Gdy złapiesz łupież

40proc. ludzi boryka się z problemem łupieżu. Większość z nich to mężczyźni. Rzadko przyczyną jest choroba; lekarze mówią tu raczej o problemie kosmetycznym. Niestety, mało w tym pociechy dla osób dotkniętych łupieżem. Tym bardziej, że często oznacza on nie tylko biały pył spadający na ramiona. Zazwyczaj wiąże się też z zaczerwienioną skórą głowy i z silnym swędzeniem.

Domowy sposób

Nic więc dziwnego, że osoby, które mają łupież, łapią się wszelkich możliwych środków i sposobów, aby z nim walczyć. Zwolennicy metod naturalnych sięgają na przykład po napar z bratków, płukanki z octu lub uciekają się do terapii z własnej uryny. Tym, którzy nie wierzą w skuteczność tych metod lub którym nie przynoszą one spodziewanych efektów, rynek kosmetyczny proponuje specjalne szampony przeciwłupieżowe. Przedstawiamy test 12 takich produktów wykonany w laboratorium przez niemiecką Fundację Warentest. W przeliczeniu na 100 ml ich ceny wahają się od 0,82 zł do 9,31 zł.

Osiem dobrych

Zapewne osoby mające łupież będą zadowolone z wyniku testu: większość szamponów dobrze radzi sobie z tym problemem. Łupież wyraźnie znikał. Również stan włosów po umyciu, a także zastosowanie szamponów znalazły w większości przypadków aplauz u testujących. Nie było podstaw do krytykowania i takich cech testowanych szamponów, jak zapach. A zatem końcowe oceny aż ośmiu produktów brzmiały: "dobry".

W tyle zostały dwa szampony. Ich działanie przeciwłupieżowe oceniono jedynie dostatecznie i w związku z tym nie mogły otrzymać wyższej noty końcowej. Jeden z nich również nie przekroczył poprzeczki noty dostatecznej, mimo że jego działanie przeciwłupieżowe było dobre. Ocena końcowa wynika w tym wypadku ze stanu włosów po umyciu. Eksperci uznali po zakończeniu badań, że stają się one nieco szorstkie i przypominające słomę. Zarówno mokre, jak i suche włosy czesane po umyciu tym szamponem stawiają grzebieniowi opór, zamiast prześlizgiwać się łagodnie. Dlatego nie można było przyznać mu noty dobrej.

Mimo że żaden z testowanych szamponów nie był całkowicie nieskuteczny, to jednak jeden z nich otrzymał ocenę niedostateczną. Dlaczego? Otóż jego działanie zwalczające łupież było za słabe, poza tym szampon w zbyt małym stopniu likwidował zaczerwienienia skóry oraz swędzenie, które doskwiera wielu osobom z łupieżem. Również stan włosów po umyciu był jedynie dostateczny.

Skóra głowy pod lupą

240 ochotników biorących udział w teście, wszyscy z łupieżem średnim lub silnym, przez cztery tygodnie co drugi dzień myli włosy badanymi szamponami, zawsze zgodnie ze sposobem użycia podanym na opakowaniu. Po zakończeniu etapu badań polegającego na myciu włosów eksperci, między innymi dermatolodzy, wzięli pod lupę głowy ochotników. Tak jak przed rozpoczęciem badań, zmierzono ilość łupieżu oraz zaczerwienienie na głowach ochotników, którzy dodatkowo udzielili informacji, czy i w jakim stopniu ustało swędzenie. Wszystkie zebrane dane zostały na końcu przeanalizowane i statystycznie wyliczono z nich oceny dla poszczególnych produktów. W ten sam sposób przeanalizowano wyniki stanu włosów po umyciu, czym z kolei zajmowali się fryzjerzy.

Najlepszy w walce z łupieżem

U osób zaś z silnym łupieżem już po czterech tygodniach mycia głowy jednym z szamponów łupież był już prawie niewidoczny, a czerwienienie skóry i swędzenie się zmniejszyły. Jednak włosy stały się nieco szorstkie, suche i oporne w układaniu.

Co kryje szampon?

Szampony przeciwłupieżowe, podobnie jak i inne szampony, w 80proc. składają się z wody. Do niej dodane są składniki myjące, takie jak tenzydy, a także pielęgnujące i pomocnicze, na przykład konserwanty. O działaniu przeciwłupieżowym decydują jednak takie substancje, jak Piroctone olamine, climbazol, piritionian cynku czy dwusiarczek selenu. W jaki sposób działają? Antybakteryjnie lub przeciwzapalnie, bywa też że hamują podział komórek.

Żaden nie uczula

U żadnego z 240 ochotników biorących udział w teście nie wystąpiły niepożądane efekty stosowania szamponów. Poza niewielką szorstkością włosów po umyciu w pojedynczych przypadkach optycznie nie zanotowano żadnych ujemnych skutków stosowania szamponów przeciwłupieżowych. W żadnym wypadku włosy nie przetłuszczały się po umyciu takim szamponem.

Działanie na czas

Niestety jednak nawet najlepszy szampon nie sprawi, że będziemy mogli ostatecznie pożegnać się z problem łupieżu. Biały pył będzie powracał. Dlaczego? Bo żaden szampon nie zlikwiduje przyczyny łupieżu, może co najwyżej zmniejszyć jego ilość. Z tego powodu osoby mające łupież mogą stosować zwykły szampon jedynie przez krótki czas. Po kilku tygodniach na głowie znów pojawi się biały problem. Na szczęście jednak nic nie stoi na przeszkodzie, by stosować szampon przeciwłupieżowy tak długo, dopóki jest skuteczny i nie pojawiają się żadne niepożądane efekty. Niektórzy od czasu do czasu zapobiegawczo używają takiego szamponu, na zmianę ze zwykłym, delikatnym, nawet w okresach, kiedy łupież nie pojawia się na ich głowach.

