Powrót z emigracji - sprawy, które musisz załatwić

Wracasz po kilku latach nieobecności, bogatsza o nowe doświadczenia, ze znajomością języka, a bywa, że i nowego zawodu. Teraz czas na zaaklimatyzowanie się w kraju i załatwienie najpilniejszych spraw. Pierwsze tygodnie po powrocie trzeba, niestety, poświęcić na sprawy urzędowe. Najpilniejsze jest wyrobienie aktualnych dokumentów i rozliczenie się z urzędem skarbowym. Dowiedz się, dokąd skierować pierwsze kroki po powrocie, by nie pogubić się w ciągle zmieniającej się polskiej rzeczywistości i jak najszybciej zacząć normalne życie.

Krok 1: Urząd gminy

Jeśli przed wyjazdem nie wymieniłaś dokumentów i wciąż masz stary dowód osobisty (zieloną książeczkę) oraz stare prawo jazdy (składany, dwustronicowy druk), musisz jak najszybciej wyrobić sobie nowe (plastikowe). Załatwisz to w urzędzie gminy.

Dowód - Stare, zielone książeczki straciły już ważność. Wniosek o wydanie nowego dowodu składasz:

• w urzędzie gminy, gdzie jesteś obecnie zameldowana na pobyt stały;

• w urzędzie gminy, w którym ostatnio byłaś zameldowana na stałe (jeśli aktualnie nie masz stałego meldunku);

• w urzędzie Warszawa Śródmieście (jeśli nigdy nie byłaś zameldowana w Polsce).

Do wyrobienia nowego dowodu osobistego będziesz potrzebowała: dwóch zdjęć, odpisu aktu urodzenia lub aktu małżeństwa, potwierdzenie wniesienia opłaty skarbowej w wysokości 30 zł.

Prawo jazdy - Jeżeli twoje prawo jazdy jest wydane przed 1. lipca 1999 r., musisz złożyć wniosek o jego wymianę w wydziale komunikacji. Wniosek można złożyć osobiście lub pocztą. Potrzebne będą:

• jedno zdjęcie;

• kserokopia starego dokumentu;

• dowód wpłaty (71 zł).

Na wydanie nowego dokumentu czeka się ok. dwóch, trzech tygodni. Do kierowania pojazdami na terytorium Polski uprawnia cię zagraniczne prawo jazdy wydane przez państwo członkowskie Europejskiego Obszaru Gospodarczego oraz Szwajcarię. Dokument wydany w innym kraju, np. w Stanach Zjednoczonych, jest nieważny!

Rejestracja samochodu - Jeżeli przywozisz z zagranicy auto, musisz zarejestrować je w ciągu 30 dni. Formalności załatwia się w Urzędzie Celnym (tam opłacasz akcyzę) i w wydziale komunikacji swojego urzędu gminy. Uwaga! Dokumenty auta muszą być przetłumaczone na polski przez tłumacza przysięgłego.

Krok 2: Nowa praca lub zasiłek

Po zrobieniu porządków z dokumentami czas na szukanie pracy. Doświadczenia zdobyte za granicą z pewnością będą tu twoim atutem. Nasz ekspert radzi, jak najlepiej zaprezentować się potencjalnemu pracodawcy.

Nowa firma - Zacznij od przejrzenia ogłoszeń w prasie codziennej i internecie. Informacje o wolnych posadach znajdziesz również w urzędach pracy.

Zasiłek dla bezrobotnych - Jeśli masz kłopoty ze znalezieniem zatrudnienia, możesz otrzymać zasiłek:

• zagraniczny - jeśli podczas pobytu za granicą straciłaś pracę i pobierałaś tam zasiłek dla bezrobotnych, świadczenie to możesz otrzymywać także po powrocie do kraju. Weź z zagranicznego urzędu pracy zaświadczenie, że przysługuje ci zasiłek (formularz E303) i złóż go w polskim urzędzie. Masz na to 7 dni od powrotu. Pieniądze (w kwocie pobieranej za granicą) będziesz dostawać przez 3 miesiące.

• polski - aby się o niego starać, musisz najpierw znaleźć legalną pracę w Polsce - na umowę o pracę czy zlecenie. Jeśli uda ci się przepracować w kraju choćby 1 dzień, to możesz starać się o tzw. kuroniówkę. Obliczając staż pracy konieczny do otrzymania zasiłku, urząd weźmie pod uwagę też okres zatrudnienia na emigracji (potrzebujesz jednak zaświadczenia od zagranicznego pracodawcy - formularz E301) i na tej podstawie wyliczy kwotę zasiłku.

Krok 3: Urząd skarbowy

Twój powrót do kraju to ważna informacja dla urzędu skarbowego. Przed wyjazdem powinnaś była zawiadomić urząd o zmianie miejsca zamieszkania. Teraz masz 30 dni na przekazanie do urzędu informacji, że wróciłaś (prześlij pocztą formularz NIP-3).

Abolicja podatkowa - Uwaga: jeśli pracowałaś za granicą legalnie, to od twoich dochodów pracodawca płacił podatki. Po powrocie do kraju musisz rozliczyć się z tych dochodów z polskim urzędem skarbowym. Ale to nie znaczy, że zapłacisz po raz kolejny podatek - możesz liczyć na abolicję. Zwolnienie dotyczy dochodów uzyskanych za granicą w latach 2003-2007. Aby z niego skorzystać, wszystkie dokumenty muszą trafić do urzędu skarbowego do 6. lutego 2009 roku. Musisz złożyć:

• wniosek o umorzenie podatkowe, tzw. PIT - AZ;

• oświadczenie potwierdzające wysokość uzyskanych przychodów z pracy i zapłaconego za granicą podatku (druk AZ-0);

• zeznanie podatkowe za rok, za który starasz się o umorzenie.

Wnioski możesz złożyć osobiście w urzędzie skarbowym, wysłać listem poleconym lub, gdy upływa termin, a ty wciąż jesteś zagranicą - w polskim konsulacie.

Krok 4: Przedszkole lub szkoła

Dzieci, które wracają z zagranicy, muszą jak najszybciej rozpocząć edukację w polskiej szkole. Dobrze więc zaplanować powrót do kraju w wakacje, by dziecko mogło rozpocząć naukę od nowego roku szkolnego.

Przedszkole - Wnioski o przyjęcie do państwowego przedszkola trzeba składać do 30 marca. W ciągu roku szkolnego dziecko zostanie tam przyjęte, jeśli zwolni się miejsce. W placówkach prywatnych rekrutacja odbywa się przez cały rok.

Szkoła - Najważniejsze jest zebranie wszystkich dokumentów dotyczących edukacji za granicą. Na ich podstawie dyrektor szkoły przyjmie dziecko do odpowiedniej klasy. Potrzebne będą:

• świadectwa szkolne lub (gdy szkoła ich nie wydaje), zaświadczenie od dyrektora placówki o umiejętnościach i poziomie wykształcenia twojego dziecka;

• inne dokumenty poświadczające udział dziecka w zajęciach, podczas których uczyło się ono języka polskiego, zdobywało wiedzę o polskiej historii i kulturze (np.ze szkółek parafialnych, organizacji polonijnych).

Uwaga! W przypadku, gdy dziecko ukończyło za granicą jakiś etap edukacji (np. podstawówkę, gimnazjum, liceum), świadectwo ukończenia szkoły trzeba nostryfikować (czyli uznać za ważne w Polsce) w kuratorium oświaty.

Dobrym rozwiązaniem dla dzieci powracających z zagranicy są szkoły dwujęzyczne. Wykaz takich placówek znajdziesz na stronach www Ministerstwa Edukacji.