Tykwa pospolita. Co warto o niej wiedzieć?
Tykwa pospolita jest bardzo ciekawą rośliną z rodziny dyniowatych. Szybko się rozrasta oraz wydaje owoce o bardzo interesujących kształtach. Z tego powodu częściej zaliczana jest do gatunków ozdobnych, a nie jadalnych. Co ciekawe, owoce wykorzystywano nie tylko w celach dekoracyjnych, ale również praktycznych, ponieważ można z nich wytworzyć wiele przedmiotów codziennego użytku. Uprawa tykw nie jest skomplikowana, ale by prawidłowo rosła, wymaga od działkowicza regularnych zabiegów pielęgnacyjnych. Co warto wiedzieć o tykwie? Co robić, by się pięknie prezentowała?
Tykwa pospolita. Co trzeba o niej wiedzieć?
Tykwa pospolita jest rośliną egzotyczną z rodziny dyniowatych. W naturalnych warunkach rośnie w Afryce i w Azji. Tak jak przedstawiciele pokrewnych gatunków, jest jednoroczna. Ale dzięki intensywnemu wzrostowi, szybko osiąga pokaźne rozmiary – łodygi dochodzą nawet do pięciu metrów długości. Tykwa posiada wąsy czepne, co pozwala jej piąć się po różnych podporach. Zarówno łodygi, jak i liście, posiadają liczne delikatne włoski, które pod wpływem dotyku wydzielają przyjemny zapach. Jednak tykwa najbardziej atrakcyjna jest latem i jesienią – wtedy pojawiają się piękne kwiaty i interesujące owoce.
Kwiaty i owoce tykwy pospolitej
Największą uwagę tykwa zwraca latem. Na początku lipca pojawiają się na niej duże, białe kwiaty. Za dnia rozwijają się i ich zapach przyciąga rożne owady, nocą zaś zamykają się. Jest to roślina jednopienna, równocześnie występują na niej kwiatostany męskie i żeńskie. Te pierwsze są mniej trwałe, szybko przekwitają i odpadają z tykw, natomiast te drugie są trwalsze – z nich powstają dekoracyjne owoce. Początkowo są kuliste o wydłużonej nasadzie, ale, w zależności od odmiany, mogą być zaokrąglone albo całkowicie podłużne. Najczęściej przybierają barwę kremową lub zielonkawą – mogą być pokryte jasnymi plamkami albo pasami. Owoce można w dowolny sposób formować, np. owijając je drutem lub taśmą.
Kiedy sadzić tykwy?
Tykwa pospolita może być siana w tzw. rozsadniku na początku kwietnia, a dopiero po ustaniu przymrozków (w drugiej połowie maja) i po wykształceniu się sadzonki, przesadzona w docelowe miejsce w ogrodzie. Można wysiewać ją również bezpośrednio do gruntu pod koniec maja lub na początku czerwca, jednak jej okres wegetacyjny będzie przesunięty o kilka tygodni.
Warunki do wzrostu tykwy pospolitej
Tykwa pospolita jest gatunkiem egzotycznym, ale nic nie stoi na przeszkodzie, aby rosła w polskim klimacie. Większość profesjonalnych upraw odbywa się w tunelach foliowych oraz w szklarniach. Oczywiście możliwa jest sadzenie tykwy pospolitej w amatorskich warunkach. Należy zapewnić jej bardzo nasłonecznione miejsce, a do wzrostu musi mieć odpowiednią temperaturę. Najlepsze warunki ma w 22 – 30 stopni Celsjusza. Istotna jest również gleba, do której wsadzona jest tykwa. Powinna ona mieć obojętny odczyn pH oraz być wilgotna, żyzna i najlepiej próchnicza.
Jak pielęgnować tykwę?
Tykwa, z racji jej intensywnego wzrostu, musi być regularnie nawożona preparatami wieloskładnikowymi, których stosowanie powinno być zależne od informacji zawartych przez producenta (najczęściej co dwa tygodnie). Można również posiłkować się naturalnymi nawozami, np. kompostem. Podczas intensywnego wzrostu tykwy, nie powinno zapominać się o regularnym podlewaniu – w czasie upałów nawet codziennie. Aby kontrolować wzrost rośliny, poleca się zapewnienie jej różnorakich podpór: pergoli, trejaży, kratek czy palików. Ich zastosowanie również pozwoli na prawidłowy rozwój owoców – zwisające nabierają odpowiednich kształtów.
Zbiór owoców
Zbiór owoców przeprowadza się na początku jesieni. Większość odmian jest jadalna, ale bardziej niż za smak, tykwy cenione są jako materiał dekoracyjny. Jak poznać, że tykwa już dojrzała? Przede wszystkim jej skórka ciemnieje i staje się twardsza niż na początku uprawy. Warto ją delikatnie postukać lub uderzyć – pusty dźwięk jest wskazówką, że owoc nadaje się do zbioru. Można z nich tworzyć wielorakie kompozycje, ale po wysuszeniu, odcięciu części tykwy, można z nich przygotować różnorakie pojemniki albo miseczki dekoracyjne.