Nie panikuj, gdy zgubisz dowód na wakacjach...

Pośpiech podczas wakacyjnych podróży bywa zgubny. Strata dowodu osobistego w środku urlopu to duży problem, nie tylko z powodu utrudnionego powrotu do domu. A co, gdy nie wiemy, czy dokument zgubiliśmy, czy został nam ukradziony?

To bardzo niekorzystna okoliczność, gdyż dane z dowodu mogą zostać nielegalnie wykorzystane. Od razu należy działać, aby nie stać się ofiarą oszustwa.

Jeśli zauważymy utratę dowodu, powinniśmy natychmiast o tym poinformować odpowiedni urząd. Jeśli jesteśmy na wakacjach w Polsce, należy zgłosić to na najbliższym posterunku policji. Policja wyda zaświadczenie potwierdzające zgłoszenie przestępstwa.

Więcej kłopotów oznacza utrata dowodu osobistego za granicą. W strefie Schengen mamy prawo podróżować legitymując się polskim dowodem osobistym. Gdy zostanie nam ukradziony, możemy mieć trudności z powrotem do Polski. Bez dokumentu tożsamości nie zostaniemy wpuszczeni na pokład samolotu. Jednak, w każdym polskim konsulacie otrzymamy niezbędną pomoc oraz dokumenty umożliwiające dalszy pobyt i przekroczenie granic.

Jeśli wraz z dowodem straciliśmy także pieniądze, konsulat może nam udzielić pożyczki. W niektórych krajach nie ma jednak polskich placówek dyplomatycznych. Ale i na to jest rada: każdy polski obywatel może zgłosić się do placówki innego państwa członkowskiego UE.

- Gdy zorientujemy się, że nie mamy dowodu osobistego, trzeba go zastrzec. Najszybciej możemy to zrobić za pośrednictwem portalu Biura Informacji Kredytowej. Aby móc to zrobić "od ręki", musimy posiadać konto w BIK. Daje nam ono komfort, że będziemy mogli zastrzec dowód osobisty bez względu na czas i miejsce, czyli także za granicą. Wystarczy mieć dostęp do internetu - mówi Tomasz Jaroszek, ekspert portali Kapitalni.org.

Jeśli szybko zastrzeżemy dowód, to ta procedura da nam gwarancję, że nie staniemy się ofiarą przestępstwa finansowego. Nasz dowód zostanie wyłączony z obiegu i niepowołane osoby nie będą mogły się nim posłużyć.

Jeśli jednak nie posiadamy konta w BIK, możemy po prostu zgłosić utratę dowodu w banku. I nie musi to być bank, w którym posiadamy rachunek. W Polsce działa System Dokumentów Zastrzeżonych(System DZ), który umożliwia zastrzeżenie dowodu osobistego w swoim banku lub w dowolnym przyjmującym zastrzeżenia (także od osób niebędących jego klientami). Zastrzegamy dokument w czasie wizyty w jednym banku, a dane zostaną automatycznie przekazane do wszystkich pozostałych uczestników Systemu DZ. Część banków przyjmuje takie zastrzeżenia również telefonicznie.

Zasada, by nie spuszczać swojego dowodu osobistego z zasięgu wzroku, ma szczególne uzasadnienie zwłaszcza na wakacjach. Dlatego nie powinniśmy pozwalać wynosić go obcym osobom na zaplecze wypożyczalni czy sklepu. W czasie wakacji często wypożyczamy sprzęt sportowy. Powszechną praktyką wypożyczalni jest zostawianie w zastaw lub kserowanie dowodu osobistego. Nie zgadzajmy się na to.

- Wielokrotnie, gdy pożyczałem sprzęt sportowy, np. narty, poproszono mnie o pokazanie dowodu osobistego, a następnie robiono kserokopię dokumentu. 12 lipca weszła w życie ustawa o dokumentach publicznych, która zakazuje wykonywania kopii dowodu osobistego przez podmioty do tego nieupoważnienie, czyli np. wypożyczalnie sprzętu sportowego" - wyjaśnia Jaroszek.

Kopiować nie wolno, ale firmy mogą nas prosić np. o możliwość spisania danych przy zawieraniu jakiejś umowy. Podmiotami upoważnionymi do sporządzania kopii dokumentów na podstawie ustawy o przeciwdziałaniu praniu brudnych pieniędzy i finansowaniu terroryzmu pozostają banki, firmy ubezpieczeniowe i notariusze. W tych instytucjach kserowanie dowodu osobistego nie powinno nas niepokoić.