Ubezpieczenia ważne dla rodziny
Na wypadki losowe nie mamy wpływu, ale możemy się zabezpieczyć przed ich skutkami. Jakie ubezpieczenia mamy do wyboru? Podpowiada prawnik Przemysław Gronowski.
Ubezpieczenie na życie chroni ciebie i bliskich
Ubezpieczenie to pozwala zabezpieczyć rodzinę po naszej śmierci oraz zapewnić nam środki finansowe w razie choroby.
Kilka rodzajów polis
Najpopularniejsza jest tzw. polisa ochronna na wypadek śmierci, z której ubezpieczyciel wypłaca naszym bliskim lub wskazanym przez nas osobom kwotę określoną w polisie. W rozbudowanej wersji tej polisy możemy też zabezpieczyć się na wypadek ciężkiej długotrwałej choroby, kalectwa itp.
Kolejny wariant ubezpieczenia na życie to taki, który jest powiązany z oszczędzaniem. Wtedy opłacamy okresową składkę, a po dożyciu przez nas określonego wieku lub w przypadku naszej śmierci, my lub spadkobiercy otrzymujemy pieniądze z polisy.
Inny rodzaj polisy na życie to tzw. polisa inwestycyjna. Część składki jest przez ubezpieczyciela inwestowana w naszym imieniu, by pod koniec ubezpieczenia mógł nam on wypłacić określoną kwotę. Zawarcie takiej umowy jest jednak obarczone wysokim stopniem ryzyka np. w sytuacji, kiedy chcemy rozwiązać umowę przed czasem, opłaty likwidacyjne mogą być wysokie.
Wskazana ostrożność
Nim zdecydujemy się na polisę, uważnie zapoznajmy się z ogólnymi warunkami ubezpieczenia (OWU). Ubezpieczyciel ma obowiązek dostarczyć je nam przed podpisaniem umowy. Jest tam określony szczegółowy zakres odpowiedzialności ubezpieczyciela, a także wyłączenia, czyli sytuacje, w których ubezpieczyciel nie wypłaci nam odszkodowania albo je ograniczy.
Większość firm nie wypłaci pieniędzy w przypadku śmierci, która nastąpiła w wyniku: działań wojennych, aktów terroryzmu, samobójstwa albo znaczącego przyczynienia się poszkodowanego do powstania szkody np. przez zbyt ryzykowne zachowanie (prowadzenie auta pod wpływem alkoholu itp.). Polisy mogą się różnić u poszczególnych ubezpieczycieli, choć nawet nazywają się tak samo. Dlatego warto zapoznać się z ofertami kilku towarzystw.
W razie wypadku
Ubezpieczenie następstw nieszczęśliwych wypadków (NNW) najczęściej dołączane jest do innych ubezpieczeń. Odszkodowanie jest wypłacane w razie śmierci lub trwałej utraty zdrowia. Suma ubezpieczenia określana jest przy zawieraniu polisy i im jest ona wyższa, tym wyższa jest składka. Na wysokość odszkodowania ma także wpływ stopień utraty zdrowia w wyniku nieszczęśliwego wypadku. Za nieszczęśliwy wypadek uznajemy gwałtowne zdarzenie, w wyniku którego ubezpieczony został okaleczony lub utracił życie.
Czytelnicy pytają: Chcę ubezpieczyć się na życie. Czy przedtem mam zrobić badania lekarskie?
Czasem wystarczy oświadczenie ubezpieczającej się osoby. Zatajenie choroby może spowodować problemy z wypłatą świadczenia. Zwykle badania lekarskie musi wykonać osoba, która decyduje się na wysoką sumę ubezpieczenia; wykonująca niebezpieczny zawód lub w podeszłym wieku. Jeśli ubezpieczyciel zażąda przeprowadzania badań, są one wykonywane na jego koszt.
Czytelnicy pytają: Czy mogę zrezygnować z polisy i otrzymać z powrotem pieniądze?
Większość polis inwestycyjnych przewiduje wysokie opłaty za rezygnację. Ale ostatnio pojawiły się polisy na życie, w których ubezpieczyciel zobowiązuje się do zwrotu wpłaconych składek.
Ubezpieczenia majątkowe
Chronią mienie przed skutkami nagłych zdarzeń losowych np. powódź, pożar, kradzież itp. Warto zaopatrzyć się w polisę, która zapewni środki na odtworzenie własności w razie, gdyby uległa ona zniszczeniu lub została utracona.
Sedno w szczegółach
Upewnijmy się, czy polisa uwzględnia rodzaje zdarzeń, od których następstw chcemy się ubezpieczyć, np. czy ubezpieczyciel odpowiada za kradzież czy tylko za kradzież z włamaniem. w Zapoznajmy się ze sposobem i okresem, w jakim trzeba powiadomić ubezpieczyciela o szkodzie.
