Ciemne chmury w oczach
Czasami widzisz pajęczynę, nitki, ruchome paprochy, pływające muszki. Skąd się one biorą?
Być może twoje odczucia mają związek ze zmętnieniem ciała szklistego. Przypadłość ta jest nazywana mętami. Nie powoduje utraty wzroku, ale często występuje przy innych, poważnych schorzeniach oczu. Jej istota to zaburzenia funkcjonowania żelu ciała szklistego, czyli przezroczystej, galaretowatej substancji, która wypełnia 3/4 gałki ocznej. Przewodzi światło, nadaje jej kulisty kształt i chroni siatkówkę. Powstające męty to złogi, skupiska komórek, tkanek, np. włókien kolagenowych, które zawierają kwas hialuronowy utrzymujący cząsteczki wody.
Męty postrzegamy jako wielokształtne cienie przemieszczające się w oku. Mają różną postać, przesuwają się wolniej lub szybciej, pod wpływem poruszania gałką oczną. Gdy się skoncentrujemy i chcemy na nie spojrzeć, znikają z pola widzenia. Dostrzegamy je w jasnym pomieszczeniu, w pogodne dni. Obraz jest wtedy niewyraźny, jak przez brudne okulary lub dym. Można je uznać za niegroźne, ale tylko wtedy, gdy widzimy je czasami. Jeśli pojawiają się często lub są liczne, widać też błyski, jasne smugi, zgłośmy się do okulisty! Mogą wtedy świadczyć o odwarstwieniu się ciała szklistego, odwarstwieniu (czy rozerwaniu) siatkówki, krwawieniu do ciała szklistego.
Starzenie się
Z wiekiem następuje degeneracja ciała szklistego oka. Gęsta galareta zaczyna się z czasem rozpływać. Wnętrze gałki ocznej wypełnia się złogami, które - gdy znajdą się na drodze wiązki światła przechodzącej przez oko - postrzegamy jako przemieszczające się paprochy, nitki, latające muszki, chmury. Rzucają one cień na siatkówkę i widzimy je jako męty.
Zwyrodnienia
Powodują one zmiany w strukturze włókien kolagenowych. Przyczyną jest np. kurczenie się ciała szklistego oddzielenie się siatkówki od oka, zmiany chorobowe w naczynkach krwionośnych.
Wylew krwi do oka
Jego ryzyko zwiększa się u osób z tzw. retinopatią cukrzycową, nadciśnieniem, wysiękową postacią zwyrodnienia plamki żółtej (AMD) lub w wyniku urazu.
Stan zapalny
Chodzi nie tylko o infekcje w oku, ale i w zębach albo w zatokach.
Jeśli męty są widoczne rzadko, nie utrudniają widzenia, nie musimy ich leczyć. Poruszając oczami w górę i w dół oraz na boki można je przepędzić z pola widzenia. Ale gdy jest ich dużo, są częste, przeszkadzają w widzeniu, wtedy potrzebna jest pomoc specjalisty.
Krople
Zawierają one jodek potasu, który pobudza i przyspiesza wymianę substancji w ciele szklistym. Zwiększa rozpuszczalność skrzepów i lekko obniża krzepliwość krwi, co przyspiesza rozpuszczanie mętów.
Jonoforeza
Podczas tego zabiegu do oka przykłada się elektrody przez gazę z jodkiem potasu, co redukuje stan zapalny.
Wirektomia
To popularny i najbardziej skuteczny zabieg. Polega na usunięciu ciała szklistego z komory oka. W wielu przypadkach to jedyna szansa na przywrócenie normalnego widzenia. Jest inwazyjną metodą i dotyczy poważnych przypadków. Niesie ryzyko powikłań: jaskry, zaćmy, infekcji w gałce ocznej, odwarstwienia siatkówki.
Laser
Za nieinwazyjny sposób uznaje się tzw. witreolizę laserową. Podczas zabiegu promień lasera uderza o męty i je odparowuje. Jednak nie zawsze jest skuteczny, zwłaszcza gdy męty się poruszają. Zabieg jest też bardzo czasochłonny.