Ważne dla dorabiających w wakacje i nie tylko

Latem wielu pracodawców poszukuje pracowników do pracy na krótki okres. Po pierwsze dlatego, że etatowi pracownicy idą na urlopy wypoczynkowe i potrzebne jest zastępstwo, a po drugie - w wielu miejscach jest wzmożony ruch klientów i potrzebne są dodatkowe ręce do pracy.

Zatem pracę na wakacje można znaleźć zarówno w biurze, w fabryce, jak też w hotelarstwie i gastronomii - w barach, kawiarniach, pizzeriach. Sporo jest też ofert dla: hostess, kurierów, ankieterów, roznosicieli ulotek. Przez całe lato jest praca w ogrodnictwie.

Podstawowa wskazówka dla osób, które chcą dorobić w sezonie: nie pracuj bez umowy, bo wtedy nie masz żadnych praw. Nie zgadzaj się też na pracę "na próbę", dopóki nie dostaniesz umowy na piśmie (bo zdarzają się nieuczciwi pracodawcy, którzy znajdują sobie w ten sposób darmowych pracowników, którym nie płacą po okresie "próby").

W pracy sezonowej i tymczasowej możesz mieć umowę na czas określony lub na zlecenie. Od lutego tego roku pracownik ma większe składki od zlecenia. Umowy na czas określony też są korzystniejsze dla pracowników!

Gdy dostaniesz UMOWĘ OKRESOWĄ

Niektórzy pracodawcy, a także agencje pracy tymczasowej podpisują często z pracownikami umowy na czas określony. Gdy podpisujesz umowę z agencją, to ona kieruje cię do firmy, gdzie będziesz wykonywać pracę. Gdy podpiszesz umowę o pracę na czas określony, to: pracodawca (także agencja pracy tymczasowej) musi odprowadzać obowiązkowo wszystkie składki od twoich zarobków, czyli społeczne, chorobowe, emerytalne, rentowe, wypadkowe oraz zdrowotne; ubezpieczeniu podlegasz od dnia nawiązania stosunku pracy do dnia jego ustania, zatem w przypadku zawarcia umowy na czas określony przez cały ten okres pracodawca będzie musiał płacić składki.

Nowości w umowach okresowych

Przypominamy, że od lutego pracodawcy muszą przestrzegać następujących zasad: okres próbny nie może być dłuższy niż 3 miesiące; umowy na czas określony mogą być zawarte na maksymalnie 33 miesiące (z tym samym pracownikiem można zawrzeć najwyżej 3 umowy na czas określony, a kolejna musi być na czas nieokreślony); okresy wypowiedzenia tych umów są takie same jak umów na czas nieokreślony, i zależą od stażu u danego pracodawcy, czyli: - 2 tygodnie, jeśli pracownik pracował krócej niż 6 miesięcy; - 1 miesiąc, jeśli pracował w tej firmie co najmniej 6 miesięcy; - 3 miesiące, jeżeli pracował tu przynajmniej 3 lata.

Ale uwaga! Firmy nie mogą już zawierać umów na czas wykonania określonej pracy. Usunięto je z kodeksu pracy.

Umowa "w celu zastępstwa"

To też rodzaj umowy okresowej i jako "zastępca" masz prawo: do pensji na poziomie nie niższym, niż najniższa na danym stanowisku w tej firmie; do urlopu wypoczynkowego; do dofinansowania za wczasy pod gruszą (jeśli w firmie jest fundusz socjalny).

Ale uwaga! Zakład może zawrzeć z "zastępcą" dowolną liczbę umów na czas określony. Umowa rozwiązuje się, gdy wraca zastępowany pracownik.

ZLECENIE: w pracy sezonowej i tymczasowej

Właśnie na zlecenie najczęściej zatrudniamy się do pracy sezonowej i w agencjach pracy tymczasowej. Warto wiedzieć, co nam wtedy przysługuje według najnowszych przepisów.

Nowości w oskładkowaniu

Obecnie obowiązkowo jest oskładkowana pierwsza umowa zlecenia, a poza tym: jeśli miesięczne wynagrodzenie z pierwszej umowy nie przekracza kwoty minimalnego wynagrodzenia (czyli 1850 zł brutto), to oskładkowane muszą być też kolejne umowy, aż do osiągnięcia w danym miesiącu pułapu 1850 zł. Korzyść: osoba pracująca na zlecenie będzie więc miała składki w ZUS na poziomie pracownika, który otrzymuje minimalne wynagrodzenie!

Pamiętaj! Jeśli masz kilka zleceń, to możesz sama zdecydować, które będą oskładkowane. Wyjątek! Gdy zlecenie ma student (do 26 lat), to jego umowa nie podlega składkom ZUS.

Wyjazd za granicę przez agencję pracy

Jeżeli wyjeżdżasz do pracy za granicę przez agencję zatrudnienia, to przed wyjazdem: sprawdź, czy ta agencja znajduje się w specjalnym rejestrze (ustalisz to na stronach internetowych: www.kraz.praca.gov.pl lub www.stor.praca.gov.pl); zażądaj warunków pracy na piśmie (żeby nie okazało się już za granicą, że są gorsze niż obiecywano); dokładnie przeczytaj umowę z agencją pośrednictwa pracy (musi zawierać m.in.: nazwę zagranicznego pracodawcy, rodzaj i okres pracy, zarobki, warunki ubezpieczenia społecznego oraz od następstw nieszczęśliwych wypadków.

Wyższa stawka za godzinę

Obecnie minimalna pensja dotyczy etatowców (1850 zł brutto, od 2017 r. - 2000 zł). Ale ma być też ustalona minimalna stawka na zleceniu - wg projektu 13 zł za godzinę. Jeśli Sejm ją przegłosuje, to ta stawka będzie obowiązywać od 2017 r.

W umowie pracodawca musi określić, w jaki sposób będzie zatwierdzał, ile godzin w miesiącu przepracował zleceniobiorca. Państwowa Inspekcja Pracy będzie kontrolować, czy pracodawcy wypłacają wynagrodzenie w ustawowych stawkach. Wzrośnie też wysokość składek od zlecenia, które zakład będzie musiał odprowadzać do ZUS.

Opracowała: Marta Jaworska

Eksperci: Agnieszka, Jaroszek, ekspert prawa pracy oraz Marcin Nagórek, radca prawny