Warunki ubezpieczenia określają też przedmioty objęte ochroną, np. czy obejmuje ona same mury budynku czy także jego wyposażenie. Ubezpieczyciel określa także czy odpowiada on za mienie wyłącznie w obrębie budynku czy na terenie całej posesji.
Zwróćmy uwagę na to, czy odszkodowanie zapewni nam pokrycie strat, czy także umożliwi odkupienie tego, co straciliśmy. Ubezpieczyciele stosują przy określaniu kwoty odszkodowania dwie wartości utraconych rzeczy - rzeczywistą, czyli wartość w momencie utraty bądź zniszczenia i wartość odtworzeniową, czyli kwotę, za jaką można taką nową rzecz kupić.
Ubezpieczyciel może wskazać sposób zabezpieczenia dostępu do pomieszczeń, np. wymagać określonej ilości i rodzajów zamków czy alarmu.
Jak uzyskać pieniądze?
Kiedy powstanie szkoda, jej zgłoszenie polega najczęściej na skontaktowaniu się z całodobową infolinią. W ciągu 7 dni od zawiadomienia ubezpieczyciel rozpoczyna postępowanie dotyczące ustalenia stanu faktycznego zdarzenia.
Ubezpieczony musi zabezpieczyć mienie tak, by rozmiar szkody się nie powiększał, np. zakręcić wodę, gdy pękła rura i doszło do zalania. w Ubezpieczyciel powinien wypłacić odszkodowanie w terminie 30 dni od dnia powiadomienia o szkodzie albo pisemnie poinformować o przyczynach odmowy jego wypłaty. W tym samym terminie ubezpieczyciel jest zobowiązany do wypłaty bezspornej części świadczenia, czyli takiej części odszkodowania, której nie kwestionuje ani ubezpieczyciel, ani poszkodowany. Terminu 30 dni nie można wydłużyć. Jeśli ubezpieczyciel zwleka z realizacją świadczenia, ubezpieczonemu należą się odsetki.
Na co zwrócić uwagę:
1. Sprawdź, jak zdefiniowane są pojęcia używane w polisie np. deszcz, pożar, kradzież zwykła, kradzież z włamaniem i czy definicje te obejmują zakres ochrony, na jakim nam zależy.
2. Zwróć uwagę na tzw. franszyzę, czyli ograniczenia w odszkodowaniu. Franszyza to kwota, do wysokości której ubezpieczyciel nie odpowiada za szkodę. Przy tzw. franszyzie integralnej, gdy wartość szkody przekroczy tę kwotę, ubezpieczyciel wypłaci całe odszkodowanie. Przy franszyzie redukcyjnej, potrąci tę kwotę z odszkodowania. Jeżeli szkoda jest niższa od kwoty franszyzy, ubezpieczony nie otrzyma odszkodowania.
OC w życiu prywatnym
To ubezpieczenie od odpowiedzialności cywilnej, które chroni przed skutkami naszych zachowań. Nie musimy się wtedy obawiać sytuacji, w której jesteśmy zobowiązani do naprawienia komuś szkody. Poszkodowany będzie mógł zwrócić się do ubezpieczyciela, który wypłaci mu odszkodowanie. Ubezpieczyciel może zastrzec w umowie, że nie wypłaci odszkodowania, gdy szkoda powstała w wyniku naszego celowego działania. Ubezpieczenie może też chronić przed skutkami działań osób, które z nami mieszkają lub są pod naszą opieką.
Przed czym ochroni?
Ubezpieczenie OC przyda nam się np. w wypadku: zalania sąsiada, szkód spowodowanych przez dzieci, szkód, które możemy wyrządzić jadąc na rowerze, uprawiając sporty itp. Przy zawieraniu umowy warto zwrócić uwagę na wysokość szkody, od której zaczyna się odpowiedzialność ubezpieczyciela, często przy drobnych szkodach ubezpieczyciel nie odpowiada bądź odpowiada tylko częściowo i wtedy sami musimy pokryć brakującą część odszkodowania. Ważne jest także miejsce powstania szkody - ubezpieczenie może być ograniczone terenem domu, miejscowości czy kraju.
Czytelnicy pytają: Zepsuła mi się pralka i zalałam sąsiada na dole. Czy będzie mógł sfinansować remont z mojej polisy OC?
Właśnie do takich celów służy polisa OC. W takiej sytuacji wystarczy podać sąsiadowi numer polisy i kontakt do ubezpieczyciela, a potem potwierdzić ubezpieczycielowi okoliczności zalania sąsiada.
Ubezpieczenia zdrowotne na czas podróży
Podróżując, warto ubezpieczyć się na wypadek problemów ze zdrowiem. W Unii Europejskiej chroni nas Europejska Karta Ubezpieczenia Zdrowotnego (EKUZ).