Co jednak jeśli po czterech tygodniach mycia włosów szamponem przeciwłupieżowym nie widać pożądanych efektów? Wtedy koniecznie trzeba udać się do dermatologa. Uporczywy, duży łupież może być bowiem również oznaką chorób, na przykład łuszczycy lub atopowego zapalenia skóry. A one wymagają leczenia.

Jak powstaje łupież? Problem dotyczy skóry, nie włosów

Mężczyzn łupież dotyka częściej niż kobiety. Skąd się bierze?

Niezależnie od koloru włosów, co drugi z nas, przynajmniej przejściowo, musi zmagać się z uciążliwym łupieżem. Przy czym mężczyzn, głównie w wieku od 20 do 40 lat, problem ten dotyka częściej niż kobiety. Jedynie dzieci nie mają tego problemu.

Nadmierne tworzenie się łupieżu na głowie to problem nie związany z włosami, lecz ze skórą (Pityriasis simplex capitis). Normalnie wierzchnia warstwa skóry - zwana rogową - odnawia się na całym ciele w ciągu czterech tygodni. To samo dzieje się ze skórą głowy. Podczas tego procesu w głębszych warstwach skóry powstają nowe komórki, które coraz bardziej rogowacieją, aż w końcu odpadają jako martwy naskórek. Normalnie jest to niewidoczne, ponieważ są one bardzo małe. Lecz jeśli komórki rozwijają się zbyt szybko lub - druga możliwość - są odtrącane za wolno, zbijają się w większe kawałki i wtedy już spadają na ramiona w postaci widocznego łupieżu. Proces ten jest często spowodowany maleńkimi, widocznymi tylko pod mikroskopem, stanami zapalnymi na skórze głowy. Przyczyną bywa zwiększona produkcja łoju, na którym grzyby i bakterie maja idealne warunki rozwoju.

Istotną rolę odgrywa przy tym zazwyczaj grzyb o nazwie Malassezia furfur lub inaczej Pityrosporum ovale. Co ciekawe, można go znaleźć na prawie każdej głowie. Dlaczego jednak tylko u niektórych podrażnia skórę i powoduje powstawanie łupieżu? Odpowiedzi na to pytanie do dziś nie udało się znaleźć.

Duży łupież prowadzi w wielu przypadkach do zwiększonej wrażliwości skóry głowy. Dlatego uciążliwe swędzenie i zaczerwienienie często towarzyszą tej skórnej dolegliwości.

Wybrane, zbadane, ocenione

W teście niemieckiej Fundacji Warentest przebadano 12 szamponów przeciwłupieżowych. Produkty do testu zakupiono od grudnia 2006 r. do stycznia 2007 r. O wyniku w teście decydowały: w 50proc. ocena działania przeciwłupieżowego, w 40proc. - ocena stanu włosów po umyciu, w 5proc. - ocena sposobu stosowania szamponu i w 5proc. - ocena deklaracji producenta.

Obniżenie oceny

Jeżeli ocena za działanie przeciwłupieżowe lub za stan włosów po umyciu była dostateczna lub gorsza, końcowa ocena jakości nie mogła być wyższa.

Działanie przeciwłupieżowe

50proc. - Każdy produkt stosowało 20 ochotników i na tej podstawie oceniono badane szampony. Po dwutygodniowym używaniu szamponu bez zawartości żadnego aktywnego składnika przeciwłupieżowego ochotnicy zaczęli myć włosy produktami biorącymi udział w teście. Robili to co drugi dzień przez cztery tygodnie. Po tym okresie specjaliści ocenili wizualnie ilość łupieżu, jaka występowała u ochotników, a także sprawdzili, czy tworzy się u nich rumień. Dodatkowo dokonano subiektywnej oceny uczucia swędzenia zarówno przed, jak i po okresie stosowania szamponów przez ochotników. Wyniki wyznaczono przez obliczenie średniej wartości i statystyczne porównanie ze stanem wyjściowym.

Stan włosów po umyciu

40proc. - Po przygotowaniu włosów polegającym na myciu ich przez pięć dni zwykłym szamponem nastąpiło badanie wykonane przez fryzjerów, w którym produktami z testu myto przez dwa dni połówki głów 22 ochotników. Fryzjerzy ocenili włosy i skórę głów po aplikacji szamponów zgodnej ze sposobem użycia podanym przez producenta (jeżeli nie było takiej informacji na opakowaniu, to szampon pozostawiano na głowie na około minutę). Ilość użytego szamponu zależała od długości włosów ochotników (od 3 ml w przypadku włosów średniej długości do 5 ml na włosy długie). Dwóch fryzjerów oceniło działanie pielęgnacyjne szamponów podczas i po zastosowaniu według następujących kryteriów: rozplątywanie włosów i łatwość rozczesywania włosów mokrych i suchych, elastyczność włosów (mokrych i suchych), objętość i połysk włosów.

Zastosowanie

5proc. - Zbadano również w teście z udziałem ochotników: fryzjerzy ocenili sposób rozprowadzania szamponów, jakość piany (jak bardzo jest kremowa i jaką ma objętość) oraz sposób spłukiwania szamponu.

Deklaracja

5proc. -

Sprawdzono czytelność listy składników pod kątem rozmiaru czcionki oraz kontrastu.