Bezpieczne leki dla smyka

Małe dzieci czasami chorują. Problemy z brzuszkiem, katary, przeziębienia, ząbkowanie, kolka... Nasze kompendium podpowie ci, jakie środki warto mieć w domu, by samodzielnie pomóc malcowi w początkach choroby, jeszcze zanim zasięgniesz porady pediatry. Pomoże też uporządkować wiedzę dotyczącą leków zaleconych przez lekarza. Dzięki niemu od razu będziesz wiedziała, jaki specyfik przy danej dolegliwości szybko przyniesie brzdącowi ulgę, oraz w jaki sposób podawać konkretne lekarstwa, by zadziałały najlepiej.

To silne leki, które niszczą bakterie i uniemożliwiają im namnażanie się w organizmie malca.

Dlatego ich przyjmowanie przyniesie oczekiwany efekt wyłącznie w przypadku infekcji spowodowanej przez bakterie. Aplikowanie ich podczas choroby wywołanej przez wirusy (np. grypy) nie ma sensu. Nie domagaj się więc od lekarza przepisania antybiotyku, jeśli stwierdził, że twój maluch ma infekcję wirusową, nie podawaj też tego typu leków na własną rękę (bo np. masz ich zapas w domowej apteczce). W ten sposób możesz bowiem jedynie zaszkodzić dziecku.

Jeśli lekarz zaleci podawanie malcowi antybiotyku, pamiętaj o przestrzeganiu kilku reguł:

● samowolnie nigdy nie przerywaj kuracji - to, że po kilku dniach brzdąc czuje się już lepiej, świadczy jedynie o tym, że lek został właściwie dobrany, nie zaś że smyk całkiem wyzdrowiał;

● dokładnie odmierzaj zalecane przez lekarza dawki lekarstwa;

● kolejne porcje antybiotyku podawaj w równych odstępach czasowych, np. co 12 godzin;

● do popijania leku dawaj dziecku niegazowaną wodę.

To inaczej probiotyki lub tzw. dobre bakterie. Przywracają równowagę flory jelitowej, ułatwiają trawienie oraz wzmacniają odporność organizmu. Koniecznie powinnaś podawać je dziecku w trakcie i po kuracji antybiotykowej. Większości probiotyków (np. Acidolac, Trilac, Enterol) lepiej nie podawać jednocześnie z antybiotykami, gdyż leki te je zabiją, podobnie jak i inne bakterie. Dlatego zwykle najlepiej aplikować je przynajmniej 2-3 godziny po podaniu dawki antybiotyku. W aptekach są też jednak dostępne probiotyki (np. Dicoflor 30), które można zażywać razem z antybiotykami. Wszystkie preparaty można kupić bez recepty.

Jest chętnie zalecana przez pediatrów w okresach rekonwalescencji po infekcjach. Ułatwia również leczenie niedokrwistości u maluszka. Bez obaw możesz podawać ją już niemowlakowi. Specjalnie dla najmłodszych produkowana jest w kroplach, np. Cebion, Juvit C. Wystarczy dodać 5-10 kropli (w zależności od wieku malca) do picia lub pokarmu smyka. Tabletki możesz podać szkrabowi, który ma 4 lata i potrafi już połykać kapsułki.

Jeśli brzdąc ma jej zbyt mało, może mieć krzywicę lub słabszą odporność. Dlatego u niemowląt i dzieci trzeba ją uzupełniać, podając preparat z apteki (np. Ibuvit D).

Jeśli karmisz malca piersią, począwszy od urodzenia, codziennie zakraplaj mu wprost do buzi 1 kroplę tej witaminy. Gdy podajesz smykowi mleko modyfikowane, zanim dasz dziecku lek, skonsultuj się z pediatrą. Podawanie tej witaminy może okazać się zbędne, bo dostępne w sklepach mieszanki są w nią wzbogacane. Jeśli więc dodatkowo będziesz ją aplikowała malcowi, łatwo o przedawkowanie.

Przyda się do pielęgnacji oczu niemowlęcia oraz przy katarze. Możesz używać jej także do codziennego nawilżania śluzówki nosa malucha i oczyszczania ran. Preparat jest neutralny dla organizmu - nie wywołuje podrażnień ani żadnych skutków ubocznych. Wybierz raczej produkt w ampułkach, np. Physiodose. Łatwo go dozować i można szybko zużyć (zawartość ampułki nadaje się do użycia przez 24 godziny od chwili otwarcia!).

Gdy u malca pojawią się problemy ze zdrowiem, możesz sięgnąć też po preparaty homeopatyczne. Nie oczekuj jednak, że przyniosą one dziecku szybką poprawę. Lekarze są ostrożni w zalecaniu tego typu leków, bowiem dotychczas nie opublikowano żadnych badań dokumentujących skuteczność tego rodzaju specyfików. Ponieważ jednak preparaty homeopatyczne zawierają bardzo niskie stężenia substancji czynnych, ich stosowanie zazwyczaj nie szkodzi maluszkowi.

