Jak rozpoznać, czy znamię jest bezpieczne?
Znamiona, pieprzyki czy przebarwienia to jedne z najczęstszych zmian na skórze. Z większością z nich się rodzimy, inne pojawiają się wraz z wiekiem lub na skutek nadmiernej ekspozycji na promienie słoneczne. Niestety, każda zmiana barwnikowa z biegiem lat może przeistoczyć się w nowotwór skóry. Dlatego tak ważna jest obserwacja znamion, a nawet pozornie niegroźnych pieprzyków. Jeśli jakakolwiek zmiana budzi nasz niepokój, należy się jak najszybciej zgłosić do lekarza. Tylko badanie histopatologiczne jest w stanie wykluczyć czerniaka. Sprawdź, jakie cechy zmian na skórze powinny skłonić nas do wizyty u specjalisty. Dowiedz się, jak rozpoznać czerniaka.
Znamiona łagodne to takie, które nie stanowią zagrożenia – bardzo rzadko przekształcają się w nowotwór skóry. Charakteryzują się niewielkim rozmiarem (nie przekraczają 5 mm), nie powiększają się, a przede wszystkim mają regularny kształt i jednolity kolor. Wyraźnie odgraniczają się też od reszty skóry.
Znamiona atypowe
Znacznie groźniejsze są znamiona atypowe. Na pierwszy rzut oka często nie wzbudzają podejrzeń, ale istnieje spora szansa, że z upływem czasu lub na skutek ekspozycji na promieniowanie UV mogą się zezłośliwić. Tego typu zmiany są nieco większe (przekraczają 5 mm), mogą mieć nieregularny kształt i barwę. Wymagają fotoprotekcji i ciągłej obserwacji, przede wszystkim co roku należy pokazywać je dermatologowi.
Wszelkie niepokojące zmiany barwnikowe należy skonsultować z lekarzem. Mogą być niebezpieczne, jeśli zaobserwujemy przynajmniej jedno z kryteriów ABCDE. A oznacza asymetrię, czyli nieregularny kształt zmiany, B to brzegi - jeśli są poszarpane i niejednolite, nachodzą na resztę skóry, może to świadczyć o nowotworze. C to skrót od czarnego lub czerwonego koloru – nasz niepokój powinny wzbudzić nawet niewielkie zmiany o takiej barwie. D oznacza z kolei duży rozmiar zmiany, czyli przekraczający 5 mm. Ostatnie kryterium to E – ewolucja, a więc powiększanie się znamion, ale też zmiana ich koloru czy krawędzi. O złośliwości zmiany na skórze bardzo często świadczy też jej swędzenie, owrzodzenie lub krwawienie.
Najlepszą ochroną przed nowotworem skóry jest samodzielna, comiesięczna kontrola wszystkich zmian barwnikowych. Kluczowe jest zwrócenie uwagi na to, czy żadne z nich się nie powiększyło, nie zmieniło kształtu lub zabarwienia. Taka kontrola stanu skóry jest niezbędna zwłaszcza jesienią, po intensywnej ekspozycji na słońce latem. Raz do roku należy też udać się do dermatologa i wykonać dermoskopię. To podstawowe badanie diagnostyczne, które jest w stanie wykryć czerniaka we wczesnym stadium.
