Jak się objawia celiakia?
Celiakia, czyli nietolerancja glutenu, to choroba, o której mówi się coraz częściej. Po raz pierwszy celiakia została rozpoznana i nazwana pod koniec XIX wieku, jednak dopiero ostatnia dekada przyniosła większą świadomość tego schorzenia, które nie jest tylko, jak wcześniej uważano, alergią pokarmową. Czym więc jest celiakia? To choroba autoimmunologiczna, która charakteryzuje się niezdolnością jelita cienkiego do prawidłowego rozpoznania i metabolizmu glutenu. Za jej rozwój odpowiadają predyspozycje genetyczne. A czym jest gluten? To białko roślinne, które występuje w ziarnach niektórych zbóż, np. pszenicy, żyta i jęczmienia. Kiedy jelita nie są w stanie strawić glutenu, układ odpornościowy stara się go wyeliminować z organizmu. Powoduje to reakcję zapalną jelita cienkiego, co objawia się silnym bólem, zaburzeniem trawienia, nudnościami oraz biegunką. Na skutek działania glutenu dochodzi też do uszkodzenia błony jelita cienkiego i kosmków jelitowych, które są odpowiedzialne za wchłanianie składników pokarmowych. Zaburzenie wchłaniania prowadzi początkowo do osłabienia organizmu, problemów trawiennych, a w końcu do niedożywienia. Celiakia jest chorobą autoimmunologiczną, co oznacza, że układ odpornościowy, by się bronić, wytwarza przeciwciała skierowane przeciw własnym tkankom, co powoduje chroniczne zapalenie i trwałe uszkodzenia. Dlatego tak ważna jest samokontrola i świadome wybieranie produktów, by ograniczyć ryzyko występowania bolesnych objawów nietolerancji na gluten.
Jakie są główne
? To, co w pierwszej kolejności powinno wzbudzić podejrzenia to często pojawiająca się biegunka, nudności, bóle brzucha, nagła utrata wagi, zespół jelita wrażliwego, owrzodzenie jamy ustnej. Ponadto, ze względu na zaburzone wchłanianie składników odżywczych, pojawić się mogą niedobory wielu witamin. Bardzo często choroba przebiega prawie całkowicie bezobjawowo, a jedynymi jej symptomami jest osłabienie, drażliwość lub bóle stawów. Rozpoznanie celiakii może być trudne, dlatego uważnie należy obserwować swój organizm, a także udać się do lekarza, który po wykonaniu badań laboratoryjnych, postawi właściwą diagnozę.Niestety, nie ma lekarstwa na celiakię. Jedynie zmiana diety na bezglutenową poprawi stan naszego zdrowia, dlatego robiąc zakupy należy unikać produktów, w których składzie znajdują się ziarna pszenicy, jęczmienia, owsa i żyta, czyli pieczywa, kasz, makaronów, kawy zbożowej, piwa. Sprawa jest jednak nieco bardziej skomplikowana, ponieważ gluten można znaleźć również w produktach niezbożowych, takich jak panierki do mięs i ryb, majonezy, gotowe sosy, słodycze, napoje mleczne z dodatkiem słodu jęczmiennego. By mieć pewność, że kupujemy produkt bezglutenowy, należy wykształcić w sobie odruch czytania etykiet. Na szczęście producenci żywności wychodzą naprzeciw konsumentom i oferują szeroki wybór produktów bezglutenowych.
Nowa dieta nie ogranicza się jednak tylko do wyeliminowania pewnych produktów, ale też do wprowadzenia tych, które posiadają właściwości łagodzące objawy choroby. Jakie to produkty?
: To enzym, który ułatwia trawienie białek i pomaga rozłożyć gluten, który przypadkiem znajdzie się w spożywanych produktach. Naturalnym źródłem papainy są owoce papai. Na rynku dostępne są jednak suplementy diety zawierające ten enzym, które po konsultacji z lekarzem można wprowadzić do diety.Jogurt: Osoby mające problemy trawienne często cierpią na uszkodzenie kosmków jelitowych, przez co efektywność wchłaniania składników odżywczych do organizmu jest znacznie ograniczona. Jogurt stymuluje rozwój pożytecznych kultur bakterii, które wspierają odbudowę układu pokarmowego.
Olej rybny: Pełni funkcję powłoki ochronnej dla błony śluzowej jelit, dlatego jeśli nawet zdarzy nam się przypadkowo spożyć produkt z zawartością glutenu, to olej rybny zminimalizuje bolesne objawy stanu zapalnego jelit.
Zioła: Powszechnie stosowany w leczeniu celiakii jest ekstrakt z liści i korzenia gorzknika kanadyjskiego. Zwiększa on odporność organizmu i mobilizuje go do walki z infekcjami. Zaleca się również picie naparu z rumianku, który zmniejsza stan zapalny układu pokarmowego, a także skrzypu, który pomaga budować większą odporność układu pokarmowego, dzięki czemu jest on mniej wrażliwy na gluten.
Suplementy diety: Bardzo często po rozpoznaniu choroby okazuje się, że organizm cierpi na niedobór wielu składników odżywczych, ponieważ przez cały ten czas proces ich wchłaniania był zaburzony. Po konsultacji z lekarzem należy uzupełnić dietę o suplementy witamin i podstawowych składników odżywczych, by przywrócić odpowiedni ich poziom w organizmie.
Pamiętajmy, że celiakia nie jest ciężką chorobą. Wymaga jednak dużej ostrożności przy wyborze produktów spożywczych i samokontroli ze strony osoby nietolerującej gluten. Odpowiednia dieta pozwala zwalczyć objawy choroby i cieszyć się zdrowiem oraz dobrym samopoczuciem.