Hit kuchni z czasów PRL - papierówki - znów na topie! Co można z nich przygotować?
Papierówki - zielonkawe, lekko kwaśne jabłka z naszego dzieciństwa. Rosły wszędzie, pachniały latem, wakacjami i spadały z drzew zanim jeszcze dobrze dojrzały. Co z nich zrobić, zanim zgniją pod jabłonią? Mus, kompot, a może szarlotka? PRL-owskie klasyki smakują dziś tak samo dobrze jak kiedyś!

Papierówka - królowa ogrodów z PRL-u
Kto dorastał w Polsce lat 70., 80. czy 90., ten na pewno pamięta papierówki. Te jasnozielone jabłka z cienką, delikatną skórką rosły niemal w każdym wiejskim ogrodzie i na każdej działce. Spadały z drzew jeszcze zanim zdążyły dojrzeć, rozsiewając w ogrodzie intensywny, jabłkowy zapach.
Smak? Kwaśny, wyrazisty, z nutą świeżości. A miąższ? Miękki, soczysty, niemal kremowy po ugotowaniu - rozchodzi się pod łyżką bez najmniejszego oporu. To dlatego papierówki są wymarzone do musów, kompotów i szarlotek - nie trzeba ich długo męczyć, bo same zmieniają się w aromatyczną pulpę.
Dlaczego nazywamy jabłka papierówkami?
Nazwa papierówka nie wzięła się znikąd - skórka tych jabłek jest cienka jak papier, przez co nie nadają się do długiego przechowywania. Trzeba je zjeść, przerobić albo rozdać sąsiadom, zanim zamienią się w jabłkową pulpę.
Co można zrobić z papierówek?
Możliwości są nieskończone. Klasyk nad klasyki to oczywiście szarlotka, koniecznie z cynamonem, którego zapach rozchodzi się po całym domu. Z papierówek wyjdzie też genialny mus jabłkowy - gładki, lekko kwaskowaty, idealny na ciepło do naleśników albo na zimno do słoików.
Kompot z papierówek to dla wielu kobiet 50+ smak dzieciństwa, podawany obowiązkowo do obiadu, najlepiej w szklance z grubego PRL-owskiego szkła. Można też przygotować jabłka prażone na zimę, idealne do racuchów albo do szybkiego jabłecznika. I wreszcie - susz. Tak, papierówki da się suszyć! Ich kwaśna nuta idealnie przełamuje słodycz kompotów wigilijnych.
Mus z papierówek - przepis na smak dzieciństwa
Składniki
- ok. 2 kg papierówek
- 2–3 łyżki cukru
- sok z 1/2 cytryny
- szczypta cynamonu
- 1/2 szklanki wody
Sposób przygotowania:
- Obierz papierówki, usuń gniazda nasienne i pokrój jabłka na mniejsze kawałki.
- Wrzuć do garnka, dodaj wodę, sok z cytryny i zagotuj.
- Gotuj na małym ogniu około 10-15 minut, aż jabłka się rozpadną.
- Zblenduj na gładko lub zostaw z kawałkami - wedle uznania.
- Na koniec dodaj cukier i cynamon do smaku.
- Przełóż do słoików i zapasteryzuj albo zjedz od razu.
Genialne na kanapki, do naleśników, do owsianki.

Szarlotka z papierówek - krucha, pachnąca, nieprzyzwoicie dobra
Składniki
- 300 g mąki pszennej
- 200 g zimnego masła
- łyżeczka proszku do pieczenia
- 70 g cukru
- 1 opakowanie cukru wanilinowego
- 1 jajko L
- 1,5 kg papierówek
- płaska łyżeczka cynamonu
- cukier puder
Sposób przygotowania:
- W misce wymieszaj mąkę z proszkiem do pieczenia i cukrami.
- Dodaj pokrojone w kostkę masło i rozetrzyj składniki palcami lub mieszadłem miksera, aż powstanie kruszonka.
- Wbij jajko i szybko zagnieć jednolite ciasto. Włóż je do lodówki na minimum pół godziny.
- W międzyczasie obierz papierówki, usuń gniazda nasienne, pokrój w plasterki i wymieszaj z cynamonem.
- Połową ciasta wylep dno i brzegi tortownicy (ok. 24 cm średnicy).
- Wyłóż jabłka, możesz posypać je dodatkową porcją cukru.
- Resztę ciasta zetrzyj na tarce i rozsyp na wierzchu.
- Piecz w 180°C przez około 40 minut, aż wierzch się zarumieni.
- Po ostudzeniu posyp cukrem pudrem.
- Smakuje najlepiej jeszcze lekko ciepła.

Kompot z papierówek - prosty i pyszny, jak u mamy
Gdy papierówki dojrzewają, a właściwie spadają z drzew zanim zdążą, kompot robi się niemal sam. To jeden z tych smaków, który większość z nas pamięta z dzieciństwa - serwowany do niedzielnego obiadu, jeszcze lekko ciepły, w szklance z uchem. Kwaśny, lekko słodki, orzeźwiający - dokładnie taki, jaki trzeba.
Składniki
- 1 kg papierówek
- 1,5 litra wody
- 3–5 łyżek cukru (w zależności od upodobań)
- opcjonalnie: kawałek cynamonu lub kilka goździków
- sok z połowy cytryny (jeśli jabłka są mało kwaśne)
Sposób przygotowania:
- Papierówki dokładnie umyj, przekrój na ćwiartki (nie musisz obierać ze skórki, chyba że chcesz) i usuń gniazda nasienne.
- Wrzuć owoce do garnka, zalej wodą, dodaj cukier i przyprawy. Gotuj na małym ogniu przez około 10-15 minut - tylko do momentu, aż jabłka lekko zmiękną, ale się nie rozpadną całkiem.
- Na koniec możesz dodać sok z cytryny, jeśli kompot wydaje się zbyt łagodny.
Podawaj na ciepło lub schłodzony - smakuje świetnie w każdej wersji. A jeśli coś zostanie, przelej do butelki i trzymaj w lodówce - przez kilka dni utrzyma świeżość i aromat dzieciństwa.

Papierówka jak relikwia - czy przetrwa?
Choć dziś królują błyszczące odmiany jabłek z supermarketów, papierówka ma się dobrze - wystarczy przejść się po starych ogródkach działkowych, spojrzeć za płot sąsiada albo odwiedzić babcię na wsi.
Coraz częściej pojawia się też w gospodarstwach ekologicznych i na lokalnych bazarkach. Jej sezon trwa krótko - lipiec, sierpień i koniec. Warto wykorzystać każdą chwilę, zanim opadnie z drzew i zniknie na kolejny rok.