Echinacea purpurea, bo tak brzmi jej łacińska nazwa, pobudza odporność, działa odkażająco i przeciwzapalnie. Leczy też stany zapalne górnych dróg oddechowych. W aptece kupisz jeżówkę głównie w postaci kropli, tabletek, syropów, np. Echinasal, Esberitox N. Możesz podać ją malcowi, który skończył 2 lata. Jednak zanim to zrobisz, warto skonsultować się z pediatrą.

Obkurczają naczynia krwionośne i zmniejszają ilość wydzieliny wydostającej się z noska, bez względu na przyczynę kataru. Preparaty te (np. Nasivin, Otrivin, Oxalin) można kupić w aptece bez recepty. Pamiętaj jednak, by nie stosować ich dłużej niż 4-5 dni. Krople w pierwszych dniach obfitego kataru rzeczywiście przynoszą malcowi ogromną ulgę. Jednak aplikowane zbyt długo, mogą wywołać reakcję odwrotną - przejściowe lub długotrwałe nasilenie kataru.

Polecana w sytuacji, gdy smyk cierpi na zaparcia. Rozluźnia stolec i poprawia perystaltykę jelit. W aptece pytaj o syropy Lactulosum, Duphalac. Ustaloną przez lekarza lub polecaną w ulotce dawkę leku możesz zmieszać z wodą, sokiem owocowym lub mlekiem. Nie zwiększaj jej na własną rękę, gdyż może to spowodować u dziecka biegunkę!

Doskonale nadaje się do nawilżania wysuszonej śluzówki oraz oczyszczania zablokowanego przez katar nosa. Jest całkowicie bezpieczna i nawet u niemowląt może być stosowana codziennie. Spraye z wodą morską zawierają pierwiastki, m.in. mangan i miedź, które działają korzystnie na śluzówkę nosa. Preparaty te dostępne są w aptece bez recepty. Farmaceuta może polecić ci m.in. Marimer, Stérimar. Należy aplikować je do nosa 1- 4 razy dziennie.

Zapobiegną odwodnieniu malca, które wymiotuje i/lub ma biegunkę. Nie tylko uzupełnią utracone przez brzdąca płyny, ale też, ze względu na zawartość glukozy, dostarczą mu energii. Uzupełnią także straty niezbędnych składników mineralnych (m.in. sodu i potasu). W aptece pytaj np. o Acidolit, Orsalit, Elektrolitki (preparaty są dostępne bez recepty) lub Gastrolit (wydawany na receptę). Dostępne w aptekach środki mają różne smaki, np. bananowy, malinowy. Można kupić je w postaci proszku do przygotowywania płynu nawadniającego lub już gotowy roztwór w kartoniku ze słomką. Podawaj je lekko schłodzone (cieple mogą nasilać wymioty) i małymi porcjami. Najlepiej 2-3 łyżeczki co 5-10 minut.

Są obowiązkowym elementem wyposażenia każdej domowej apteczki. Dzięki nim żadna rana, skaleczenie czy zadrapanie nie będzie dla malucha groźne. Działają bakteriobójczo i pierwotniakobójczo. Skutecznie odkażają nowo powstałe rany i leczą już istniejące stany zapalne. Są dostępne w aptece bez recepty. Kupisz je w postaci roztworu, np. Rivanol lub żelu, np. Rivel. Środki odkażające można stosować 2-3 razy dziennie. Wystarczy, że jałowym gazikiem nasączonym Rivanolem przetrzesz ranę lub zrobisz dziecku okład z Rivelu i po kłopocie.

To syropy, zawiesiny, granulat lub czopki, które zawierają paracetamol lub ibuprofen. Obniżają temperaturę, działają przeciwbólowo i przeciwzapalnie (tylko te z ibuprofenem!). Są niezastąpione przy bolesnym ząbkowaniu oraz niemal każdej infekcji.

● z paracetamolem - można je podawać już od pierwszych dni życia. Stosowane zgodnie z dawkowaniem znajdującym się na opakowaniu danego leku lub zaleceniami lekarza są całkowicie bezpieczne i skuteczne. W aptece bez recepty dostaniesz m.in. Calpol, Apap Junior, Efferalgan lub Paracetamol.

● z ibuprofenem - można podawać maluchom powyżej 3. miesiąca życia. Są polecane przez lekarzy zwłaszcza przy infekcjach, gdyż dodatkowo działają również przeciwzapalnie. Aplikuje się je co 7-8 godzin. W aptece pytaj m.in o: Ibum, Ibufen, Nurofen, Milifen.

