Kamica żółciowa: Przyczyny, objawy i leczenie
Kamica żółciowa jest powszechnym schorzeniem - dotyka nawet 30% populacji, głównie kobiet. Większość osób bagatelizuje pierwsze objawy problemów z przewodami żółciowymi, a do lekarza trafia w wyniku nagłego i ostrego bólu w jamie brzusznej - ataku kolki żółciowej. Na nieinwazyjne leczenie może być wtedy za późno - konieczne jest chirurgiczne usunięcie woreczka żółciowego. Jakie są przyczyny kamicy żółciowej? Jak objawia się to schorzenie i czy można się przed nim uchronić?
Do kamicy żółciowej dochodzi na skutek nieprawidłowego zagęszczania się żółci. W efekcie w pęcherzyku żółciowym, a czasem też w przewodach żółciowych, odkładają się złogi (potocznie nazywa się je kamieniami). Składają się one głównie z cholesterolu, białek i jonów nieorganicznych. U zdrowego człowieka substancje te powinny się rozpuszczać i być wydalane w procesach trawiennych. Jednak na skutek przewlekłych chorób czy otyłości tak się nie dzieje. Żółć staje się wówczas gęsta, a kamienie utrudniają jej przedostawanie się do dwunastnicy i jelit, powodując dolegliwości trawienne. Złogi mają w dodatku ostre krawędzie, które podrażniają błonę śluzową pęcherzyka żółciowego i wywołują jego stan zapalny.
Przyczyną kamicy żółciowej jest przede wszystkim zagęszczanie się żółci. Sprzyja temu otyłość, a także niektóre choroby przewlekłe, takie jak cukrzyca, niedoczynność tarczycy, miażdżyca i podwyższony poziom cholesterolu oraz schorzenia wątroby i jelit. Czynnikiem ryzyka jest też nieprawidłowe odżywianie się, wiek (najczęściej chorują osoby w wieku średnim i starszym) oraz płeć (znacznie częściej chorują kobiety). Do rozwoju kamicy mogą też przyczyniać się niektóre leki, a także ciąża.
Objawy kamicy żółciowej
Choroba przez wiele lat rozwija się bezobjawowo. Powinny nas jednak zaniepokoić dolegliwości trawienne po spożyciu mleka, czekolady czy ciężkostrawnych posiłków. Charakterystyczne są wzdęcia, odbijanie się, nudności, a nawet wymioty. Z czasem kilka godzin po posiłku może pojawiać się ból w prawej stronie brzucha, pod żebrami. Nieleczona kamica objawia się też kolką żółciową, czyli nagłym i bardzo silnym atakiem bólu w jamie brzusznej. Często dochodzi do niego w nocy lub nad ranem. Zazwyczaj towarzyszy mu gorączka, dreszcze i wymioty. Ból jest nie do zniesienia i nasila się w trakcie wdechu. Konieczne jest wezwanie karetki pogotowia.
Chorobę diagnozuje się na podstawie objawów opisanych przez pacjenta, a także badań obrazowych, przede wszystkim ultrasonografii i badania rentgenowskiego z kontrastem. W przypadku wystąpienia kolki żółciowej konieczne jest operacyjne usunięcie kamieni razem z całym woreczkiem żółciowym. Obecnie najpopularniejsza jest metoda laparoskopowa, która jest mniej inwazyjna od standardowej operacji. Doraźnie stosuje się też ciepłe okłady w prawej części brzucha oraz leki rozkurczające, które zmniejszają ból.
Profilaktyka kamicy żółciowej
Nie istnieje jeden skuteczny sposób, by uchronić się przed kamicą żółciową. Wiadomo jednak, że kluczowym czynnikiem ryzyka choroby jest otyłość, a także związane z nią choroby przewlekłe, takie jak cukrzyca czy miażdżyca. Ważne jest więc utrzymywanie prawidłowej masy ciała i zdrowe odżywianie się (przede wszystkim ograniczenie tłuszczów pochodzenia zwierzęcego oraz węglowodanów prostych).
