Pomoc dla samotnych rodziców

Jeśli postanowiłaś samodzielnie opiekować się dzieckiem lub los podjął za ciebie tę decyzję, masz prawo do wsparcia finansowego i prawnego. Przysługuje ci ono bez względu na to, czy jesteś w separacji, po rozwodzie, czy w ogóle nie byłaś zamężna.

Nie musisz się sama zmagać z trudną sytuacją finansową
Nie musisz się sama zmagać z trudną sytuacją finansową123RF/PICSEL

Prawie 90 procent samotnych rodziców to mamy. Na ich barki spada ciężar nie tylko opieki, ale też zarobienia pieniędzy na utrzymanie domu. Bo niestety często bywa tak, że ojcowie płacą niskie alimenty albo w ogóle nie łożą na dzieci. Samotna mama musi więc zmierzyć się z problemami finansowymi.

Pieniądze na dziecko: alimenty, zasiłki, dodatki

Jeśli tylko ty jedna musisz zapewnić dziecku byt i zaspokoić jego podstawowe potrzeby, śmiało domagaj się konkretnej pomocy finansowej ze swojej gminy. Jeżeli mało zarabiasz, masz prawo do zasiłków rodzinnych i dodatków.

Wykorzystaj różne możliwości zdobycia pieniędzy, np. korzystaj z ulg podatkowych, dopłat do przedszkola lub opiekunki, do obiadów dla dziecka w szkole.

Wsparcie w opiece

Pamiętaj, że samotne mamy, zwłaszcza gdy wychowują małe dzieci, mają różne przywileje w pracy. Warto z nich korzystać, bo ułatwią opiekę nad dzieckiem.

Nie obawiaj się też prosić o pomoc prawną w różnych instytucjach.

Skąd dodatkowe pieniądze na dziecko

Wielu samotnych rodziców często nawet nie wie, że mogą wystąpić o przyznanie konkretnych środków na swoje dzieci. Tymczasem istnieją przepisy, które są dla nich korzystne. Mamy nadzieję, że historie czytelniczek i porady udzielone im przez naszych specjalistów, zachęcą też innych samotnych rodziców do ubiegania się o to, co im się należy.

DLA WDOWY: Wdowa wychowująca 2 dzieci

P. Anna pół roku temu straciła męża. Sama wychowuje dwoje dzieci w wieku szkolnym. Po pierwsze: przysługiwać jej będzie 500 zł na drugie dziecko, a na pierwsze również, jeśli jej dochód nie przekracza 2400 zł netto miesięcznie (tj. do 800 zł netto na osobę). Po drugie: może też ubiegać się o zasiłek rodzinny z urzędu gminy, mimo że nie ma zasądzonych alimentów przez sąd. Przepisy bowiem zwalniają od konieczności posiadania wyroku sądu w sprawie alimentów, gdy jedno z rodziców nie żyje. Uzyska zasiłek rodzinny na każde dziecko, jeśli jej dochód miesięczny nie przekracza 674 zł netto na osobę. Wysokość zasiłku rodzinnego zależy od wieku dziecka i wynosi: - 89 zł na dziecko do 5. roku życia, - 118 zł na dziecko powyżej 5 lat do 18 lat. Po trzecie: razem z rodzinnym będzie wypłacany dodatek z tytułu samotnego wychowywania: 370 zł na dwoje dzieci.

PANNA: 1 DZIECKO, NISKA PENSJA

P. Ewa ma półtoraroczne dziecko. Podjęła pracę z min. pensją, 1850 zł brutto, ze skierowania urzędu pracy. Ojciec dziecka nie płaci alimentów. Po pierwsze: jeżeli sąd przyznał alimenty wyrokiem (lub na podstawie ugody), a ojciec się uchyla od ich płacenia, zaś komornik nie może ich ściągnąć, to należy starać się o alimenty z funduszu alimentacyjnego. Po drugie: jeśli alimenty w ogóle nie zostały zasądzone lub ojciec "nie przyznaje się" do dziecka, należy złożyć jeden pozew: o ustalenie ojcostwa i alimenty. W obu sytuacjach mama dziecka nie ponosi kosztów. Nasza rada: w pozwie można zażądać nie tylko bieżących alimentów, ale też zaległych, od dnia urodzenia dziecka. Po trzecie: mama zarabiająca minimalną pensję może uzyskać w urzędzie pracy tzw. refundację kosztów opieki nad dzieckiem - kwota wynosi do 50% zasiłku dla bezrobotnych (tj. 415,60 zł). Refundacja może być przyznana na maks. 6 miesięcy. O szczegóły należy pytać w pośredniaku.

OJCIEC ZA GRANICĄ, NIE PŁACI

P. Alicja ma 5-letnią córeczkę z wolnego związku. Ojciec dziecka wyjechał do pracy do Anglii, przestał przysyłać pieniądze... Po pierwsze: mama nie może pozostać bez środków utrzymania, więc powinna udać się do urzędu gminy i złożyć wniosek o wypłatę z funduszu alimentacyjnego. Ale uwaga! Musi mieć zaświadczenie od komornika, że w ciągu ostatnich dwóch miesięcy nie było możliwości ściągnięcia od ojca jakiejkolwiek kwoty. Po drugie: mama może starać się ściągnąć alimenty z zagranicy przez sąd okręgowy (odpowiedni dla jej miejsca zamieszkania). Tam składa się wniosek o dochodzenie alimentów z zagranicy. Informacji udzieli biuro obsługi interesantów w takim sądzie.

MĘŻATKA, A WYCHOWUJE SAMA!

