Co to za krostki?

Zdrowa skóra niemowlęcia wzbudza zachwyt - jest różowa i gładka jak jedwab. Jednak gdybyśmy przyjrzeli się jej pod mikroskopem, zobaczylibyśmy, jak jest niezwykle delikatna, cienka i wrażliwa - zupełnie inna niż nasza. Dlatego tak łatwo pojawiają się na niej rozmaite zmiany. Przyczyny tych problemów są różne. Zwykle wynikają właśnie z niedojrzałości skóry. Mogą być jednak też wynikiem błędów w pielęgnacji lub świadczyć o alergii czy innej chorobie. Dlatego jeśli na ciele twojego malca pojawiły się jakieś krostki, warto wiedzieć, czy są to np. niegroźne potówki, z którymi łatwo sobie sama poradzisz, czy też atopowe zapalenie skóry, które wymaga starannej pielęgnacji i leczenia. Sprawdź zatem, jak wyglądają zmiany na skórze dziecka, porównaj je z opisem przesłanym przez czytelniczki i skorzystaj z porad naszego eksperta - dr Lidii Ruszkowskiej, dermatologa.

Mój 2-miesięczny synek ma mocno zaczerwienioną i gorącą skórę na pośladkach. Chyba bardzo go to boli, bo mały jest rozdrażniony i płaczliwy.

Możliwa przyczyna: Maluszek prawdopodobnie ma pieluszkowe zapalenie skóry. Najczęściej pojawia się ono, gdy dziecko zbyt długo przebywa w zabrudzonej moczem lub kupką pieluszce. Powodem może też być rzadkie wietrzenie pupy lub używanie za małych pieluch, co powoduje przegrzanie skóry i utrudnia do niej dostęp powietrza. Niekiedy do pieluszkowego zapalenia dochodzi również wtedy, gdy malec ma biegunkę, infekcję dróg moczowych, gorączkuje, wyrzynają mu się ząbki lub przyjmuje antybiotyk.

Co możesz zrobić:

● Po każdym zrobieniu siusiu i kupki umyj pupę dziecka wodą i delikatnym mydłem lub przecieraj ją chusteczkami nawilżanymi dla niemowląt. Następnie dokładnie ją osusz i załóż świeżą pieluszkę. Skóra dziecka powinna być cały czas sucha i czysta.

● Jak najczęściej wietrz pupę smyka przez kilka minut, a potem smaruj kremem przeciw odparzeniom (np. Sudocrem, Linomag, Sudopanten).

● Jeśli po paru dniach skóra nadal jest czerwona lub pojawią się na niej pęcherze czy ropne guzki - idź z malcem do lekarza.

Na twarzy mojej 2-tygodniowej córeczki wyskoczyły drobne, czerwone zaskórniki. Trochę przypominają one krostki, które pojawiają się u nastolatków w okresie dojrzewania.

Możliwa przyczyna: Opisane zmiany sugerują trądzik noworodkowy. Jest on wywołany działaniem hormonów mamy, które przeniknęły do jego organizmu w czasie trwania ciąży. Trądzik ma też związek z niedojrzałością porów skóry dziecka. Łatwo się one zanieczyszczają, co sprzyja powstawaniu wykwitów.

Co możesz zrobić:

● Kilka razy dziennie przemywaj buzię dziecka przegotowaną wodą lub solą fizjologiczną. Po umyciu smaruj krostki kremem z tlenkiem cynku (np. Pharmaceris B, Nivea Baby Nutri Sensitive), który wysuszy zmiany.

Szyja, plecy i pachwiny mojego synka są pokryte drobnymi różowymi krostkami, wypełnionymi przejrzystym płynem.

Możliwa przyczyna: Wszystko wskazuje na to, że dziecko może mieć potówki. Te niegroźne, choć mocno swędzące krostki pojawiają się na skutek przegrzania. Dlatego występują w miejscach, gdzie dostęp powietrza do skóry jest ograniczony i bardziej się ona poci (w fałdach szyi, pachwinach, pod ubraniem).

Co możesz zrobić:

● Nie przegrzewaj maluszka. Dbaj o właściwą temperaturę otoczenia (około 20-22°C) i nie ubieraj dziecka za grubo. Tylko noworodek musi mieć na sobie o jedną warstwę odzieży więcej niż ty. Niemowlę powinno być ubrane tak samo jak dorosły. Wybieraj dla niego luźne ciuszki, uszyte z naturalnych tkanin. 

● Do pielęgnacji malca nie używaj natłuszczających maści, bo zatykają one ujścia gruczołów potowych, co sprzyja powstawaniu kolejnych zmian.

● Jeśli krostki mają ropne czubki, przecieraj je preparatem Octenisept (jest bez recepty). Do walki z potówkami możesz używać też zasypki, np. Skarb Matki, Johnson's Baby.

Mój synek ma na całym brzuszku i plecach zaczerwienioną skórę. Nie jest ona szorstka, ale swędzi. Takie zmiany pojawiły się u niego w jakiś czas po założeniu świeżo upranej bluzeczki.

Możliwa przyczyna: To może być podrażnienie skóry wywołane bezpośrednim działaniem na nią uczulających substancji. Najczęściej taka reakcja występuje, gdy do prania ubranek używamy detergentów dla dorosłych lub płuczemy ciuszki, korzystając z zapachowych płynów do płukania. Jednak podrażnienie na skórze malca może pojawić się także wtedy, gdy zakładamy mu ubranka z drukowanymi wzorami lub takie, które nie są wykonane z bawełny. Reakcję alergiczną często powodują również nieodpowiednie kosmetyki, które zawierają niewskazane dla najmłodszych barwniki, konserwanty czy też substancje zapachowe. Wtedy w miejscu zetknięcia skóry z którymś z wymienionych wcześniej alergenów po kilkunastu godzinach może wystąpić obrzęk, rumień, grudki, pęcherzyki.

Co możesz zrobić:

● Aby zmniejszyć dolegliwości, smaruj zmiany łagodzącym kremem, np. Emolium P i podawaj dziecku lek przeciwalergiczny, np. Fenistil w kroplach (dostępny bez recepty).

● Postaraj się wykryć przyczynę wysypki. Zaobserwuj, kiedy pojawiły się zmiany (np. po zastosowaniu nowego kosmetyku) i zrezygnuj z tego preparatu.

● Jeśli dziecko ma skórę skłonną do podrażnień, używaj proszku do prania i kosmetyków przeznaczonych dla niemowląt.

Rączki, pośladki, uda i podbrzusze 8-miesięcznej córeczki pokrywają przezroczyste pęcherze. Pękają i zasychają w strupy. Niektóre z nich mają czerwoną otoczkę.

Możliwa przyczyna: Prawdopodobnie jest to liszajec zakaźny. Wywołują go bakterie - paciorkowce i gronkowce.

Co możesz zrobić:

● Idź z dzieckiem do lekarza. Liszajec wymaga leczenia antybiotykami. W czasie kuracji malucha ważne jest, by wszyscy domownicy często myli ręce mydłem przeciwbakteryjnym (np. Protex, Seba-med), żeby nie roznosić zakażenia.

Na główce mojego półrocznego dziecka, a także na jego twarzy i górnej części tułowia znajdują się czerwone plamy pokryte żółtymi łuskami. Wygląda to bardzo nieładnie.

Możliwa przyczyna: Opisane zmiany wskazują, że mogą to być objawy łojotokowe zapalenia skóry. Jest ono spowodowane nieprawidłową pracą gruczołów łojowych.

Co możesz zrobić:

● W usunięciu plam pomogą preparaty, które działają wysuszająco, np.: Sudocrem czy Pudroderm. Kilka razy dziennie smaruj nimi zmienione miejsca.

● Kąp dziecko z dodatkiem nadmanganianu potasu. Kilka kryształków preparatu rozpuść w małej ilości wody, a potem wlej roztwór do wanienki, by woda nabrała jasnoróżowej barwy.

