Każdy ząb warto ratować

Piękny uśmiech zdobi każdego, ale tylko nieliczne osoby mają od urodzenia mocne, białe zęby, które nie sprawiają im większych problemów. Częściej jednak utrzymanie ich w dobrym stanie wymaga nie tylko prawidłowej higieny jamy ustnej na co dzień, ale też regularnych wizyt i zabiegów u stomatologa.

Na szczęście dzisiaj, dzięki nowym technikom leczenia i dobrej jakości materiałom stomatologicznym, dentysta może już uratować każdy ząb - i ten chory, i ten brzydki. Nie musisz też więcej cierpieć z powodu bólu - nawet przy robieniu znieczulenia ani wstydzić się swojego uśmiechu, zasłaniając usta ręką.

Koszty leczenia można zmniejszyć

Wprawdzie większość zabiegów stomatologicznych zrobisz tylko w prywatnym gabinecie stomatologicznym, ale warto skorzystać także z tego, co refunduje NFZ. W placówkach, które mają podpisany kontrakt z NFZ, możesz część zabiegów zrobić za darmo, a za pozostałe dopłacić. Refundacja obejmuje np. założenie do zęba lekarstwa lub plomby, jednak białej tylko w zębach przednich - od trójki do trójki. Bezpłatnie możesz również leczyć parodontozę (nie obejmuje zabiegów chirurgicznych), dwa razy w roku wykonasz bezpłatnie zdjęcie RTG zęba, raz w roku usuniesz kamień nazębny, ale bez piaskowania (usuwanie płytki nazębnej z powierzchni zębów). Trzy razy w roku przysługuje ci wizyta kontrolna u dentysty.

Ułamany można dokleić

Wystarczy jedno pechowe ugryzienie lub nieszczęśliwy upadek, by stracić część zęba. Jeśli tylko korzeń nie został naruszony, dentysta może go jeszcze uratować i dosztukować lub dokleić brakujący fragment. To jaką metodę wybierze, zależy od tego, w jakim stopniu ząb został zniszczony, w jakim obszarze doszło do jego uszkodzenia (szkliwa, zębiny czy miazgi) oraz - co bardzo ważne - czy zdrowy jest jego korzeń.

METODY LECZENIA

Odbudowa zęba: Stomatolog zrobi najpierw RTG zęba. Jeśli okaże się, że uszkodzenie nie jest głębokie, odbuduje go materiałem kompozytowym. Jest on bardzo plastyczny i pozwala na przywrócenie dawnego kształtu zęba i dopasowanie koloru do pozostałej jego części.

Licówka: To sposób na pokrycie całości uszkodzonego zęba. Cienkie płatki wykonane z półprzezroczystego materiału imitują naturalne szkliwo zęba. Mogą być zrobione z kompozytu lub porcelany. Są idealne także do niewielkiej korekty kształtu ukruszonego zęba.

Korona lub implant: Jeśli ułamał się cały ząb, można założyć porcelanową koronę. Jest bardzo trwała. Najnowocześniejszym rozwiązaniem jest jednak wstawienie implantu. Wprawdzie jest to nadal drogi zabieg, ale nowy ząb wystarcza za to do końca życia.

ZACHOWAJ FRAGMENT ZĘBA

Jeśli znajdziemy ułamany fragment zęba, trzeba go jak najszybciej włożyć do soli fizjologicznej lub choćby pojemnika z płynem do soczewek i zanieść do dentysty. Dzięki temu ząb nie wyschnie i nie zmieni koloru. Lekarz będzie mógł go wtedy jeszcze dokleić.

Przebarwiony da się rozjaśnić

Brzydki, siny kolor zęba to efekt tego, co dzieje się w jego wnętrzu. Przebarwienia w zębach leczonych kanałowo są zwykle spowodowane barwnikami pochodzącymi z używanych dawniej materiałów wypełniających kanał po leczeniu. Koloru takiego zęba nie da się już zmienić, stosując te same zabiegi, które służą do wybielania zębów zdrowych.

METODY LECZENIA

Przebarwiony, martwy ząb stomatolog musi najpierw otworzyć i dokładnie oczyścić.

Metoda stopniowego rozjaśniania: Przygotowany wcześniej ząb lekarz wypełnia specjalnym preparatem. Umieszcza go w komorze zęba na 5 do 7 dni, a potem wymienia podczas kolejnych 2-3 wizyt, aż do uzyskania pożądanego efektu. Po kilku latach ząb może ponownie ściemnieć, ale zabieg można będzie powtórzyć.

UWAGA! ZĄB JEST OSŁABIONY

Środki wybielające mogą dodatkowo osłabić i tak już kruchą koronę martwego zęba. Najbardziej jest on narażony na uszkodzenie w trakcie procesu wybielania, czyli pomiędzy kolejnymi wizytami u stomatologa.

Starte brzegi dentysta odbuduje

Nawet jeśli twoje zęby są tylko trochę pościerane, ale widoczna zaczyna być już zębina (wewnętrzna warstwa), nie zwlekaj z wizytą u dentysty. Gdy taki proces już się rozpoczął, oznacza to, że jak najszybciej trzeba je odbudować, by ich szybko nie stracić. Stomatolog sprawdzi najpierw, co jest przyczyną problemu. Często winny jest bruksizm, czyli nerwowe zaciskanie zębów i tarcie nimi, zwykle podczas snu. Zaciskamy wówczas szczęki nawet silniej niż wtedy, gdy gryziemy coś twardego. Ścieramy szkliwo, a zdarza się, że łamiemy ząb. Starcie zębów może być też związane z nieprawidłowym ich szczotkowaniem czy też wadliwym zgryzem.

