóż jej zawartość do szklanego pojemnika, by ograniczyć przenikanie BPA do produktu. Szkodliwy plastik mogą zawierać też inne opakowania. Najlepiej czytać informacje, z jakiego tworzywa je wyprodukowano - są na spodzie produktu. Zrezygnuj z zakupu, gdy widzisz oznaczenie PC7 lub cyfrę 7 w trójkącie.
Uważaj na napoje w butelkach PET
Sprzedawana jest w nich woda mineralna, soki, jogurty, mleko. Producenci zapewniają, że są to opakowania bezpieczne, ale naukowcy mają wątpliwości. W napojach z butelek PET odkryto m.in. rakotwórczy antymon i ksenoestrogeny, które wpływają na układ hormonalny. Toksyczność opakowań PET zwiększa się pod wpływem temperatury. Kupowane w nich napoje powinny być przechowywane w temp. do 15 st. C, a rzadko jest to możliwe. Ponownie wykorzystywane są bardziej toksyczne.
Warzywa i owoce kupuj na wagę
Nie kupuj pomidorów czy włoszczyzny na tackach przykrytych folią, bo pozostałości pestycydów (nawozów) wchodzą w reakcję z plastikiem i szkodzą jeszcze bardziej. Nie przechowuj też warzyw czy owoców w reklamówkach, tylko np. w drewnianych/ wiklinowych skrzyneczkach. Większość szkodliwych związków możesz usunąć, obierając owoce, jarzyny ze skórki lub zanurzając je na 10 minut w roztworze z sody (łyżeczka na szklankę wody).
Wymień sztuczne na naturalne
Plastik szkodzi, nie tylko wydzielając toksyny do żywności. Naukowcy udowodnili, że jego drobinki unoszą się w powietrzu w mieszkaniach z dużą ilością przedmiotów z tworzyw sztucznych, szczególnie w kuchni i łazience, gdzie jest najcieplej, a także tam, gdzie podłogi wyłożone są syntetycznymi panelami. W miarę możliwości warto stopniowo pozbywać się z domu plastikowych rzeczy i zastępować je tymi wykonanymi z naturalnych materiałów.
Przejrzyj swoje kosmetyki
W kremach czy balsamach mikroplastik pełni funkcję m.in. wypełniacza. Zawierają go też żele pod prysznic, pasty do zębów, peelingi z drobinkami. Ten zawarty w szamponach i odżywkach ma działać wygładzająco lub zwiększać objętość włosów. Substancje, których nie powinno być w składzie, to: polyethylene (polietylen, PE), polyethylene terephthalate (politereftalan etylenu, PET), polyester-1 (poliester), polyurethane (poliuretan).
Ważne oznaczenia
Trójkąt wytłoczony na spodzie opakowania powie, kiedy staje się ono szkodliwe.
Małgorzata Janowska