O czym świadczą powiększone węzły chłonne?
Węzły chłonne są bardzo ważnym elementem układu odpornościowego. Odpowiadają za filtrowanie limfy i produkcję przeciwciał. W ich wnętrzu wytwarzane są limfocyty i makrofagi, które wychwytują i zwalczają szkodliwe drobnoustroje, chroniąc w ten sposób przed infekcją. Powiększenie węzłów chłonnych bardzo często świadczy o toczącym się w organizmie procesie chorobowym. Zazwyczaj przyczyną jest infekcja (np. przeziębienie czy grypa), ale zdarza się, że w ten sposób ujawniają się też choroby autoimmunologiczne lub nowotworowe. Sprawdź, jak rozpoznać powiększenie węzłów chłonnych i kiedy powinno nas to skłonić do wizyty u lekarza.
Węzły chłonne są kluczowym elementem układu odpornościowego – odpowiadają za produkcję przeciwciał i zwalczanie chorobotwórczych drobnoustrojów. Węzły chłonne znajdują się w całym ciele, jednak największe skupiska można znaleźć na szyi, w pachwinach i pod pachami, za uszami i pod żuchwą. Filtrują limfę (inaczej chłonkę), a kiedy znajdują w niej patogen, np. bakterię, wstrzymują przepływ, przez co stają się powiększone.
Objawy powiększenia węzłów chłonnych
W normalnym stanie węzły chłonne mają kilka milimetrów średnicy. O ich powiększeniu mówimy, gdy średnica osiąga 1-1,5 cm. Jeśli czujemy też, że są miękkie i można je przesuwać pod skórą, najprawdopodobniej mamy do czynienia ze zwykłą infekcją. Dotyk węzłów wywołuje wtedy ból, a skóra w okolicy jest ciepła i zaczerwieniona. O wiele bardziej niepokojące są niebolesne, twarde i zbite węzły chłonne, które mogą osiągać nawet 2 cm średnicy. Niestety, w ten sposób często ujawniają się nowotwory złośliwe.
Węzły chłonne są naturalną barierą dla drobnoustrojów. Ich powiększenie bardzo często świadczy o zakażeniach bakteryjnych, wirusowych i grzybiczych. Jest to charakterystyczny objaw wielu chorób zakaźnych, takich jak ospa wietrzna, różyczka, odra czy wirusowe zapalenie wątroby. Powiększenie węzłów chłonnych występuje też przy grypie, anginie, przeziębieniu, zapaleniu gardła, migdałów czy gruźlicy. Może też towarzyszyć opryszczce, kile, toksoplazmozie czy zakażeniu gronkowcem.
Powiększenie węzłów chłonnych a choroby autoimmunologiczne
Powiększenie węzłów chłonnych może być też pierwszym objawem niezdiagnozowanych chorób o podłożu autoimmunologicznym. Z nieznanych przyczyn układ odpornościowy zaczyna atakować własne komórki i wywoływać stan zapalny. Choroby autoimmunologiczne najczęściej atakują stawy, kości i mięśnie, a także skórę i narządy wewnętrzne. Przykładem jest reumatoidalne zapalenie stawów, toczeń układowy czy choroba Hashimoto.
Nasz niepokój powinny wzbudzić twarde i nieprzesuwające się pod palcami węzły chłonne, które nie znikają w ciągu 2-3 tygodni. Niestety – to częsty objaw nowotworów krwi i szpiku kostnego, np. białaczki, szpiczaka czy chłoniaka. Zdarza się też, że mamy wtedy do czynienia z przerzutem lub początkową fazą rozwoju raka w miejscowych węzłach chłonnych. Inne charakterystyczne symptomy to nagła utrata masy ciała, gorączka i nocne poty.
Inne przyczyny powiększenia węzłów chłonnych
Do powiększenia węzłów chłonnych dochodzi też na skutek przyjmowania niektórych leków, przede wszystkim antybiotyków, leków psychotropowych czy przeciwko padaczce. Objaw ten jest również charakterystyczną reakcją po niektórych szczepieniach ochronnych, zwłaszcza na gruźlicę, ospę czy różyczkę.
