Zmiana warunków pracy
Firmy, które mają kłopoty finansowe, szukają sposobów, by zaoszczędzić i... obniżają pensje! Jak może się to odbyć?
By pracodawca mógł zmienić pracownikowi warunki zatrudnienia na gorsze, ma obowiązek najpierw wręczyć mu wypowiedzenie zmieniające. Takie wypowiedzenie ma określone skutki prawne. Niestety, dla wielu pracowników jest to propozycja... nie do odrzucenia! Wyjaśniamy, co szef może zmienić w takim wypowiedzeniu, jakie prawa ma pracownik w takiej sytuacji i co on może zrobić, jeśli pracodawca złamie prawo.
Wypowiedzenie zmieniające
To pismo od pracodawcy, w którym proponuje pracownikowi nowe warunki umowy o pracę. Najczęściej zmiana dotyczy obniżenia pensji. Czasami też przeniesienia pracownika do pracy w inne miejsce niż określone w umowie, zmiany stanowiska (np. kasjera przenosi na magazyniera). Jeśli jesteś zatrudniona na czas nieokreślony, pracodawca musi uzasadnić wypowiedzenie zmieniające (np. zmniejszenie produkcji). Jeśli masz umowę na czas określony, szef nie musi podawać powodów zmiany warunków pracy i płacy.
Kto jest chroniony
Nie wszyscy dostaną wypowiedzenie zmieniające. Są osoby chronione przed takimi działaniami szefa: pracownica w ciąży (chroniona przez całą ciążę i na urlopie macierzyńskim); młoda mama na urlopie wychowawczym (chroniona od dnia złożeniu wniosku o ten urlop do dnia powrotu do pracy); pracownik w wieku przedemerytalnym (chroniony od momentu, gdy zostało mu do emerytury nie więcej niż 4 lata); osoba na zwolnieniu lekarskim (chroniona do dnia powrotu do pracy).
Nowe zasady: przyjąć czy odrzucić
Pracownik może przyjąć nowe warunki zatrudnienia, ale nie musi. Różne są konsekwencje każdej z tych decyzji. Trzeba zdawać sobie z tego sprawę, odbierając takie wypowiedzenie.
1. Jeżeli pracownik zgadza się na zmianę warunków zatrudnienia (np. obniżenie wynagrodzenia czy inne), to nie musi odpowiadać pracodawcy na otrzymane wypowiedzenie zmieniające. Brak odpowiedzi oznacza, że pracownik wyraża zgodę na nowe warunki.
W takiej sytuacji – gdy minie już okres wypowiedzenia, pracownika będą obowiązywać nowe zapisy umowy (np. będzie otrzymywał niższą pensję).
Uwaga! Pracodawca ma obowiązek napisać w wypowiedzeniu zmieniającym, jakie są skutki wyrażenia lub niewyrażenia zgody na nowe warunki.
2. Jeśli pracownik nie zgadza się na nowe, mniej korzystne warunki pracy i płacy, musi powiadomić o tym swojego pracodawcę.
Oświadczenie o odmowie przyjęcia nowych warunków trzeba złożyć na piśmie, w terminie do połowy okresu wypowiedzenia. Przykładowo: jeśli masz 3-miesięczne wypowiedzenie od 1 marca do 31 maja, to oświadczenie musisz złożyć najpóźniej do 15 kwietnia.
Uwaga! Gdy pracownik odmówi przyjęcia nowych warunków, to niestety, będzie musiał odejść z firmy (zgodnie z art. 42 par. 3 kodeksu pracy).
Twoje prawa
Jeżeli nie zgodzisz się na gorsze warunki i odchodzisz z firmy, masz prawo do dodatkowych wolnych dni. Jeśli zaś uważasz, że szef postąpił niezgodnie z prawem, możesz odwołać się do sądu.
1. Zwolnienie na poszukiwanie pracy Jeżeli nie wyrazisz zgody na nowe warunki – czyli twoja umowa rozwiąże się po okresie wypowiedzenia – będą przysługiwać ci dodatkowe dni wolne na poszukiwanie zatrudnienia: 2 dni robocze, jeżeli masz 2-tygodniowe lub 1-miesięczne wypowiedzenie; 3 dni robocze, jeśli masz 3-miesięczne wypowiedzenie.
2. Pozew do sądu przeciwko pracodawcy. Jeżeli pracodawca bezpodstawnie wręczył ci wypowiedzenie zmieniające, np. nie uzasadnił go, choć jesteś zatrudniona na czas nieokreślony albo nie zawarł w wypowiedzeniu pouczenia o należnych ci prawach, możesz odwołać się do sądu pracy (art. 45 § 1 k.p.), w terminie 7 dni od daty otrzymania wypowiedzenia zmieniającego. Pozew należy złożyć do sądu pracy właściwego dla adresu siedziby firmy.
Uwaga! Przy składaniu pozwu nie wnosisz żadnych opłat.
3. Jeśli nie wrócisz do pracy, zarejestruj się jako osoba bezrobotna. Zadzwoń na Zieloną linię 19524. To ogólnopolska infolinia dla osób bezrobotnych.