Przydomowy ogród warzywny: Kiedy wysiewać, jak sadzić oraz prawidłowo pielęgnować pory?
Uniwersalne zastosowanie pora docenili przede wszystkim amatorzy kulinarnych eksperymentów. Warzywo to uznaje się za doskonałą alternatywę dla nieco bardziej intensywnej w smaku cebuli. Choć z powodzeniem dostaniemy go w większości sklepów spożywczych oraz warzywniaków, stale rosnące ceny powodują, że często rezygnujemy z jego zakupu. Dzięki zastosowaniu kilku prostych kroków, z powodzeniem możemy uprawiać pory w przydomowych ogródkach. Jak się za to zabrać? Podpowiadamy.
- Pory zalicza się do warzyw cebulowych, choć należą do botanicznej rodziny amarylkowatych.
- To popularne warzywo jest rośliną dwuletnią, ale w ogrodach najczęściej uprawia się je jako jednoroczne.
- Por jest dobrze przystosowany do niesprzyjających warunków pogodowych. Spośród innych roślin wyróżnia go długi okres wegetacji, który może trwać nawet do 170 dni.
Spis treści:
Terminy wysiewu i sadzenia porów
Poszukując gotowych rozsad porów, warto skierować swoje kroki do giełd rolnych lub kupić je bezpośrednio u producenta. Możemy także spróbować swoich sił i przygotować je samodzielnie w warunkach domowych. Do tego celu potrzebujemy jasnego oraz umiarkowanie ciepłego pomieszczenia. Dobrze sprawdzą się m.in. chłodna szklarnia oraz inspekt.
Nasiona porów wysiewamy w trzech głównych terminach:
- siew na zbiór wczesny - ok. 15 stycznia do 15 lutego;
- siew na zbiór późny - koniec lutego do końca marca;
- siew na zbiór późnojesienny oraz zimowy - ok. 15 kwietnia.
Od przewidywanego terminu zbioru uzależniona jest także data wysadzenia gotowej rozsady do gruntu. Najczęściej przypada ona na:
- koniec marca i połowę kwietnia - zbiór w lipcu i sierpniu;
- przełom maja i czerwca - zbiór od sierpnia do października;
- od końca czerwca do połowy lipca - zbiór zimą lub wiosną kolejnego roku.
Kluczowe warunki uprawowe
By zapewnić porom optymalne warunki do rozwoju, powinniśmy posadzić je w ciepłych, słonecznych oraz dość zacisznych miejscach. W innym wypadku będą się nieprawidłowo rozwijały, a także staną się bardziej podatne na liczne choroby. Gatunek charakteryzuje się wytwarzaniem płytkiego systemu korzeniowego, co sprawia, że jest mało odporny na suszę. Roślina preferuje glebę żyzną, próchniczą i wilgotną. Ważne, by miała lekko kwaśny lub obojętny odczyn pH, czyli ok. 5,5-6,5.
Najlepiej całkowicie wyeliminować podłoże piaszczyste, zbite oraz ciężkie. Por potrzebuje światła do zdrowego wzrostu, dlatego ogrodnicy odradzają sadzenie go w pobliżu wysokich warzyw, które mogłyby rzucać na niego cień. Równie ważne jest regularne odchwaszczanie oraz płytkie spulchnianie gleby w międzyrzędziach. W czasie suszy nie pomijajmy także częstego podlewania. Świetnie sprawdzi się nawadnianie kroplowe, które zapewni stałą i równomierną wilgotność ziemi.
Skuteczne nawożenie
Pory uznaje się za rośliny o średnich potrzebach pokarmowych. Z tego względu do zasilania wystarczy im solidna dawka równomiernie rozłożonego kompostu lub nawozu mineralnego, np. obornika granulowanego.
Pierwsze nawożenie wykonujemy po ok. 5 tygodniach od momentu posadzenia gotowej rozsady do gruntu. Co daje nawożenie pora? Zasilacze na bazie ekologicznych gnojówek wykonanych m.in. z pokrzywy lub skrzypu ograniczają występowanie szkodników glebowych.
Bielenie porów - patent na odporność i lepszy smak
Latem, a konkretnie w lipcu, warto obsypać dolną część łodygi pora ziemią. Po co wykonujemy tę czynność? Ten popularny wśród ogrodników krok pielęgnacyjny nazywa się bieleniem. Sprawia ono, że uzyskamy dłuższą część bieloną pora, która dodatkowo będzie delikatniejsza w smaku.
Przeprowadzenie zabiegu poleca się głównie odmianom późnym, np. zimowym. Rośliny nie tylko wytworzą dłuższą część białą, ale także uzyskają skuteczną ochronę przed chłodem oraz trudnymi warunkami pogodowymi.
Choroby i szkodniki
Rdza pora to jedna z najpopularniejszych chorób dotykających tę roślinę. Wyjątkowo szybko rozwija się w warunkach wysokiej wilgotności oraz umiarkowanej temperatury. Można ją łatwo rozpoznać po żółtych plamach, na których widoczne są zarodniki. Wraz z upływem czasu przekształcają się w duże i czarne skupiska, atakujące kolejne rośliny. Najszybszą metodą na poradzenie sobie z problemem będzie usunięcie oraz spalenie zainfekowanych fragmentów pora.
Wodniste plamy na liściach, które z czasem zaczynają zasychać to oznaka fytoftorozy pora. Infekcja występuje przede wszystkim na terenach nisko położonych, w których łatwo zbiera się wilgoć. Sposobem na zapobiegnięcie rozwoju choroby będzie przede wszystkim przemyślany wybór stanowiska i odpowiednie zmianowanie warzyw. Jeśli zauważymy, że już się rozwinęła, niezwłocznie usuńmy porażone rośliny z uprawy.
Niewielka muchówka nakłuwająca liście i wypijające skapujący z nich sok to miniarka porówka. Atak szkodnika sprawia, że na roślinie tworzą się białe plamy, w których dochodzi do rozwoju larw. Jedynym rozwiązaniem będzie pozbywanie się zainfekowanych części rośliny, a następnie ich spalenie.
Kolejnym szkodnikiem, który zagraża porom, jest wciornastek tytoniowiec. Jego samice składają jaja w tkance pora, a wykluwające się z nich larwy przyczyniają się do powstawania srebrzystych plam. Zwalczamy je głównie preparatami do uciążliwych insektów.
Sprawdź również:
