Niechciane dziedzictwo

Choroba ta często bywa zapisana w genach. Wśród chorób nowotworowych, które najczęściej występują rodzinnie, są: rak piersi, jajnika, płuc, nerki i jelita grubego. Dlatego, jeśli w naszej rodzinie występował jakiś rodzaj nowotworu, powinniśmy być na tę chorobę bardziej wyczuleni!

W przypadku niektórych nowotworów warto wręcz zrobić badania genetyczne - jak choćby w przypadku raka piersi. Częściej występuje on w rodzinach, w których "podróżuje" mutacja genu BRCA1 i BRCA2. Genetyczne skłonności można sprawdzić także w przypadku raka jajnika. O raku dziedzicznym mówimy wtedy, kiedy w rodzinie doszło do więcej niż jednego przypadku zachorowania na dany typ nowotworu.

Ryzyko rozwoju tej groźnej choroby można jednak zmniejszać. Rak skóry rozwija się szybciej pod wpływem promieniowania słonecznego, a więc osoby obciążone ryzykiem zachorowania nie powinny się opalać. Rakowi jelit sprzyjają zaparcia, dieta bogata w tłuszcze zwierzęce i mięso - trzeba je eliminować z menu. Rak płuc rozwija się u palaczy, konieczne jest więc rzucenie palenia.

Skłonność do alergii jest dziedziczona genetycznie, ale można zmniejszyć ryzyko jej wystąpienia. Jedną z przyczyn tej choroby jest wyjałowienie naszego środowiska z niegdyś licznych bakterii, wirusów i pasożytów. Im dookoła nas czyściej, tym mniej chorobotwórczych mikroorganizmów musi zwalczać nasz układ odpornościowy. To obraca się przeciwko nam, bo "bezrobotny" układ odpornościowy "wyładowuje" nadwyżkę energii na niewinnych fistaszkach czy pyłkach traw.

Naukowcy podkreślają, że alergie są m.in. wynikiem rzadszego kontaktu ze zwierzętami gospodarskimi - w końcu ludzki układ odpornościowy na samym początku kształtował się w otoczeniu zwierząt i natury. Jeszcze do niedawna większość dzieci wakacje spędzała u dziadków na wsi, brodząc w błocie, bawiąc się z psem, kotem czy głaszcząc cielaczka. Teraz rzadziej mają taki trening odporności. A szkoda.

Nie. Nie ma takiej zależności. Co prawda skłonność do depresji jest dziedziczna, ale można się nauczyć różnych technik relaksacyjnych, by w porę odpędzić smutki. W razie obniżenia nastroju trzeba prosić o pomoc przyjaciół, psychologa czy psychiatrę.

Jeśli nasi krewni cierpieli na otyłość, cukrzycę, choroby serca i nadciśnienie, musimy raz w roku badać:

1. Cukier. Jego norma we krwi to od 60 do 100 mg%. Jeśli jednokrotne badanie wykaże, że jest podwyższony, trzeba je powtórzyć. Jeśli wynik się znów będzie zły, lekarz zleci badanie poziomu cukru na czczo i 2 godziny po posiłku.

2. Ciśnienie tętnicze. Prawidłowe skurczowe: poniżej 140 mmHg, rozkurczowe: poniżej 90 mmHg.

3. Cholesterol. Całkowity - norma: 138-200 mg/dl; wartości graniczne: 135-155 mg/dl, nieprawidłowe: powyżej 155 mg/dl, LDL - prawidłowe: poniżej 135 mg/dl, graniczne: 135-155 mg/dl, nieprawidłowe: powyżej 155 mg/dl; HDL - prawidłowe dla mężczyzn: 35-70 mg/dl, dla kobiet: 40-80 mg/dl.