Niektóre z nich (np. Pulmex baby) można stosować już u niemowląt od 6. miesiąca życia, inne u dzieci powyżej 3 lat. Przyniosą ulgę kaszlącemu i zakatarzonemu maluchowi. Zawierają olejki eteryczne, np. eukaliptusowy i rozmarynowy. Zmniejszają przekrwienie dróg oddechowych oraz działają wykrztuśnie. Dzięki temu udrożniają drogi oddechowe malucha, umożliwiają mu swobodne oddychanie oraz rozgrzewają. Zwykle aplikuje się je 2 razy dziennie.

Niewielką ilość maści trzeba wsmarować w klatkę piersiową oraz plecki dziecka. Maścią rozgrzewającą nigdy nie smaruj jednak noska malca. Smyk mógłby łatwo przenieść ją w okolicę oczu, co mogłoby wywołać podrażnienie. W aptece bez recepty możesz kupić: Pulmex baby, Wick VapoRub, Rub-arom.

Jest niezawodna podczas biegunek o różnym podłożu, zarówno wirusowym, jak i bakteryjnym. Poleca się ją do stosowania już u najmłodszych dzieci. Kupisz ją w każdej aptece bez recepty, w postaci proszku do przyrządzania zawiesiny. Zawartość saszetki trzeba rozpuścić w 50 ml przegotowanej, ostudzonej wody i podawać smykowi małymi porcjami w ciągu dnia. Możesz dodać ją też m.in. do bulionu albo przecieru z jarzyn lub owoców.

Mogą go albo hamować, albo wręcz przeciwnie - wywoływać i w ten sposób pomagać smykowi w odkrztuszaniu zalegającej w drogach oddechowych wydzieliny. Dlatego różnią się składem oraz zasadami podawania.

● hamujące odruch kaszlowy - polecane przy kaszlu suchym i męczącym, np. Sinecod, Bronchicum, Syrop prawoślazowy. Są dostępne bez recepty. Maluchom zwykle podaje się je 2-3 razy dziennie.

● wykrztuśne - pomogą dziecku, które kaszle mokro (tzn. odkrztusza wydzielinę zalegającą w drogach oddechowych). Również podaje się je 2-3 razy dziennie. Ostatnią dawkę zażyć nie później niż ok. godz. 17. W aptece farmaceuta poleci ci np. Mucosolvan, Flegaminę, Hedelix, Hederasal.

To naturalny olej, otrzymywany z wątroby dorsza lub rekina. Zawiera działające korzystnie na zdrowie malca nienasycone kwasy tłuszczowe (omega-3 i omega-6), a także witaminy A i E. Zwykle podaje się go w okresach zwiększonego zapotrzebowania na witaminy, czyli jesienią i zimą oraz w czasie szybkiego wzrostu. Ponieważ w tranie znajduje się też witamina D, której nadmiar może zaszkodzić dziecku, zanim podasz go niemowlęciu, skonsultuj się z pediatrą. Preparaty tranu dla dzieci to: Omega-3 Junior, Tran norweski Moller’s.

Po preparaty tego typu sięgaj dopiero wtedy, kiedy inne metody zawodzą, a dolegliwości powodują u smyka rozdrażnienie. Leki uspokajające dla dzieci kupisz w syropie (Hydroksyzyna - na receptę) albo w czopkach (Viburcol - homeopatyczny, bez recepty). Zanim jednak podasz je dziecku, skonsultuj się z lekarzem.

Pomogą niemowlęciu, które cierpi na silne kolki. Ułatwiają oddawanie gazów, działają rozkurczowo oraz łagodzą bolesne wzdęcia. Niektóre z nich zawierają koper włoski (np. Woodward’s Gripe Water). W pozostałych substancjami działającymi są simetikon (np. Infacol, Espumisan, Bobotic) lub dimetikon (np. Esputicon). Są całkowicie bezpieczne dla dziecka, pod warunkiem że będziesz trzymała się dawkowania polecanego przez producenta (zanim podasz lek maleństwu, przeczytaj ulotkę dołączoną do opakowania) lub ustalonego przez lekarza, który na co dzień opiekuje się maluszkiem.

Miejscowo znieczulają, działają przeciwzapalnie oraz przeciwbakteryjnie. Łagodzą objawy związane z wyrzynaniem się zębów mlecznych u maluszka. Nie musisz mieć na nie recepty. W aptece zapytaj o: Bobodent, Dentinox N, Calgel, Kin Baby. Wcieraj niewielką ilość żelu (wielkości ziarenka grochu) w bolące dziąsło niemowlęcia nie częściej niż 2-3 razy dziennie. Porcję leku możesz nanosić palcem lub też za pomocą jałowego gazika.

Konsultacja: lek. med. Barbara Gierowska-Bogusz, pediatra z Instytutu Matki i Dziecka w Warszawie. Tekst: Magdalena Kowalska-Sokołowska