Jak zapobiec bólowi kolan?
Kolana to najbardziej obciążone stawy ciała. Nieustannie muszą wykonywać bardzo trudne i często przeciwstawne ruchy, gdyż wykorzystujemy je do niezliczonych aktywności. Z jednej strony pomagają sztywno utrzymywać ciało w pionie, z drugiej muszą być odpowiednio mobilne, aby reagować na każde zachwianie równowagi i chronić nas przed upadkiem. Te z pozoru niemożliwe do pogodzenia funkcje sprawiły, że staw kolanowy został nazwany przez konstruktorów endoprotez „koszmarem inżyniera”. A przy tym ma wyjątkowo delikatną strukturę, którą łatwo uszkodzić. Co najczęściej dolega kolanom? Zwyrodnienia – ma z nimi problem co trzecia osoba zgłaszająca się do ortopedy. Jakie są tego przyczyny? Co robić, żeby uwolnić się od bólu kolan i móc cieszyć się pełną sprawnością na długie lata?
Przyczyną bólu stawów kolanowych są regularne ich przeciążenia. Za zawody sprzyjające schorzeniu uważa się te, które wymuszają pozycję obciążającą te stawy i związane są z wysiłkiem. Dlatego na bóle kolan dwa razy częściej narzekają ekspedientki sklepowe i fryzjerki, a także górnicy, listonosze czy gońcy dostarczający paczki.
Ale przewlekłe bóle kolan dokuczają też biegaczom, fanom rolek, łyżew i nart, osobom grającym w tenisa. Efektem tych sportów bywają stłuczenia i uszkodzenia łąkotki, skręcenie stawu, zerwanie czy naderwanie więzadeł kolanowych.
Kłopoty nasila złe odżywianie, zwłaszcza brak witaminy D.
Dla stabilności i funkcjonowania stawu kolanowego istotna jest siła otaczających go mięśni. Wzmacniaj je poprzez regularne, najlepiej codzienne ćwiczenia. Unikaj jednak nazbyt dużego wysiłku fizycznego i sportów obciążających stawy: zamiast joggingu po betonie, spaceruj po trawie i piasku w amortyzującym wstrząsy obuwiu (szpilki to buty tylko od święta!).
Najbardziej wskazanym dla kolan rodzajem aktywności fizycznej jest pływanie. Przy ich bólu i obrzęku zrezygnuj z chodzenia po schodach! Utrzymuj wagę na odpowiednim poziomie – już utrata 5 kg to połowa sukcesu do utrzymania sprawności nóg.
Równie niezdrowe jest dźwiganie ciężarów: zamiast nosić siatki z zakupami, zaopatrz się w torbę na kółkach, w supermarkecie nie używaj koszyka, lecz wózka. Nigdy nie podnoś ciężkich rzeczy przy ugiętych kolanach.
Polub maść borowinową. Głównym jej składnikiem jest łatwo przenikający przez skórę wodny wyciąg z borowiny, bogaty w biologicznie aktywne substancje – kwasy humusowe (huminowe, fulwokwasy), jony wapnia, magnezu, sodu, bromu i jodu, ciała estrogenne, garbniki i inne cenne mikroelementy.
Najważniejszy z nich jest kwas huminowy, prawdziwe panaceum przeciwbólowe i przeciwzapalne. Borowinowe substancje humusowe leczą reumatoidalne i zwyrodnieniowe choroby stawów, urazy mięśni, stawów i kości po stłuczeniach, złamaniach i zwichnięciach. Dzięki nim obrzęki zmniejszają się lub całkowicie ustępują, znika poranna sztywność stawów, wzrasta nasza ogólna sprawność fizyczna.
Jak stosować maść borowinową? Wmasowuj ją delikatnie w kolano raz do trzech razy dziennie przez okres przynajmniej 2-3 tygodni.
Urazom kolan sprzyja też płaskostopie. Podczas chodzenia nienaturalnie kierujemy wtedy kolana do wewnątrz. Efektem tej wady jest ścieranie się rzepki i pojawienie się stanu zapalnego w obrębie stawu.
Płaskostopiu zapobiegają specjalne wkładki profilaktyczne ustawiające łuki stopy we właściwym położeniu.
Możesz się im poddać np. w uzdrowisku. Są wśród nich:
Okłady borowinowe o temp. 40–45°C lub kąpiele częściowe w papce borowinowej (fasony).
Kąpiele solankowe lub siarczkowo-siarkowodorowe w basenie, połączone z ćwiczeniami.
Termoterapia: sauna rzymska o temp. 50–60°C, kąpiele parafinowe, naświetlania podczerwienią.
Krioterapia: miejscowa lub ogólnoustrojowa o temp. –100–120°C.
Elektrolecznictwo: galwanizacja, jonoforeza z leków przeciwbólowych i przeciwzapalnych, prądy diadynamiczne, prądy inteferencyjne i TENS.
