Likopen na zdrowie
Likopen jest uznawany za jeden z najsilniejszych antyoksydantów. Czym właściwie jest i gdzie można go znaleźć?
Likopen jest związkiem organicznym z grupy karotenów, który jest naturalnym pigmentem odpowiadających za kolor czerwony, pomarańczowy i żółty.
Naukowcy wskazują na szereg dobroczynnych właściwości tego związku, które mogą mieć znaczący wpływ na zahamowanie rozwoju lub zapobieganie niektórym chorobom, np. raka prostaty, szyjki macicy, piersi, trzustki, przewodu pokarmowego i płuc, a także arteriosklerozy, choroby Parkinsona i chorób oczu, takich jak zaćma i zwyrodnienie plamki żółtej.
Dla pań i panów
Badania wykazały, że likopen jest substancją, która ma znaczący wpływ w profilaktyce chorób nowotworowych. Dostarczanie organizmowi odpowiedniej ilości likopenu jest niezmiernie ważne zarówno u kobiet jak i mężczyzn. Szczególnie obiecujące okazały się wyniki obserwacji zależności między spożyciem likopenu a rakiem prostaty. W 2002 roku opublikowano efekty badania, prowadzonego przez 4 lata w grupie 48 tys. mężczyzn. Przez cały okres jego trwania, badano zwyczaje żywieniowe grupy pod kątem spożycia 46 różnych produktów, wśród których znalazły się pomidory i ich przetwory.
Okazało się, że u mężczyzn, w diecie których znajdowało się przynajmniej 10 potraw z pomidorami tygodniowo, ryzyko rozwoju raka prostaty było mniejsze aż o 34%. W przypadku mężczyzn, likopen nie jest wskazywany jedynie jako profilaktyka, lecz także jako czynnik wspomagający leczenie.
Badanie przeprowadzone wśród pacjentów wymagających usunięcia prostaty, którym przez 3 tygodnie suplementowano 15 mg likopenu dziennie, wykazały, że u 80% badanych rozmiary prostaty zmniejszyły się.
W przypadku kobiet, dbanie o odpowiednią ilość likopenu w diecie, jest istotne w kontekście profilaktyki chorób związanych z okresem menopauzy. Udowodniono, że uwzględnienie w diecie karetonoidów, jest pomocne w profilaktyce osteoporozy. Wynika to z faktu, że związki te wpływają znacząco na gęstość mineralną tkanki kostnej.
Z kolei z badania przeprowadzonego wśród kobiet, u których występuje duże ryzyko zachorowania na raka szyjki macicy, wynika że wysoki poziom likopenu we krwi, aż pięciokrotnie zmniejsza ryzyko wystąpienia tej choroby.
Na piękną skórę
Związki z grupy karetonoidów, między innymi: likopen, beta-karoten i witamina A, znacząco wpływają na wygląd i kondycję skóry. Jednocześnie regularne ich spożywanie, chroni skórę przed szkodliwym działaniem promieni UV.
Likopen wspomaga syntezę prokolagenu, co skutkuje zwiększeniem sprężystości skóry, przez co opóźnia efekty starzenia. Badanie prowadzone przez 12 tygodni, w którym jednej grupie uczestników suplementowano likopen, a drugiej nie, udowodniło, że w przypadku osób przyjmujących likopen, znacząco poprawiły się parametry skóry, takie jak, gęstość, brak szorstkości i zaczerwienień, a także głębokość zmarszczek.
Gdzie szukać?
Najwięcej likopenu występuje w pomidorach i czerwonych owocach, takich jak arbuz, grejpfrut czerwony, owoce dzikiej róży i papaja. Jednak odwrotnie niż w przypadku większości warzyw i owoców, które zaleca się jeść na surowo, największa ilość likopenu występuje w przetworach pomidorowych, zwłaszcza, jeśli zawierają w sobie tłuszcz.
Wynika to, między innymi, z faktu, że likopen, podobnie jak beta-karoten i witaminy A, D, E, jest najlepiej przyswajalny w połączeniu z tłuszczami. Dla porównania: w 100 gramach świeżych pomidorów znajduje się do 20 mg likopenu, a w paście pomidorowej aż do 150 mg.
Możliwości przetwarzania pomidorów są niezliczone. Można z nich przygotować sosy, pasty, zupy i farsze. Doskonale nadają się do pieczenia i gotowania. Warto robić z nich przetwory na zimę i kupować, dostępne przez cały rok, naturalne produkty gotowe, takie jak sosy i pasty bałkańskie, np. ajvar, macedońska lutenica, pinjur bułgarskiej marki KonexFoods, które doskonale sprawdzają się jako dodatek do kanapek, mięs i warzyw. Natomiast krojone pomidory, gotowe passaty czy dobrej jakości przeciery pomidorowe, stanowią dobrą podstawę do sosów i zup.