Karta EKUZ
Potwierdza ona nasze prawo do leczenia na koszt NFZ w UE, a także Szwajcarii i Norwegii. Karta wydawana jest na wniosek osoby uprawnionej do leczenia w ramach NFZ. Prawo do opieki medycznej przysługuje wyłącznie w publicznych placówkach służby zdrowia państwa, w którym się znajdujemy i na warunkach, jakie w nim panują, np. jeżeli korzystanie z opieki medycznej jest tam częściowo odpłatne, my też będziemy musieli pokryć te koszty, chyba że mamy dodatkowe ubezpieczenie.
Aby otrzymać kartę EKUZ, należy złożyć odpowiedni (zależny od celu wyjazdu) wniosek w wojewódzkim oddziale NFZ lub jego delegaturze lub wysłać go elektronicznie. Karta EKUZ ważna jest od 42 dni do 5 lat w zależności od rodzaju ubezpieczenia, jakiemu podlegamy. W najpopularniejszej wersji jest ważna pół roku.
Inne polisy
Uzupełnienie lub zamiennik karty EKUZ mogą stanowić turystyczne polisy zdrowotne. W razie choroby ubezpieczyciel oprócz pokrycia kosztów pomocy medycznej, gwarantuje najczęściej opłacenie transportu do kraju, przyjazdu i zakwaterowania osoby bliskiej, akcji poszukiwawczej, a nawet assistance dla kogoś, kto będzie się opiekował mieszkaniem na czas naszej w nim nieobecności.
Standardem jest, że ubezpieczyciel nie odpowiada za przedmioty szczególnie cenne typu biżuteria, zegarki czy drogi sprzęt fotograficzny. Przy wyborze ubezpieczyciela i polisy sprawdźmy, czy ubezpieczenie pokrywa koszty leczenia na terenie krajów, przez które ewentualnie będziemy przejeżdżać.
Na co zwrócić uwagę:
1. Jak ubezpieczyciel definiuje obszar, dla którego polisa ma działać. Czasami podstawą jest cały świat, a innym wyłącznie kraje Unii Europejskiej.
2. Na sposób kontaktu z firmą ubezpieczeniową. Czy posiada infolinię? Lokalnego przedstawiciela?
3. Przypadki wyłączenia z ubezpieczenia, np. uprawianie sportów ekstremalnych, nietrzeźwość, znalezienie się na obszarze zagrożonym walkami.
Ubezpieczenie bagażu
Ochrona bagażu obejmuje jego uszkodzenie, zniszczenie lub zagubienie, często też opóźnienie związane z jego dostarczeniem. Niezależnie od ubezpieczenia, musimy pamiętać, że polisa nie ochroni nas przed skutkami naszej nonszalancji, więc nie zostawiajmy bagażu bez opieki, zadbajmy o jego oznakowanie i transport.
Czytelnicy pytają: W skradzionej walizce miałam kupioną w Turcji złotą bransoletkę i pierścionek. Czy dostanę za nie zwrot z polisy?
Ubezpieczyciel na ogół nie odpowiada za przedmioty znacznej wartości oraz takie, których cena jest trudna do oszacowania, np. dzieła sztuki (od tego są osobne kategorie ubezpieczeń). Nie odpowie też za przedmioty skonfiskowane przez służby celne, zadbajmy więc, by przewożone rzeczy nie naruszały przepisów kraju, z którego je wieziemy, jak i kraju, do którego je wwozimy.
Ubezpieczenie od rezygnacji z wyjazdu
Gwarantuje nam zwrot kosztów, które ponieśliśmy w związku z wyjazdem (np. zaliczki) w sytuacji, kiedy jesteśmy zmuszeni do rezygnacji z podróży. Katalog zdarzeń losowych, w wypadku których przysługuje nam zwrot wydatków, określa umowa między nami a ubezpieczycielem. Najczęściej będzie to poważna choroba, śmierć osoby bliskiej, ciężki wypadek, utrata dokumentów niezbędnych do wyjazdu za granicę. Ubezpieczenie od rezygnacji z wyjazdu często obejmuje również zwrot kosztów za niewykorzystany okres wyjazdu, jeśli wystąpiła konieczność wcześniejszego powrotu. Koszt takiej polisy zależy od ubezpieczyciela, kwoty ubezpieczenia, wieku ubezpieczonego, terminu wyjazdu, rejonu podróży.
Czytelnicy pytają: Czy można się ubezpieczyć od ewentualnej możliwości bankructwa biura podróży?
Nie spotkałem się z takimi ubezpieczeniami, chociaż niektóre biura podróży gwarantują rekompensatę w przypadku problemów z wyjazdem powstałych z winy organizatora. Warto opłacić wycieczkę kartą płatniczą. Pozwala to odzyskać pieniądze z tytułu niedostarczenia usługi. W przypadku bankructwa biura wystarczy złożyć reklamację w banku, który wydał nam kartę.