● Nie natłuszczaj nadmiernie skóry, bo to może nasilać objawy.

Na policzkach mojej 5-miesięcznej córeczki pojawiły się szorstkie, swędzące czerwone plamy. Jestem zdziwiona takim wyglądem skóry, gdyż dotąd mała miała idealnie gładkie ciało.

Możliwa przyczyna: Prawdopodobnie jest to atopowe zapalenie skóry (AZS). Zazwyczaj ma ono związek z alergią pokarmową (rzadziej wziewną lub kontaktową) - najczęściej na białko mleka krowiego, ale też inne pokarmy, np. jajka, ryby, truskawki. Atopowe zapalenie skóry zwykle ujawnia się między 3. a 12. miesiącem życia, kiedy do diety dziecka wprowadzamy nowe produkty. Jego charakterystyczne objawy to: silnie swędzące czerwone krostki, zlewające się w plamy. Takie zmiany u niemowląt mogą umiejscawiać się nie tylko na twarzy, ale też na tułowiu i kończynach.

Co możesz zrobić:

● Jeśli zauważysz na skórze dziecka tego typu zmiany, od razu idź z nim do dermatologa.

● Po konsultacji z lekarzem wyeliminuj z diety maluszka - a jeśli karmisz piersią i swojej - uczulające pokarmy (nie rób tego na własną rękę!). Zwykle są to: mleko krowie, jajka, ryby, orzechy, cytrusy, truskawki.

● Maksymalnie 3 razy dziennie smaruj ciało dziecka natłuszczającymi kremami, które są przeznaczone do pielęgnacji skóry atopowej, np.: SVR Topialyse, Emolium.

● Kąp malca w wodzie o temperaturze 37°C (cieplejsza wysusza skórę, nasilając swędzenie). Dopóki smyk nie raczkuje, funduj mu kąpiel raz na dwa-trzy dni.

● Do mycia dziecka używaj emolientów, które jednocześnie nawilżają i natłuszczają ciało. Możesz stosować np. Oilatum, Balneum Hermal Plus. Zrezygnuj ze zwykłego mydła. Może zawierać substancje, które wysuszają skórę. Zamiast niego stosuj kostkę myjącą, np. Lipikar, Allerco, która nie ma takiego działania.

● Nie przedłużaj kąpieli, gdyż moczenie w wodzie wysusza skórę. Powinna ona trwać 5-10 minut. Po wyjęciu malca z wanienki delikatnie osuszaj jego ciało ręcznikiem, przykładając go kawałek po kawałku do skóry dziecka.

Trzy dni po porodzie, gdy wróciłam z maluszkiem ze szpitala do domu, na jego brzuszku pojawiły się rumieniowate plamy.

Możliwa przyczyna: To noworodkowy rumień toksyczny. Brzmi groźnie, ale nie jest niebezpieczny. Zwykle pojawia się w ciągu 24-48 godzin po porodzie. Umiejscawia się na twarzy i tułowiu dziecka w postaci plam rumieniowych, czasem towarzyszą mu krostki.

Co możesz zrobić:

● Rumień noworodkowy nie wymaga leczenia ani specjalnych zabiegów pielęgnacyjnych. Zmiany ustępują same zwykle między 7. a 10. dniem życia. Specjaliści zalecają jedynie, by nie przegrzewać maleństwa i raz dziennie kąpać je w wodzie o temp. 37°C.

Na bródce mojego 2-tygodniowego malca są jasne, drobne punkciki.

Możliwa przyczyna: To tzw. prosaki, które są efektem zaczopowania ujść mieszków włosowych.

Co możesz zrobić:

● Prosaki znikną same. Warto jednak codziennie przecierać buzię dziecka mokrym wacikiem.

Konsultacja: dr Lidia Ruszkowska, dermatolog dziecięcy, ordynator Oddziału Dermatologii Dziecięcej Międzyleskiego Szpitala Specjalistycznego w Warszawie. Tekst: Iwona Jankowska