P. Beata nie może liczyć na męża w opiece nad ich 3-letnim synem. Ostatnio nie może też wyegzekwować pieniędzy na dziecko, bo mąż traci wszystko na swój nałóg... Jeśli małżonek nie łoży na dziecko, mama może złożyć wniosek do sądu rejonowego, do wydziału rodzinnego o nakazanie wypłacania wynagrodzenia męża do jej rąk. Opłata od wniosku jest symboliczna, a pismo z sądu dostanie pracodawca niesolidnego małżonka i będzie musiał przekazywać pensję żonie (w całości lub w części). Ale uwaga! Taka możliwość sądowa dotyczy tylko osób pozostających w związku małżeńskim, a nie np. rozwiedzionych.

DLA BEZROBOTNEJ: DOPŁATA DO ŻŁOBKA I PRZEDSZKOLA

P. Natalia jest rozwódką z 4-letnim synem. Ojciec płaci 300 zł alimentów. Teraz ona straciła pracę! Samotna mama powinna niezwłocznie zarejestrować się w urzędzie pracy, bo jeśli urząd będzie miał dla niej propozycję pracy, to w momencie jej podjęcia, może liczyć na dofinansowanie opłaty za przedszkole (nie więcej niż ok. 400 zł miesięcznie). Jeśli samotna mama podejmie pracę na co najmniej pół roku, refundacja będzie jej przysługiwać przez 3 miesiące, jeśli zatrudni się na co najmniej rok - przez 6 miesięcy.

SAMOTNA Z DZIEĆMI W SEPARACJI

P. Anna po orzeczonej przez sąd separacji wychowuje 2 dzieci. Chce odliczyć w PIT tzw. ulgę rodzinną. Po pierwsze: ma prawo do takiego odliczenia, jeśli przez cały ub. rok dzieci pozostawały z nią. Może odliczyć w PIT za 2015 r.: - ulgę na pierwsze dziecko, jeśli jej dochód za ub. rok nie przekroczył 56 000 zł brutto; - ulgę na drugie dziecko - bez względu na dochód. Jeśli mama spełnia te warunki, to łącznie na dwoje dzieci może odliczyć w PIT za 2015 r. 2224,08 zł (2 x 1112,04 zł). Po drugie: samotny rodzic ma prawo też skorzystać z rozliczenia dochodów wspólnie z dzieckiem.

Alimenty z funduszu alimentacyjnego

Takie alimenty wypłacają miejskie i gminne ośrodki pomocy społecznej (MOPS, GOPS) lub centra pomocy rodzinie. W tych placówkach składa się wnioski. Aby samotny rodzic uzyskał pieniądze na dzieci z funduszu alimentacyjnego, musi spełnić łącznie kilka warunków.

● Warunek 1. Trzeba mieć od komornika zaświadczenie o bezskutecznej egzekucji alimentów od ojca. Komornik ma obowiązek je wydać, jeśli przez 2 miesiące nie wyegzekwował ani grosza z alimentów. Uwaga! Osoby, które nie występowały do sądu o alimenty na dzieci, nie mogą złożyć wniosku o alimenty z funduszu. Najpierw trzeba domagać się ich w sądzie od ojca dziecka.

● Warunek 2. To kryterium dochodowe. Miesięczny dochód na osobę w rodzinie nie może przekraczać 725 zł netto.

● Warunek 3. Należy złożyć wypełniony wniosek (druk otrzymasz w gminie). Dołączamy dokumenty, m.in. odpis aktu urodzenia dziecka i zaświadczenia o dochodach.

Ile fundusz wypłaci? Można otrzymać kwotę odpowiadającą wysokości alimentów, jakie zasądził sąd, ale nie więcej niż 500 zł (przykładowo: sąd przyznał 400 zł, tyle też dostaniemy, zasądził 700 zł - otrzymamy na dziecko 500 zł z funduszu).

Wspólny PIT z dzieckiem

Samotni rodzice mogą korzystnie rozliczyć podatek, czyli złożyć tzw. wspólny PIT z dzieckiem. Mają wtedy większą szansę na zwrot nadpłaty podatku! Wyjaśniamy, pod jakimi warunkami mają prawo do tego przywileju.

1. Ważny wiek dziecka

Wspólne rozliczenie przysługuje rodzicowi, dopóki jego dziecko nie ukończy 18 lat lub do 25. roku życia, jeśli ono nadal się uczy lub studiuje. Bez względu na wiek dziecka, jeśli jest ono niepełnosprawne lub otrzymuje rentę socjalną, albo zasiłek pielęgnacyjny.

2. Dziecko nie zarabia

Wspólne rozliczenie z dzieckiem możliwe jest tylko wówczas, jeśli w 2015 r. nie osiągało ono w ogóle żadnych dochodów (lub nie przekroczyły one 3089 zł za cały 2015 r.). Ale uwaga! W taki dochód nie wlicza się np. renty rodzinnej (jeśli dziecko ją otrzymuje z ZUS po zmarłym rodzicu) lub odsetek z jego konta, jeśli ma je założone w banku.

3. Z kim mieszka dziecko

Możliwość wspólnego rozliczenia się z dzieckiem dotyczy osób, które rzeczywiście same wychowują swoje pociechy. Z uprawnienia skorzysta więc: panna (kawaler), wdowa (wdowiec), osoba rozwiedziona lub pozostająca w separacji. Ale uwaga! Jeśli masz partnera i mieszkacie pod tym samym adresem, to nie możesz złożyć wspólnego PIT z dzieckiem.

Tina
Masz sugestie, uwagi albo widzisz błąd?
Dołącz do nas