Co to jest półpasiec? Jak leczyć? Domowe sposoby na półpaśca

Półpasiec to ostra choroba zakaźna, którą wywołuje wirus odpowiedzialny także za ospę wietrzną – Herpesviurs varicella zoster. Półpasiec występuje więc u osób chorujących w dzieciństwie lub późniejszym wieku na ospę wietrzną. Wirus bowiem pozostaje w uśpieniu w zwojach nerwowych i może uaktywnić się w każdej chwili. Najczęściej dochodzi do tego w wyniku spadku odporności, np. z powodu infekcji dróg oddechowych czy poważniejszych chorób, m.in. nowotworów lub wirusa HIV. Przyczyną może być też nadmierny stres, długotrwałe przyjmowanie leków czy powikłania po szczepieniu. Wirus przenosi się drogą kropelkową, więc zakażenie może również nastąpić w wyniku kontaktu z osobą chorą na ospę lub półpaśca. Półpasiec częściej występuje u dorosłych niż u dzieci, a ryzyko zachorowania wzrasta wraz z wiekiem.

Objawy półpaśca

W początkowej fazie półpaśca pojawiają się zazwyczaj niecharakterystyczne objawy, typowe dla przeziębienia czy grypy – osłabienie, złe samopoczucie, ból głowy, mięśni czy gardła. W miejscu uaktywnienia się wirusa, czyli w obszarze ciała unerwianym przez nerw czuciowy, występuje także świąd skóry, nadwrażliwość na dotyk oraz uczucie mrowienia. Po kilku dniach w okolicach nerwu czuciowego występuje swędząca wysypka, która przybiera postać pęcherzyków wypełnionych płynem surowiczym. Zmiany są zaczerwienione, piekące, niezwykle bolesne i towarzyszy im wrażenie palenia lub rażenia prądem. Przez kolejne cztery dni pęcherzyków może przybywać, następnie przeobrażają się one w krostki, które zasychają w strupki i odpadają. Półpasiec najczęściej pojawia się na tułowiu wzdłuż nerwu wychodzącego z odcinka piersiowego kręgosłupa, a pęcherze występuje tylko po jednej stronie ciała (stąd nazwa choroby). Wirus może się uaktywnić również na twarzy, oku, uchu lub na kończynach.

Półpasiec zazwyczaj mija samoistnie po 2-3 tygodniach, jednak czasami może dojść do groźnych powikłań – zwłaszcza gdy nie podejmie się odpowiedniego leczenia. W przypadku półpaśca ocznego może dojść do zapalenia rogówki, porażenia nerwu gałki ocznej lub nawet utraty wzroku. Z kolei półpasiec uszny atakuje małżowinę uszną, przewód słuchowy i błonę bębenkową, co może skutkować szumami usznymi, upośledzeniem słuchu lub porażeniem nerwu twarzowego. Występują także ciężkie postacie choroby – półpasiec zgorzelinowy (po krostach zostają owrzodzenia) i krwotoczny (dochodzi do wylewów krwi do skóry). Osoby starsze mogą też cierpieć na neuralgię popółpaścową, w wyniku której pojawiają się nerwobóle w miejscu zagojonych zmian skórnych. Mogą się one utrzymywać przez kilka miesięcy lub nawet kilka lat.

Leczenie półpaśca

W przypadku półpaśca należy jak najszybciej zgłosić się do lekarza, by choroba się nie rozwinęła i nie doszło do poważnych powikłań. Leczenie polega jedynie na łagodzeniu objawów choroby i skróceniu czasu ich trwania. Lekarz może przepisać środki przeciwwirusowe, które mogą ograniczyć namnażanie się wirusa i rozwoju choroby, jeśli będą podane jak najszybciej po wystąpieniu pierwszych objawów. Dolegliwości mogą także uśmierzyć leki przeciwbólowe i przeciwzapalne. Chory powinien pozostać w domu na czas choroby i wypoczywać, by nie zarażał innych i mógł szybciej dojść do siebie. Wskazane jest leżenie w łóżku i picie dużej ilości płynów. Nie należy drapać i przekłuwać pęcherzy, gdyż sprzyja to nadkażeniu bakteryjnemu i stanom zapalnym. Nie wolno też stosować maści i kremów na wysypkę, gdyż mogą wystąpić jeszcze gorsze podrażnienia. Półpasiec zazwyczaj występuje tylko raz w życiu, choć niekiedy zdarzają się powtórne zachorowania.

Leczenie półpaśca powinno być stale konsultowane z lekarzem i nie zaleca się podejmowania jakichkolwiek kroków na własną rękę. Po uzgodnieniu z lekarzem można jednak wypróbować domowe sposoby na łagodzenie dolegliwości bólowych i innych objawów choroby. Można m.in. zastosować kojące kompresy, mocząc gazę w zimnej wodzie i przykładając materiał do ciała w miejscu wysypki. Ulgę mogą przynieść również kąpiele w letniej wodzie z dodatkiem skrobi ziemniaczanej lub mączki owsianej (wystarczy garść). Ciało należy moczyć przez 20 minut. Można także przemywać zmienione chorobowo miejsca mieszanką z pół szklanki octu jabłkowego i dwóch szklanek wody.

Lżejszy przebieg choroby może zapewnić także stosowanie ziół, które wzmocnią odporność. Warto sięgać po napary z jeżówki, żeń-szenia, pokrzywy, łopianu, piołunu czy korzenia lukrecji. Należy także zadbać o dietę, która dostarczy organizmowi potrzebnych witamin. Powinny w niej znaleźć się warzywa, owoce oraz produkty bogate w witaminy z grupy B, które regenerują nerwy.