Afty. Skąd się biorą i jak je leczyć?
Silny i punktowy ból w jamie ustnej jest spowodowany najczęściej przez afty. Są to małe wrzodziejące ranki, powstające na języku, policzkach, a czasem podniebieniu. Często ich pojawienie się jest wynikiem niewłaściwej higieny jamy ustnej, a także drobnych urazów mechanicznych. Niestety, ciągłe i nawracające afty mogą sygnalizować, że z organizmem może dziać się coś niedobrego. Zaburzenia hormonalne i niedobór witamin to tylko niektóre z przyczyn powstawania bolesnych ranek. Skąd się biorą afty? Jak je leczyć?
Afty są drobnymi owrzodzeniami i nadżerkami, które pojawiają się w różnych częściach jamy ustnej. Najczęściej na wewnętrznych stronach policzków, języku, podniebieniu i dziąśle. W ciągu dwóch dni pokrywają się białym nalotem. Afty, choć najczęściej małe, są bardzo bolesne – nawet najmniejszy dotyk wywołuje dyskomfort i utrudnia spożywanie posiłków.
Afty: Jak wyglądają?
Afty przeważnie osiągają od 2 do 5 mm, ale czasem mogą mieć nawet 3 cm. Z reguły występują pojedynczo, w wyjątkowych przypadkach pojawia się ich kilka obok siebie, tworząc rozległą ranę. Afty występują zarówno u dzieci jak i dorosłych, przy czym wyróżnia się ich dwa rodzaje: małe i duże. (Mają inne podłoże i charakter).
Z aftami małymi częściej zmagają się osoby dorosłe niż dzieci. Ten rodzaj nadżerki ma podłoże genetyczne i charakter nawrotowy. Pojawiają się częściej u osób niedbających o higienę jamy ustnej. Bywa też, że są skutkiem urazów mechanicznych, problemów z zębami, a także schorzeń autoimmunologicznych oraz alergii. Afty duże powstają w wyniku niedoboru witamin w organizmie, a także jako następstwo spożywania alergizujących pokarmów (orzechy, twarde sery). Niektóre z nich mogą przypominać opryszczkę.
Rozwój aft
Pojawiającym się aftom towarzyszy szczególna nadwrażliwość. Przeszkadzają one w normalnym funkcjonowaniu. Choć niewielkie, sprawiają ból, który nasila się podczas dotyku, jedzenia potraw słonych czy kwaśnych, a także podczas picia ciepłych i zimnych napojów. Niekiedy aftom towarzyszą powiększone węzły chłonne, które po kilku dniach wracają do swojej pierwotnej formy. Niestety, duże afty uszkadzają głębokie partie błony śluzowej. Wygojenie następuje samoistnie po kilkunastu dniach, ale czasem pozostawiają po sobie trwałe blizny.
Afty leczy się miejscowo, stosując leki ściągające oraz przeciwbólowe. Często znikają też samoistnie, jednak okres rekonwalescencji się wydłuża nawet do kilku tygodni. Jeśli afty powracają i pojawiają się częściej niż raz w roku, należy udać się do specjalisty. Zleci on badania i wykluczy rozwój innych schorzeń. Afta może sygnalizować inne, poważniejsze choroby. Przede wszystkim to objaw infekcji o podłożu wirusowym lub bakteryjnym, a także choroby przewlekłej migdałków, schorzeń jelitowych, celiakii, zapalenia zatok, syndromu Behceta, czy choroby Leśniowskiego-Crohna.
Domowe sposoby na afty
Afty nie zawsze wymagają specjalistycznego leczenia. Aby poczuć znaczącą ulgę, można z powodzeniem sięgnąć po sprawdzone domowe sposoby. Warto stosować płukanki odkażające jamę ustną na bazie wody, wody utlenionej, sody oczyszczonej, soli lub wody różanej. Dobrym pomysłem jest też zaparzenie naparu z szałwii, rumianku lub czarnej mocnej herbaty. Jamę ustną należy płukać trzy razy dziennie. Zaleca się też suplementację witamin: C oraz tych z grupy B, które znajdziemy w świeżych warzywach, takich jak: cebula, czosnek czy fasola. Niestety, trzeba unikać produktów kwaśnych, gdyż mogą wzmagać bolesną dolegliwość.
