Czy twoje dziecko jest uzależnione? Łatwo to sprawdzić!
Kiedyś w wakacje całe dnie dzieci i nastolatki spędzały na dworze. Dziś wybierają telefon lub komputer. Netoholizm, czyli uzależnienie od internetu i fonoholizm - nadużywanie telefonu komórkowego - to poważne uzależnienia behawioralne, które trzeba leczyć z pomocą specjalisty. Jakie są pierwsze objawy?
Wirtualny świat jest dla niektórych dzieci o wiele bardziej atrakcyjny od realnego życia. Tak bardzo, że zatracają się w nim - komórka zastępuje znajomości "na żywo", zamiast zabaw na podwórku wolą godzinami grać w gry albo grzebać w internecie.
- Objawy są niemal identyczne jak u osób uzależnionych od substancji chemicznych. W obu przypadkach obserwuje się kompulsywne zaspokajanie określonej potrzeby, połączone z utratą kontroli nad nią i podporządkowaniem jej codziennego życia - mówi Magdalena Krukowska - Sidorczuk, psycholog i psychoterapeuta Poradni Zdrowia Psychicznego Harmonia Grupy LUX MED.
Dodaje, że spędzanie czasu w sieci to sposób na uciekanie od rzeczywistości, w której dzieci nie radzą sobie z trudnymi emocjami: lękiem, złością, samotnością. W wirtualnym świecie łatwiej o akceptację i zrozumienie, szybciej można zbudować sobie poczucie przynależności do grupy rówieśniczej.
Dla wielu osób to sposób na zmniejszenie stresu i poprawę złego samopoczucia. Dzieci, które zbyt wiele czasu poświęcają zabawie smartfonem, często rekompensują sobie w ten sposób brak więzi z rodzicami i problemy w nawiązywaniu lub utrzymaniu kontaktów.
Uzależnienie od internetu przejawia się nadmiernym korzystaniem nie tylko z komputera, ale przede wszystkim ze smartfona, który - w przeciwieństwie do komputera - pozostaje w zasięgu naszej ręki przez całą dobę.
- Fonoholik odczuwa potrzebę nieustannego sięgania po telefon nawet wtedy, kiedy nie ma ku temu żadnej rzeczywistej potrzeby. Co chwilę sprawdza powiadomienia, a jeśli nie ma takiej możliwości, odczuwa niepokój i rozdrażnienie, mogące przerodzić się nawet w agresję lub autoagresję - wymienia specjalistka.
Zwróć uwagę czy:
- Twoje dziecko nie rozstaje się ze swoim telefonem; trzyma go blisko siebie; przerywa rozmowę, aby odebrać połączenie lub odpisać na wiadomość, wykonuje inne czynności z telefonem w ręce; korzysta z niego w miejscach i sytuacjach, w których nie powinno się tego robić (np. w toalecie lub podczas przechodzenia przez jezdnię); ukrywa korzystanie ze smartfona przed rodzicami.
- Ma silną potrzebę korzystania z telefonu i ciągłą gotowość na odpisanie na sms; bywa rozdrażnione i niespokojne, gdy próbujesz ograniczyć mu korzystanie z telefonu.
- Zaniedbuje swoje codzienne aktywności i obowiązki - szkołę, zajęcia sportowe; rezygnuje z pozaszkolnych zainteresowań na rzecz surfowania w sieci; wycofuje się z życia towarzyskiego i ogranicza kontakty bezpośrednie z rówieśnikami;
- Korzysta ze smartfona tak często, że bywa niewyspanie, nie dba o wygląd, potrafi zapomnieć o jedzeniu; jest zdekoncentrowane.
Oczywiście nie w każdym przypadku częste, czy nawet nadmierne korzystanie z telefonu przez dziecko oznacza od razu zaburzenia. To jednak sytuacja, która łatwo może wymknąć się spod kontroli, dlatego lepiej czujnie obserwować swoje dziecko.
Co powinno zaniepokoić rodzica i skłonić do bezzwłocznego zasięgnięcia porady fachowca?
- To tzw. symptomy odstawienne. Jeśli zaobserwujemy, że dziecko jest pobudzone psychoruchowo, odczuwa nieustanny lęk, niepokój, obniżony nastrój czy reaguje agresją na próbę ograniczenia mu korzystania z telefonu, warto skonsultować się ze specjalistą, który zdiagnozuje i oceni stopień uzależnienia dziecka od internetu lub smartfona i w razie potrzeby zaproponuje odpowiednią psychoterapię - radzi Magdalena Krukowska - Sidorczuk.
Nie należy mieć złudzeń, że w dzisiejszym świecie można dziecko odizolować od internetu. Ale nadzór nad tym, jak dziecko z niego korzysta i wypracowanie jasnych zasad jest jednak możliwe.
- 801 889 880 telefon zaufania - uzależnienia behawioralne. Telefon czynny jest codziennie, także w weekendy, w godzinach od 17.00 do 22.00.
Konsultacje telefoniczne prowadzone przez specjalistów Instytutu Psychologii Zdrowia PTP, przeszkolonych w zakresie problematyki uzależnień behawioralnych. Koszt połączenia zależnie od taryfy operatora.
- 800 100 100 - telefon dla rodziców i nauczycieli. Linia czynna jest od poniedziałku do piątku w godzinach 12.00-15.00. Więcej informacji znajdziesz TUTAJ.
Bezpłatna i anonimowa pomoc telefoniczna oraz online dla rodziców i nauczycieli, którzy potrzebują wsparcia i informacji w zakresie przeciwdziałania przemocy, a także pomocy psychologicznej dzieciom przeżywającym kłopoty i trudności, takie jak: agresja i przemoc w szkole, cybeprzemoc i zagrożenia związane z nowymi technologiami, wykorzystanie seksualne, kontakt z substancjami psychoaktywnymi, depresja i obniżony nastrój, myśli samobójcze, zaburzenia odżywiania.
- 116 111 - telefon zaufania dla dzieci i młodzieży. Telefon dostępny jest codziennie od 12.00 do 2.00 w nocy.
Bezpłatny i anonimowy telefon dla dzieci i młodzieży prowadzony przez Fundację Dajemy Dzieciom Siłę. Dzieci i młodzież mogą także zarejestrować się na stronie internetowej i napisać wiadomość do konsultantów pełniących dyżur online. Więcej informacji znajdziesz TUTAJ.
- 800 12 12 12 - dziecięcy telefon zaufania Rzecznika Praw Dziecka. Telefon jest czynny od poniedziałku do piątku w godzinach od 8.15 do 20.00.
Bezpłatna działająca całodobowo telefoniczna linia interwencyjna dla dzieci i młodzieży. Osoby dorosłe mogą zgłaszać problemy dzieci lub rażące zaniedbania względem nich. Więcej informacji TUTAJ.
- Dyżurnet.pl
Zespół ekspertów NASK - Państwowego Instytutu Badawczego, działający jako punkt kontaktowy do zgłaszania nielegalnych treści w internecie, szczególnie związanych z seksualnym wykorzystywaniem dzieci. Zgłoszenia o potencjalnie nielegalnych treściach można przekazywać za pomocą formularza, na adres e-mailowy lub za pomocą infolinii 801 615 005. Szczegółowe informacje znajdziesz TUTAJ.
- Uzależnienia behawioralne - poradnia on-line
Poradnia online prowadzona przez zespół ekspertów zajmujących się profilaktyką i terapią uzależnień, w tym uzależnień behawioralnych.
Możesz bezpośrednio zadać pytanie psychologowi - specjaliście terapii uzależnień: poradnia@uzaleznieniabehawioralne.pl lub prawnikowi: prawnik@uzaleznieniabehawioralne.pl.
Dostępna jest również opcja kontaktu ze specjalistami za pośrednictwem formularza kontaktowego znajdującego się TUTAJ.
Na stronie poradni możesz również wyszukać ośrodki prowadzące terapię uzależnień na terenie całej Polski.
Zobacz również: