Jak ochronić się przed wychłodzeniem organizmu?
W okresie zimowym powinniśmy w sposób szczególny chronić nasz organizm przed wychłodzeniem. Kiedy temperatura ciała spada poniżej 36,6 stopni Celsjusza, robi się niebezpiecznie. Wychłodzenie organizmu nie pozostaje obojętne dla naszego zdrowia. W początkowej fazie hipotermii występują łagodne objawy, takie jak zaburzenia mowy czy apatia. W głębszej fazie dochodzi do utraty przytomności, zaburzeń krążenia, a nawet śmierci. Jak zatem skutecznie zabezpieczyć się przed zimnem?
Kiedy temperatura ciała spada poniżej 36,6 stopni Celsjusza, organizm zaczyna popadać w stan hipotermii. Stan ten powoduje zaburzenia funkcji narządów wewnętrznych, a w ostateczności śmierć. Człowiek może być narażony na wychłodzenie organizmu przez cały rok, nie tylko w okresie zimowym. Hipotermię wywołuje nie tylko śnieg i mróz, ale też wiatr czy deszcz. Turyści w górach narażeni są także na odmrożenia. To uszkodzenia skóry oraz głębiej umiejscowionych tkanek w skutek niskiej temperatury. Dochodzi wtedy do zaburzenia krążenia krwi w skórze, co objawia się białym zabarwieniem części ciała, mrowieniem, bólem czy w cięższych przypadkach brakiem czucia. Może też dojść do powstawania pęcherzy, a nawet martwicy skóry. W ciężkich przypadkach konieczna jest czasem amputacja odmrożonej części ciała.
Drżenie mięśni jest pierwszym z objawów hipotermii. Jest to naturalna reakcja obronna organizmu przed dalszym wychłodzeniem. W ten sposób organizm wytwarza więcej ciepła, aby temperatura ciała nie spadła jeszcze niżej. Kolejne stadia wychłodzenia organizmu są o wiele bardziej niebezpieczne i mogą zagrażać życiu. W drugim stadium dochodzą takie objawy jak zaburzenia oddychania i rytmu serca, apatia, senność, a nawet utraty przytomności. Trzecie i czwarte stadium hipotermii to zatrzymanie krążenia i akcji serca. Tutaj potrzebna jest natychmiastowa pomoc lekarza. Gdy temperatura ciała spada poniżej 24 stopni Celsjusza, człowiek umiera.
Pierwsza pomoc podczas wychłodzenia organizmu np. wysoko w górach, może uratować ludzkie życie. Warto więc znać jej podstawy. Jeśli doszło tylko do niewielkiego wychłodzenia organizmu, poszkodowanego należy jak najszybciej przenieść w cieplejsze miejsce. Jeśli to możliwe, należy z ciała ściągnąć mokre ubranie i szybko nałożyć coś suchego. Jeśli nie ma takiej opcji, poszkodowanego należy okryć kocem lub kurtką. Trzeba wystrzegać się nagłego rozgrzewania organizmu, ponieważ może dojść do szoku termicznego. Ciało można ogrzać za pomocą umiarkowanego źródła ciepła.
Jeśli podejrzewamy hipotermię w zaawansowanym stadium, należy w pierwszej kolejności podtrzymać podstawowe funkcje życiowe. Jeśli zostanie zatrzymana akcja serca, przystąpić należy do jego masażu. Koniecznością jest wezwanie w miejsce wypadku służb ratunkowych i przetransportowanie chorego do szpitala. Są sytuacje, w których pierwsza pomoc staje się prawdziwym wyzwaniem, np. wysoko w górach.
Wybierając się na wycieczkę, należy pamiętać o odpowiednio dobranej odzieży oraz obuwiu. Ubrania powinny nas chronić zarówno przed zimnem, jak i wilgocią, a także wiatrem. Klasycznym sposobem jest ubieranie się na tzw. "cebulkę". Elementy garderoby, takie jak rękawiczki czy czapka, dodatkowo chronią nas przed wyziębieniem. Przez głowę wydobywa się aż 30-50 procent ciepła. Samą buzię można chronić poprzez aplikację na twarz tłustego kremu. Na rynku dostępnych jest wiele wariantów odzieży termicznej, dedykowanej m.in. pieszym wycieczkom w góry. Termos z gorącą herbatą również jest niezastąpionym atrybutem w zimowy czas.
