Dysleksja czyli skąd się biorą trudności w czytaniu i pisaniu?
Dysleksja to szczególne trudności w czytaniu i pisaniu u dziecka, które prawidłowo się rozwija. Szacuje się, że około 10-15% uczniów cierpi na różne odmiany dysleksji rozwojowej, w której rozróżnić możemy dysleksję, czyli problemy z czytaniem, dysortografię polegającą na popełnianiu błędów ortograficznych pomimo znajomości zasad pisowni oraz dysgrafię czyli niski poziom graficzny pisma.
Wśród przyczyn dysleksji wymienia się zaburzenia spostrzegania wzrokowego, słuchowego i motoryki oraz zaburzenia ich współdziałania. U dyslektyków obserwuje się również zaburzenia funkcji językowych, pamięci oraz orientacji w schemacie ciała i w przestrzeni. Zaburzenia te najczęściej są uwarunkowane genetycznie, jednakże ich przyczyną mogą być również zaburzenia układu nerwowego powstałe w czasie ciąży oraz mikrouszkodzenia mózgu powstałe w czasie trudnego porodu.
Nie bez znaczenia jest tu rola środowiska, w którym się dziecko wychowuje. Jeśli rodzice nie zadbają, by dysleksja została jak najwcześniej zdiagnozowana i zaniedbają terapię, problemy małego dyslektyka mogą się znacznie pogłębić.
Istnieje wiele objawów w trakcie rozwoju dziecka, które w późniejszym wieku mogą wskazywać na prawdopodobieństwo dysleksji. Rodzic powinien zwrócić uwagę, gdy dziecko:
- pomija w swym rozwoju raczkowanie, ma małą sprawność ruchową w zakresie własnego ciała, np. często się potyka, ma problem z utrzymaniem równowagi, ma problemy z łapaniem piłki itp;
- ma opóźniony rozwój mowy, a mowa ta jest niewyraźna, niezrozumiała dla otoczenia, dziecko popełnia dużo błędów gramatycznych;
- ma trudności z dzieleniem wyrazów na sylaby i głoski, gdy nie widzi różnic między głoskami;
- ma trudności z układaniem puzzli i innych układanek;
- używa obu rąk lub myli prawą i lewą rękę;
- ma trudności z zapamiętaniem krótkich rymowanek czy piosenek;
- ma trudności w czytaniu pomimo dobrej inteligencji i tego, że środowisko dba o jego rozwój w tym zakresie;
- słabo rozumie czytany tekst;
- podczas pisania myli i opuszcza litery, popełnia błędy ortograficzne pomimo znajomości zasad ortografii.
W diagnozowaniu dysleksji stosuję Skalę Ryzyka Dysleksji (SRD), której pedagodzy używają w badaniach przesiewowych uczniów zerówek oraz klas pierwszych. Wstępnie dysleksję można podejrzewać już u czterolatków, jednakże rzetelną diagnozę można postawić u dziesięcioletniego dziecka.
Wówczas kieruje się dziecko z podejrzeniem dysleksji do poradni psychologiczno-pedagogicznej, gdzie w przypadku postawienia diagnozy wystawia się opinię o dostosowaniu warunków egzaminacyjnych do dysfunkcji ucznia.
Dysleksji nie można niestety wyleczyć, a dzieci, które dotknęła ta przypadłość są objęte terapią pedagogiczną polegającą na usprawnianiu zaburzonych funkcji.
