Zero waste: Jak wykorzystać resztki?
Wyrzucasz obierki warzyw i owoców? To błąd! „Zero waste”, czyli kultura niemarnowania żywności, staje się coraz powszechniejszym trendem, zarówno z uwagi na czynniki ekonomiczne, jak też z troski o planetę i jej wyczerpywalne zasoby. Podpowiadamy, do czego mogą się przydać obierki ziemniaków, buraków, jabłek czy skórki cytrusów. Zdziwisz się, jakie frykasy można z nich wyczarować!
Słowo "drożyzna" odmieniane jest przez wszystkie przypadki. Ceny żywności wprawiają w osłupienie, a od stycznia będą jeszcze wyższe. Politycy przerzucają się odpowiedzialnością za ten stan rzeczy, a my musimy nauczyć się jeszcze lepiej wykorzystywać kupowane produkty, z myślą o portfelach i o tym, jaką planetę zostawimy naszym dzieciom.
Jak wyjaśnia Alina Starzak, członkini Polskiego Stowarzyszenia Zero Waste, chodzi o zmianę stylu życia, przemyślane wybory, odwrót od bezmyślnego konsumpcjonizmu, troskę o środowisko i przyszłość planety. Konsekwentne starania o zdrowsze życie i dążenie do pustego kosza (na odpadki).
Zero waste od kuchni
Zacznijmy od tego, co dotyczy nas wszystkich, czyli od żywienia. Uniwersalna zasada dotycząca wykorzystania wszystkich obierek brzmi następująco: warzywa należy bardzo dokładnie umyć przed obraniem. Jeszcze dokładniej niż robiliśmy to dotąd. Korzeniowe, jak ziemniaki czy buraki, najlepiej szczoteczką, cytrusy i jabłka - przy użyciu gąbki.
Cytrusy bardzo starannie, żeby zmyć konserwanty, jakimi są zabezpieczane na czas transportu. Do umycia warzyw i owoców, których skórki chcemy zjeść, warto użyć wodnego roztworu octu, w proporcjach 10:1. Jak wykazali japońscy naukowcy z Nakano Biochemical Research Institute, usuwa on aż 94 proc. pestycydów i 98 proc. bakterii, w tym groźną dla zdrowia bakterię E. coli.
Zero waste: nie wszystkie skórki są jadalne!
Zero waste jest pozytywnym trendem, który warto konsekwentnie wdrażać w życie, byle z głową. Nie wszystkie warzywa i owoce mogą być zjadane w całości. Skórki wielu roślin nie są ani smaczne, ani jadalne. Mowa chociażby o bananach, ananasach, mango, czosnku, cebuli czy twardej łupince liczi.
Jadalne i wartościowe odżywczo są skórki ziemniaków, buraków, marchwi, selera, ogórków, pomidorów, jabłek, gruszek, kiwi, winogron, brzoskwiń, cytryn, limonek, śliwek i wielu innych warzyw i owoców. Znaczną część z wymienionych produktów, choćby jabłka, gruszki, śliwki, pomidory, marchew czy winogrona, nawykowo zjadamy ze skórką.
Są jednak warzywa, takie jak ziemniaki czy buraki oraz owoce, choćby cytryny i pomarańcze, którym automatycznie zdejmujemy skórki, a te, niemal zawsze, lądują w koszu na odpadki.
Zero waste: Jak wykorzystać obierki z ziemniaków?
To lubiane przez Polaków warzywo może być z powodzeniem wykorzystywane w całości. Mowa nie tylko o ziemniakach gotowanych w mundurkach, ale o obróbce kulinarnej samych obierek. Zdziwisz się, jak wiele smacznych dań może powstać na ich bazie.
Chipsy z obierek ziemniaczanych Obierając ziemniaki zwróć uwagę, by łupiny miały podobną grubość. Pokrój je na kawałki i rozłóż na blaszce pokrytej papierem do pieczenia. Skrop olejem rzepakowym i posyp ulubionymi przyprawami. Z myślą o zdrowiu, sięgnij po czarny pieprz, paprykę chilli, lubczyk albo czosnek niedźwiedzi. Niekoniecznie sól. Wstaw do rozgrzanego piekarnika na około 8-10 minut (temp. 180-200 st.) i masz gotowe chipsy.
Frytki z obierek ziemniaczanych Wrzuć łupiny na rozgrzany olej rzepakowy i usmaż, jak tradycyjne frytki.
Zapiekanka z obierek ziemniaczanych Do jej przygotowania potrzebujesz tylko trzech głównych składników (obierki, ser, kwaśna śmietana) i przypraw. Do wysmarowanej tłuszczem lub wyłożonej papierem do pieczenia keksówki, włóż warstwę obierek ziemniaczanych. Polej je kwaśną śmietaną i posyp startym serem, najlepiej parmezanem. Użyj przypraw i nakryj całość drugą warstwą obierek. Wstaw do rozgrzanego piekarnika na około 20 minut (temperatura 200 st.)
Bulion warzywny z obierek Potraktuj obierki jako alternatywę dla ziemniaków. Ugotuj na ich bazie, z dodatkiem obierek z marchwi, pietruszki, selera i resztkami pora, bulion warzywny. Wystarczy zalać wymienione obierki wodą, dodać przyprawy, jak do rosołu, i gotować przez półtorej godziny. Po przestudzeniu podzielić na porcje, po 100-200 ml i zamrozić. To doskonała baza do zup.
Zero waste: Do czego wykorzystać obierki buraków czerwonych?
Chipsy z obierek buraków
Postępując analogicznie, jak w przypadku ziemniaków, również z buraków możesz stworzyć pyszne (i tanie) chipsy. Doskonale smakują skropione sokiem z cytryny, posypane lubczykiem i podane z serem typu feta.
Kiszone obierki z buraków
Polska kuchnia kocha kiszone ogórki i kapustę, ale Polacy coraz chętniej kiszą też inne warzywa, nie pomijając buraków. Warto wiedzieć, że można je kisić w całości, ale jeśli obrane buraki były użyte w innym celu, można zakisić same obierki. To doskonały, naturalny probiotyk, który wzmocni mikrobiom jelitowy i odporność.
Zero waste: Do czego przyda się skórka z cytryny i pomarańczy?
Dokładnie umyte (tylko niewoskowane!) skórki cytrusów można wykorzystać do ciast i deserów. Zarówno surowe, jak i kandyzowane.
Jak wykorzystać skórki jabłek i gruszek?
Ze skórek jabłek warto zrobić ocet jabłkowy, którego zalety, odżywcze i zdrowotne, coraz częściej docenia polska kuchnia. Skórki obu owoców są dobrym produktem na kompot. Po dokładnym zblendowaniu można z nich zrobić smaczny mus albo dżem.
Zobacz również:
