Smartfony niszczą... zęby? Naukowcy mają odpowiedź

Siedzisz godzinami pochylony nad ekranem smartfona? Lepiej zaplanuj wizytę u dentysty. Przybywa badań naukowych, które pokazują, jak ciągłe przeglądanie treści w telefonie przyczynia się nie tylko do rozwoju wad postawy czy zaburzeń snu, ale także groźnych zmian w jamie ustnej. Taki związek zaobserwowali ostatnio naukowcy z The Maurice and Gabriela Goldschleger School of Dental Medicine przy Uniwersytecie w Tel Awiwie, którzy pod tym kątem przebadali aż 600 osób w wieku od 18 do 35 lat. Co się okazało?

Aż 24% osób, które nieustannie sprawdza treści np. w social mediach, wiadomości na WhatsApp czy powiadomienia, bezwiednie zaciska zęby w ciągu dnia. Niemal tyle samo, bo 21%, robi to także w nocy, w czasie snu. Jednocześnie aż 29% uskarża się na ból mięśni w obrębie głowy i szyi. Co ciekawe, u osób, które rzadziej korzystają z telefonu, problem był zdecydowanie mniej dostrzegalny. Tylko 6% zgrzytało zębami w dzień, a 7,5% w nocy. Ból mięśni zaobserwowano natomiast jedynie u 14%.

Czytaj także: Jak stres wpływa na zęby

Przyczyną problemu, zdaniem naukowców, jest silny stres, jaki towarzyszy częstemu korzystaniu z urządzeń mobilnych. Wskazują oni wręcz na syndrom FOMO (ang. Fear Of Missing Out), który objawia się częstym i nerwowym zaglądaniem do telefonu i sprawdzaniem powiadomień, a także lękiem, że się coś przegapiło np. na Tik-Toku, Facebooku czy Instagramie.

 - wyjaśnia lek. dent. Marta Siewert-Gutowska, chirurg szczękowo-twarzowy z Medicover Stomatologia 

- Podręcznikowa jest także przyczyna. Uważa się, że w wielu przypadkach za rozwojem bruksizmu stoją zaburzenia lękowe i silny stres, który np. w nocy manifestuje się poprzez bezwiedne zaciskanie zębów. W przypadku użytkowników smartfonu problem się nasila, bo objawy obserwujemy także w ciągu dnia - mówi.

I faktycznie, stres odgrywa w tym przypadku kluczową rolę. Niemal 50% osób przebadanych przez izraelskich naukowców przyznała, że smartfon, a także konieczność ciągłego zaglądania do niego, jest dla nich źródłem stresu na poziomie od średniego do wysokiego.  Co więcej, aż 54% cierpi przez to urządzenie na bezsenność. Nasilający się problem widzą także polscy dentyści.

- W ostatnich latach znacząco wzrosła liczba przypadków bruksizmu, zwłaszcza wśród osób młodych. Typowa niegdyś dla osób w średnim wieku przypadłość, dziś obserwowana jest już u młodzieży i to nieraz w bardzo zaawansowanym stadium, kiedy tak naprawdę mamy do czynienia z zespołem patologicznych dysfunkcji, które w konsekwencji prowadzą do choroby stawów skroniowo-żuchwowych - mówi dr Siewert-Gutowska.

Czytaj także: Jak wzmocnić zęby w naturalny sposób

Niepokojące jest to, jak wiele konsekwencji niesie nieleczony bruksizm. - Przede wszystkim dochodzi do przeciążenia mięśni, więzadeł i stawu skroniowo-żuchwowego, wskutek czego pojawia się przewlekły ból głowy, szyi, karku, obręczy barkowej, a także charakterystyczne "trzaskanie" w stawie skroniowo-żuchwowym np. podczas jedzenia. Brak odpowiedniego leczenia może w tym przypadku prowadzić np. do ograniczenia ruchomości żuchwy - mówi. 

Do tego mogą pojawić się problemy ze słuchem, w tym m.in. szumy uszne. To jednak nie koniec. - Osoby z bruksizmem dosłownie zjadają własne zęby. Prowadzi to do ich starcia, pękania czy rozchwiania. Często obserwuje się także ubytki klinowe i nadwrażliwość zębów np. przy kontakcie z zimnym napojem. I to wszystko od nałogowego przeglądania Tik-Toka, Instagrama czy WhatsAppa!

Także włoscy naukowcy, którzy przebadali 153 studentów z Uniwersytetu w Sienie i Uniwersytetu Padewskiego nie pozostawiają wątpliwości, że problem istnieje. 

W badaniach opublikowanym na łamach Journal of Oral Rehabilitation, wskazują oni jasno na silny związek między wielogodzinnym śledzeniem treści w smartfonie, a ryzykiem rozwoju dziennego bruksizmu. Aż u ponad 25% przebadanych przez naukowców zaobserwowano wyraźne symptomy schorzenia.

Najczęściej było to stykanie się zębów przy zamkniętych ustach, zanotowano je u ponad 13% studentów. U 7% zaobserwowano natomiast napięcie mięśni żucia, 2,5% nerwowo zaciskało zęby napinając mięsnie, a 0,5% dodatkowo nimi zgrzytało Co ciekawe, objawy częściej występowały wśród kobiet. W przypadku zgrzytania zębami ponad dwukrotnie.

 Jak zaznacza dr Siewert-Gutowska, osoby, które obserwują u siebie niepokojące objawy, powinny jak najszybciej reagować. - Współczesna stomatologia jest w stanie skutecznie i holistycznie leczyć brukzism i łagodzić jego objawy, u osób w każdym wieku, niezależne od przyczyny - mówi.

 - Osobom z tym schorzeniem zaleca się noszenie specjalnej szyny relaksacyjnej, która rozluźnia mięśnie i chroni zęby. W większości przypadków konieczne jest także włączenie fizjoterapii stomatologicznej, która polega na zastosowaniu terapii manualnej mającej na celu rozluźnienie mięśni i edukację pacjenta. W ostateczności lekarze mogą posiłkować się podaniem toksyny botulinowej w mięśnie głowy i szyi co zmniejsza napięcie i dolegliwości. Nierzadko konieczna jest także konsultacja psychologiczna - wyjaśnia ekspertka.