METODY LECZENIA

Lekarz odbuduje starte zęby materiałem kompozytowym. By uniknąć ponownego ich uszkodzenia, może wystarczyć tylko zmiana sposobu szczotkowania czy oszlifowanie przeszkadzającego w prawidłowym zgryzie wypełnienia. Jeśli jednak przyczyną jest stres, powodujący nadmierne zaciskanie zębów, konieczne może być założenie specjalnej szyny (nakładki).

Szyna relaksacyjna: Przed snem zakłada się na zęby miękką, silikonową nakładkę, dzięki której zęby nie niszczą się, gdy je zaciskasz. Zostanie zrobiona specjalnie dla ciebie po wykonaniu odcisku. W aptekach są też nakładki uniwersalne, cena ok. 100 zł.

LECZ ZĘBY TRZONOWE

W przypadku leczenia startych zębów nie wystarczy odbudowanie tylko zębów przednich. Równie ważny jest też stan zębów trzonowych, ponieważ to właśnie one chronią zęby przednie przed zniszczeniem podczas gryzienia.

Niewielki zabieg uratuje ósemkę

Zwykle wyrzynają się długo i boleśnie. Szybko też atakuje je próchnica. Nie należy jednak usuwać ich pochopnie. Mogą w przyszłości okazać się prawdziwym ratunkiem, gdy stracisz inne zęby. Dentysta oprze na nich protezę lub most i uzupełni brakujące uzębienie. Zdarza się jednak, że zęby mądrości tylko częściowo wyrastają z dziąseł i widać zaledwie ich niewielki fragment, nad którym znajduje się tzw. kaptur dziąsłowy. Wtedy bardzo szybko atakuje je próchnica.

METODY LECZENIA

Sprawiającą problemy ósemkę możesz ratować za pomocą niewielkiego zabiegu, tzw. dekapiszonażu. Polega on na wycięciu fragmentu dziąsła znajdującego się nad ósemką. Dzięki temu ząb zostanie odsłonięty i można łatwiej do niego dotrzeć szczoteczką podczas codziennej pielęgnacji.

LECZ KANAŁOWO Wprawdzie dentyści niechętnie leczą ósemki kanałowo, bo ich korzenie są cienkie i często krzywe, ale w wypadku, jeśli nie masz już innych trzonowych zębów (6, 7), wtedy ratuje się też ósemkę.

Parodontozę da się wyleczyć

Najpierw chorują dziąsła, a potem głębsze tkanki otaczające zęby. Dziąsła krwawią, stają się czerwone, rozpulchnione i bolesne. Przestają ściśle przylegać do zębów, w efekcie czego zaczynają się chwiać. Tak właśnie rozwija się parodontoza. Chorobę można powstrzymać. Im wcześniej zaczniesz działać, tym mniejsze jest zagrożenie utratą zębów.

METODY LECZENIA

Ponieważ główną przyczyną tej choroby jest kamień nazębny, dlatego tak ważne jest regularne usuwanie go, początkowo nawet co 3 miesiące.

Podstawą leczenia jest częste i regularne mycie zębów z użyciem pasty, która zawiera składniki potrzebne przy zagrożeniu parodontozą, np. Parodontax, ok. 20 zł.

Płukanki: Lecznicze działanie ma też płukanie jamy ustnej, np. płynem Eludril Classic (z chlorheksydyną), ok. 20 zł. Stosujemy go przez 10 dni, a następnie robimy przerwę na 10 dni.

Antybiotykoterapia: Czasami konieczne jest zastosowanie antybiotyku, który szybko zlikwiduje stan zapalny.

Zabiegi chirurgiczne: Jeśli tylko stan zębów na to pozwala, dentysta może wykonać kiretaż, czyli zabieg oczyszczenia kamienia z korzeni.

STOSUJ DOMOWE PŁUKANKI

Do leczenia zębów stosuj również płukanki z naparów ziołowych, np. szałwii lub arniki. Doskonale sprawdza się płukanka z sody (1 łyżkę sody rozpuść w szklance wody).

Próchnicę powstrzyma fluoryzacja

Sama nie możesz ocenić, czy próchnica niszczy ząb. Wyczuwalna pod językiem dziura lub pojawienie się bólu to sygnał, że choroba jest już zaawansowana. Jeśli na każdej wizycie kontrolnej spotyka cię przykra niespodzianka, bo dentysta wykrywa próchnicę, poproś o ochronę zębów fluorem.

METODY LECZENIA

Fluoryzacja wzmacnia szkliwo i chroni przed próchnicą. Dentysta pokrywa zęby lakierem. Zabieg wystarcza na pół roku, czasem trzeba go powtarzać co 3 miesiące.

ZASTOSUJ CUKROWY DETOX

Jeśli twoje zęby są podatne na próchnicę, wyklucz z jadłospisu słodkie napoje i cukry proste. Wpływ na zęby ma nie tyle ilość zjedzonych słodyczy, co czas kontaktu cukru z zębami.


Anna Gumowska, kons. Alina Romańczuk, stomatolog