Jak stosować węgiel aktywowany?
Węgiel aktywowany (aktywny, leczniczy) stosuje się do celów medycznych jako środek przeczyszczający i antidotum na zatrucia. Wykorzystywany jest także w urządzeniach do oczyszczania powietrza i wody. Pierwsze wzmianki o jego stosowaniu pochodzą z 1550 r. p. n. e. Warto mieć ten środek w domu, gdyż przyda się zarówno na ukąszenia pająka, jak i zatrucia pokarmowe czy inne kłopoty żołądkowe. Ponadto, można go stosować nawet do mycia zębów.
Węgiel aktywowany to preparat, który wykazuje silne właściwości adsorpcyjne. Jego struktura umożliwia wchłanianie i zatrzymywanie substancji takich jak bakterie, białko, toksyny, a nawet niektóre leki (na przykład paracetamol, barbiturany, sole metali ciężkich, ibuprofen, nikotynę, chininę, chlorochinę, trójpierścieniowe leki przeciwdepresyjne, a także witaminy). Węgiel aktywowany ma też właściwości pozwalające na wiązanie gazów. Nie wchłania się po podaniu i jest wydalany z organizmu wraz z kałem.
Przy lżejszych zatruciach, dorosłym i dzieciom powyżej 12 roku życia podaje się 800 - 1200 mg węgla kilka razy w ciągu doby, aż do ustąpienia objawów. W przypadku biegunki należy podawać 3 - 6 g węgla 3 -4 razy na dobę. W silniejszych zatruciach dorośli i dzieci powyżej 1 roku życia powinni przyjmować 4 - 12,5 g węgla w postaci gęstej zawiesiny wodnej. Stosować w razie potrzeby kilka razy na dobę.
Węgiel aktywowany uważany jest za środek bezpieczny i można go kupić w aptece bez recepty. Warto jednak pamiętać, że nie we wszystkich rodzajach zatruć jest on wskazany. Oto lista przeciwwskazań do stosowania węgla aktywowanego: nie należy podawać węgla aktywowanego w przypadku nadwrażliwości na składniki w nim zawarte, nie podaje się go niemowlętom, nie należy go podawać, jeśli konieczne jest podanie konkretnego antidotum na zatrucie, węgiel aktywowany jest mało skuteczny w leczeniu zatruć wywołanych kwasem bornym, związkami metali, cyjankami, DDT, etanolem, metanolem czy litem. Nie należy go podawać w ostrym zatruciu substancjami działającymi żrąco i drażniąco.
Stosując węgiel aktywowany należy pamiętać o kilku zasadach dotyczących jego podawania. Przede wszystkim w przypadku biegunki nie wolno podawać go dłużej niż 3 - 4 dni. Długotrwałe stosowanie może zaburzyć pracę układu trawiennego. Ponadto, niektóre preparaty z węgla leczniczego mogą zawierać sorbitol, który ma działanie przeczyszczające. W związku z tym może nasilać wymioty i biegunkę. U pacjentów po operacji w obrębie układu trawiennego lub z krwawieniem z przewodu pokarmowego węgiel może wywołać ból lub obrzęk żołądka. Nie wolno mieszać węgla leczniczego z lodami, sorbetem czy syropem czekoladowym. Choć mogą nadawać mu lepszy smak, zaburzają jego działanie.
