Dzieciństwo bez (dodatku) cukru: Czy to możliwe?
Lizak na otarcie łez po wywrotce na rowerku, jajko-niespodzianka z okazji wizyty cioci, a na deser pączek lub racuchy usmażone przez babcię. Nasze dzieci jedzą słodkie przekąski na każdym kroku. Co więcej, kojarzą się im one nie tylko z przyjemnością, ale i nagrodą.
Polskie dzieci zaliczane są od kilku lat do najszybciej tyjących w Europie - obecnie już co piąte dziecko w wieku szkolnym (ponad 22 proc.) boryka się z nadwagą lub otyłością.
Przyczyną tego zjawiska jest przede wszystkim coraz większa dostępność słodkich przekąsek oraz dodatek cukru do wielu produktów przetworzonych, takich jak mieszanki płatków muesli, płatki owsiane z owocami, płatki śniadaniowe, jogurty owocowe i mleka smakowe, nie wspominając o tak popularnych produktach jak dodatek do uwielbianych przez dzieci parówek - ketchup.
Niestety, mimo tego, że świadomość rodziców dotycząca zdrowego trybu życia rośnie, w społeczeństwie wciąż pokutuje przekonanie, że właśnie dzieciństwo to taka pora w życiu, kiedy można, a nawet należy jeść dużo słodyczy, "bo kiedy jak nie teraz?".
Cukier wrogiem małych organizmów
Właściwie wszystkie dotychczas przeprowadzone badania naukowe jednoznacznie pokazują, że spożycie białego cukru jest szkodliwe. Oprócz tego, że prowadzi do rozwoju próchnicy zębów, zaburza procesy trawienia, prowadzi do zaparć, powoduje również występowanie nadwagi oraz otyłości, zaburza gospodarkę lipidową, wywołuje choroby sercowo-naczyniowe i zwiększa ryzyko występowania chorób pasożytniczych (np. owsików).
Nadmierne spożycie cukru może być również przyczyną uciążliwego zachowania dzieci - albo nadpobudliwości psychoruchowej i związanego z nim "złego" zachowania oraz kłopotów z koncentracją, albo przeciwnie - senności i apatii.
Zdrowe zamienniki słodyczy i umiar
Oczywiście trudno jest całkowicie wyeliminować słodycze z diety dziecka. Nawet jeśli się nam to uda w domu, zawsze istnieje ryzyko, że poza nim (w przedszkolu, na wycieczce lub na urodzinach kolegi, u babci) dziecko będzie miało dostęp do słodkich przekąsek. Wtedy smyk może "rzucić" się na słodkości nadrabiając zaległości i najeść się na zapas.
Dlatego, aby uniknąć takich sytuacji warto od najmłodszych lat uczyć dziecko rozsądnego podejścia do słodyczy. Nie izolować go całkowicie od słodkich smaków, ale pokazać mu, że warto zachować umiar.
Przede wszystkim należy zrezygnować z kupowania żelków, kalorycznych batonów i lizaków (zwłaszcza, że obecnie bez trudu można znaleźć ich zdrowsze zamienniki, które nie zawierają białego cukru), tak by nie było ich "pod ręką" w chwilach słabości.
Zamiast nich znacznie lepiej zaproponować dziecku dobrą czekoladę, lody lub pełnoziarniste ciastka. Te ostatnie można przygotować w domu, z pomocą głównego zainteresowanego - dziecko, które zostanie zaangażowane w pieczenie zdrowych smakołyków, z dumą będzie je nie tylko jadło, ale i chętnie dzieliło się z innymi.
Na co dzień warto również unikać słodkich płatków śniadaniowych i gotowych soków (mogą zawierać tyle cukru, co napoje gazowane). Zamiast nich możesz maluchowi serwować muesli z suszonymi owocami, świeżo wyciskany sok czy owocowe chipsy.
Kiedy twoje dziecko przyjmuje gości, przygotuj dla wszystkich patery ze świeżymi i suszonymi owocami. By wyglądały bardziej zachęcająco, zadbaj o ich duży wybór, ładnie je poukładaj, a jeśli masz umiejętności - powycinaj w ciekawe lub śmieszne kształty.
Zrób rachunek sumienia
Jednak podstawą sukcesu w walce z cukrem jesteś... ty sama. Dziecko nie robi tego, co mu się każe, tylko robi to, co podpatrzy u innych. Jeśli sama nie jesteś fanką owoców, jeśli opychasz się nadziewaną czekoladą lub kupnym ciastem, a w szufladzie zawsze masz schowany batonik, nie oczekuj, że będziesz umiała przekonać dziecko do zmiany nawyków.
Niech deser będzie częścią rodzinnych posiłków, ale nie codziennie, a np. dwa razy w tygodniu. Pocieszeniem po wypadku na rowerze niech będzie mocny przytulas i wspólne czytanie książeczki, a nie kawałek tortu.
