Geny i styl życia odciskają na nas piętno. Sprawdź, jak będziesz wyglądać po sześćdziesiątce

Upływ czasu i nieuchronne zmiany, które mu towarzyszą, dotyczą wszystkich. Zmarszczki, bruzdy, zmiany w konturze twarzy, spadek elastyczności skóry i plamy pigmentacyjne wcześniej, czy później pojawią się u każdego. Mimo że proces starzenia nie omija nikogo, to każdy człowiek starzeje się w unikalny sposób — to dlatego nie możemy do końca ufać algorytmom, które, postarzając zdjęcia naszych twarzy, pokazują jedynie ogólny trend, nie biorąc pod uwagę czynników indywidualnych. A tych jest sporo i na wiele z nich mamy duży wpływ. 

Proces starzenia zależy od wielu czynników, które mogą wpływać na tempo i charakter zmian zachodzących w wyglądzie i funkcjonowaniu organizmu. Ważną rolę w tym procesie odgrywają geny. Różnice genetyczne tłumaczą, dlaczego niektórzy ludzie starzeją się szybciej lub wolniej i dlaczego podatność na choroby związane z wiekiem jest sprawą indywidualną.

Dziedziczne cechy genetyczne mogą wpływać na to, jak szybko lub wolno dana osoba starzeje się, a także na to, które aspekty starzenia są dla niej najbardziej charakterystyczne. Jeśli więc mężczyzna ma w rodzinie wielu łysiejących męskich krewnych, to prawdopodobieństwo, że sam straci włosy, jest wysokie.

Geny wpływające na metabolizm, w tym na sposób, w jaki organizm wykorzystuje cukry, tłuszcze i białka, mogą sprzyjać starzeniu lub opóźniać je. Tempo metabolizmu najczęściej jest dziedziczone genetycznie, jeśli więc mamy w rodzinie osoby zmagające się z problemem szybkiego przybierania na wadze, możemy spodziewać się, że gdy będziemy starsi, a nasza aktywność spadnie, również odłożymy kilka niepotrzebnych kilogramów.

Na tempo starzenia się mają też wpływ geny odgrywające rolę w odpowiedzi immunologicznej i procesach zapalnych. Przewlekły stan zapalny jest uważany za jeden z czynników przyspieszających starzenie i oznacza wystąpienie zjawiska zwanego inflamm-ageing czyli zapalnego starzenia się skóry. Na twarzy uwidaczniają się wówczas zmarszczki i inne oznaki przedwczesnego starzenia.

Bez wątpienia więc geny mają znaczący wpływ na proces starzenia, zarówno bezpośrednio, przez kontrolowanie mechanizmów komórkowych i molekularnych, jak i pośrednio, przez wpływ na podatność na choroby związane z wiekiem. Pomimo to, każdy z nas ma wpływ na tempo i sposób starzenia się własnego organizmu — nawet bliźnięta jednojajowe, które mają identyczne DNA, mogą zmieniać się z wiekiem w różny sposób w zależności od stylu życia, środowiska oraz indywidualnych doświadczeń.

O ile więc geny mają niemały wpływ na sposób, w jaki starzeje się nasza twarz i całe ciało, to my sami mamy w tej kwestii sporo do powiedzenia. Nieprzypadkowo utarło się powiedzenie, że ten lub ów “zapracował na swój wygląd". Zwykle określamy w ten sposób osoby, które mogłyby wyglądać młodziej, gdyby prowadziły zdrowy tryb życia. Wiele zależy bowiem od nas samych. Czynniki takie jak dieta, aktywność fizyczna, palenie tytoniu, spożywanie alkoholu i ekspozycja na słońce mają duży wpływ na proces starzenia. Zdrowy styl życia może spowolnić niektóre jego aspekty, podczas gdy niezdrowe nawyki mogą je przyspieszać.

Postarzyć może nie tylko zbyt intensywne opalanie, nadużywanie alkoholu i palenie papierosów, ale także brak dbałości o zęby. Brak bocznych zębów, choć niewidoczny na pierwszy rzut oka, sprawia, że twarz wygląda starzej, niż wskazuje na to metryka. Zaburzone zostają proporcje twarzy, zmniejszona objętość ust, tworzą się zmarszczki, a policzki opadają.

Jak więc naprawdę będziemy wyglądać na starość? Obserwujmy naszych starszych krewnych, ale pamiętajmy, że kod genetyczny nie determinuje w stu procentach zmian związanych z wiekiem — pracujmy na swój lepszy wygląd, a przede wszystkim dbajmy zdrowie, bo to głównie ogólna kondycja zadecyduje o naszej aparycji i komforcie, gdy nadejdzie jesień życia.