Dzieci, które były leczone paracetamolem w pierwszych dwóch latach życia, mają podwyższone ryzyko zachorowania na astmę w wieku nastoletnim – wykazało badanie prezentowane na kongresie Europejskiego Towarzystwa Oddechowego (ERS), który odbywał się w Paryżu.
Dotyczy to zwłaszcza dzieci, które mają specyficzny wariant genu kodującego transferazę S-glutationową (GST). S-tranferazy glutationowe są enzymami, które wykorzystują glutation (związek o działaniu przeciwutleniającym) do neutralizowania i usuwania z organizmu potencjalnych toksyn, w tym substancji wywołujących reakcję alergiczną (alergenów). Wiadomo, że lek przeciwbólowy - paracetamol - jest usuwany z organizmu właśnie za pośrednictwem glutationu, zatem stosowanie go może zmniejszać zdolność organizmu do pozbywania się innych toksycznych związków.
Z badań wynika, że warianty genów kodujących różne klasy S-transferaz glutationowych (klasy M, P, czy T) mają związek z wieloma poważnymi chorobami, w tym nowotworami, miażdżycą tętnic, demencją, chorobami neurodegeneracyjnymi oraz alergiami.
Naukowcy z University of Melbourne (Australia) doszli do takich wniosków po przebadaniu 620 dzieci, których stan zdrowia śledzono od urodzenia do 18. roku życia. Dzieci uczestniczyły w szeroko zakrojonym studium dotyczącym chorób alergicznych i miały podwyższone ryzyko alergii, ze względu na jej występowanie u jednego z rodziców lub u rodzeństwa.
W ciągu pierwszych dwóch lat życia pielęgniarki zbierały regularnie dane na temat stosowania u maluchów paracetamolu. W wieku 18 lat od uczestników badania pobrano krew lub próbki śliny do zbadania wariantów genu GST. Poddano ich również badaniom diagnostycznym w kierunku astmy oraz wykonano badanie spirometryczne, pozwalające ocenić m.in. pojemność płuc oraz przepływy powietrza w płucach i oskrzelach.
Okazało się, że posiadanie specyficznego wariantu (Ile/Ile) genu GSTP1, który koduje transferazę S-glutationową z klasy P, miało związek z wyższym ryzykiem zachorowania na astmę. Ponadto w grupie dzieci z wariantem genu GSTP1 Ile/Ile każde podwojenie liczby dni, w których podawano im paracetamol, o 1,8 raza zwiększało ryzyko zachorowania na astmę (przed 18. rokiem życia) w porównaniu z maluchami, które otrzymywały niewielkie ilości paracetamolu. U dzieci posiadających specyficzny wariant genu kodującego transferazę S-glutationową z klasy M (GSTM1) częstsze podawanie paracetamolu wiązało się z pogorszeniem czynności płuc (ale nie z astmą) w wieku nastoletnim.
- Nasze badanie dostarcza kolejnych dowodów na to, że stosowanie paracetamolu w dzieciństwie może negatywnie wpływać na zdrowie układu oddechowego u dzieci posiadających pewne predyspozycje genetyczne, a nawet może wpływać na ryzyko rozwoju astmy - skomentowała współautorka pracy Xin Dai podczas konferencji prasowej zorganizowanej w ramach kongresu ERS.
Jak zaznaczyła, konieczne są jednak dalsze badania, które pozwolą potwierdzić, że zaobserwowany związek ma charakter przyczynowo-skutkowy. Bez uzyskania dokładniejszych wyników nie można na razie zmieniać wytycznych odnośnie stosowania paracetamolu u dzieci - podkreśliła.
Joanna Morga
