Aspartam: Zdrowy zamiennik cukru czy rakotwórcza substancja?
Aspartam to popularny słodzik stosowany w wielu produktach spożywczych. Najczęściej występuje w napojach typu light oraz słodyczach dla osób chorujących na cukrzycę. Nie dostarcza do organizmu praktycznie żadnych kalorii, ale świetnie imituje smak oryginalnego cukru. Naukowcy alarmują jednak, że aspartam jest bardzo szkodliwy dla zdrowia, a jego częste spożywanie zwiększa ryzyko zachorowania na nowotwór. Co zawiera w sobie popularny słodzik, jak wpływa na nasz organizm i w których produktach spożywczych występuje?
Aspartam to organiczny związek chemiczny, który w produkcji żywności stosowany jest jako zamiennik cukru. Na etykietach figuruje jako E951. Już jego minimalna ilość gwarantuje słodki smak napojów czy słodyczy (jest 200 razy słodszy od sacharozy), a w dodatku nie dostarcza żadnych kalorii. Nie podnosi też poziomu cukru we krwi i nie stymuluje trzustki do produkcji insuliny. Z tego powodu jest popularnym składnikiem produktów spożywczych dla diabetyków. Aspartam jest wykorzystywany na masową skalę od lat 80. XX wieku w przemyśle spożywczym i farmakologicznym. Z tego względu od lat prowadzone są badania dotyczące jego szkodliwości.
W procesie trawienia aspartam rozkłada się na naturalne aminokwasy: fenyloalaninę i kwas asparaginowy, a także szkodliwy metanol (uważa się jednak, że jego niewielkie ilości nie wpływają na funkcjonowanie organizmu). Z tego względu aspartamu nie powinny spożywać osoby chore na fenyloketonurię (nie są w stanie przyswoić fenyloalaniny).
Na przestrzeni lat lekarze i naukowcy postawili wiele tez dotyczących tego słodzika. Najważniejsze to związek spożywania aspartamu z powstawaniem nowotworów oraz jego negatywny wpływ na kobiety w ciąży (sugerowano, że substancja może przyczyniać się do uszkodzeń płodu). Oficjalne badania nie potwierdziły tych tez, a słodzik został dopuszczony do użytku przez Europejski Urząd ds. Bezpieczeństwa Żywności i jest sprzedawany na terenie Unii Europejskiej. Na całym świecie wciąż jednak toczą się żywe dyskusje na temat szkodliwości tego słodzika.
Skutki uboczne spożywania aspartamu
Specjaliści zalecają, by stosować aspartam w jak najmniejszych ilościach i ograniczyć spożywanie zawierających go produktów. Przyjęta dopuszczalna dawka dzienna słodzika wynosi 40 mg na każdy kilogram ciała. Osoby, które w dużych ilościach spożywają produkty zawierające aspartam, skarżą się na bóle głowy, rozdrażnienie, bezsenność, problemy z pamięcią, a także bóle stawów. Specjaliści zwracają także uwagę na to, że substancja jest uzależniająca i może przyczyniać się do wahań nastroju oraz depresji.
Aspartam występuje w wielu napojach, szczególnie tych gazowanych (także w wodach smakowych). Zawiera go większość produktów typu light, które nie dostarczają żadnych kalorii. Znajdziemy go również w gumach do żucia, ciastkach, galaretkach czy słodkich deserach, a nawet niektórych jogurtach i rozpuszczalnych kawach. Aspartam może być ponadto składnikiem sosów, ketchupów i marynat. Zawierają go też środki farmakologiczne: syropy, tabletki musujące, pastylki do ssania, leki na przeziębienie i grypę.
