Selen i chrom: Jak dbają o nasze zdrowie

Bardzo często nie zdajemy sobie sprawy, że powodem naszych codziennych dolegliwości, takich jak np. zmęczenie, rozdrażnienie czy bóle głowy mogą być po prostu niedobory niezbędnych dla prawidłowej pracy naszego organizmu witamin i składników mineralnych. Nieustanny pośpiech i często związany z tym nieregularny tryb życia sprawiają, że coraz częściej zapominamy o przestrzeganiu prawidłowo zbilansowanej i obfitującej w cenne składniki diety. A konsekwencje tego mogą być różne. Okazuje się bowiem, że nawet niedobór tak śladowych pierwiastków jak selen czy chrom może stanowić zagrożenie dla naszego zdrowia. Sprawdź, dlaczego i jak się przed tym bronić.

Zapobiega uszkodzeniom komórek, więc dzięki niemu nasz organizm wolniej się starzeje. Zmniejsza też ryzyko wystąpienia wielu chorób. Aby pokryć dzienne zapotrzebowanie, musimy dostarczać organizmowi 60 mikrogramów selenu.

● Korzystne działanie: Badania potwierdziły skuteczność selenu w walce z utleniaczami, w zapobieganiu zawałom, nowotworom (zwłaszcza rakowi prostaty). Nie bez znaczenia jest też jego działanie antydepresyjne i poprawiające nastrój.

● Gdy go brakuje: Niedobory tego pierwiastka mogą powodować bóle mięśni, osłabienie i uczucie ciągłego zmęczenia, spadek odporności oraz przyczyniać się do rozwoju chorób serca i układu krążenia, a także wątroby oraz trzustki. U mężczyzn zbyt niska jego podaż przez dłuższy czas może również skutkować niepłodnością.

● Jak uzupełnić braki: Selen w sporych ilościach można znaleźć w orzechach i nasionach, takich jak słonecznik czy pestki dyni. Inne źródła selenu to wątróbka, owoce morza, ryby, kiełki, płatki owsiane, młody jęczmień, ziarna kukurydzy, brokuły, szparagi, kapusta, fasola. Aby zapobiec niedoborom, można też pić napar z czarnego bzu lub olej z wiesiołka, a dwa razy tygodniu przygotować koktajl z młodym jęczmieniem (przepis niżej).

● Skutki nadmiaru: Grozi to m.in. wypadaniem włosów, łamliwością paznokci, zmianami skórnymi, omdleniami, biegunką.

Koktajl z młodym jęczmieniem: Przygotuj 2-3 garści świeżych lub mrożonych truskawek albo malin, 1 banan, 1 szklankę soku wyciśniętego z pomarańczy i 2-3 łyżeczki sproszkowanego zielonego jęczmienia. Wszystkie składniki wrzuć do blendera i miksuj do uzyskania jednolitej konsystencji.

Przyspiesza przemianę materii i spalanie tłuszczów, trzyma w ryzach cholesterol, łagodzi bóle głowy i uspokaja. Przyjmuje się, że dorosła osoba potrzebuje go od 0,05 do 0,2 mg dziennie.

● Korzystne działanie: Chrom chroni przed cukrzycą typu 2 i pomaga regulować stężenie glukozy we krwi. Jest też ważny dla metabolizmu węglowodanów, stymuluje syntezę kwasów tłuszczowych i cholesterolu, co wspomaga prawidłowe działanie układu nerwowego.

● Gdy go brakuje: Na niedobór chromu głównie narażone są osoby, które intensywnie się odchudzają, nadużywają alkoholu, cierpią na schorzenia nerek i układu pokarmowego. Najczęstszymi objawami niedoboru tego pierwiastka są bóle głowy, zmienne nastroje, pojawiające się irracjonalne lęki, zmęczenie, a także wzrost poziomu cukru i cholesterolu we krwi.

● Jak uzupełnić braki: Chromu szukaj przede wszystkim w drożdżach oraz gruboziarnistych kaszach czy płatkach. Duże ilości tego pierwiastka ma pieczywo pełnoziarniste oraz chude mięso, szczególnie drobiowe. Chrom zawierają w sobie również jajka, ryby i owoce morza (krewetki, małże, ostrygi), a także groszek, karczochy, brokuły oraz zioła. Aby zadbać o odpowiednią dawkę chromu w diecie, warto też regularnie popijać herbatę cynamonową lub też sok z owoców noni (czyli morwy indyjskiej).

● Skutki nadmiaru: Chrom bywa szkodliwy, ale tego zawartego w pożywieniu n ie trzeba się obawiać. Natomiast stosowanie tego pierwiastka w postaci tzw. suplementów wymaga ostrożności, ponieważ zamiast polepszyć kontrolę nad poziomem cukru we krwi i nad insuliną, może zdecydowanie pogorszyć poziom przyswajania takich ważnych dla organizmu mikroelementów jak cynk i żelazo. Dlatego najlepiej robić to pod kontrolą lekarza.

Napój z drożdży: Grudkę świeżych drożdży o wielkości orzecha włoskiego zalej 1 szklanką wrzącego mleka (może być także roślinne, np. sojowe, migdałowe, ryżowe) lub 1 szklanką wrzącej wody. Dokładnie wymieszaj i odstaw, by napój lekko przestygł. Gdy będzie ciepły, możesz ew. dodać do smaku łyżeczkę ulubionego miodu.