Syropy owocowe na przeziębienie
Swój rewelacyjny wpływ na nasze zdrowie zawdzięczają obecności ważnych witamin: C, B1, B2, B6, E i A, a także składników mineralnych, takich jak fosfor, wapń, żelazo, potas, sód, fosfor czy cynk, które zapewniają naszemu organizmowi niezbędną dla zachowania zdrowia równowagę kwasowo-zasadową. Dodadzą sił, gdy czujemy się przemęczeni, skutecznie wzmocnią odporność na atak wirusów i bakterii, zapobiegając infekcjom. W syropach znajdziemy także barwniki, enzymy i kwasy organiczne, tworzące niepowtarzalne kompozycje smakowe. Warto więc przekonać się i sięgnąć po gorący kubek z aromatycznym syropem.
Wartość zdrowotna syropów w dużym stopniu uzależniona jest od sposobu ich przyrządzenia. Zanim zabierzemy się za robienie przetworów, musimy dokładnie przebrać owoce i odrzucić zepsute i nieświeże, a także niedojrzałe (syrop można też uwarzyć z mrożonki, bo zachowuje ona większość odżywczych substancji).
Surowe owoce myjemy starannie w bieżącej wodzie, by pozbawić je zanieczyszczeń oraz ewentualnych pasożytów. Uwaga! Przy ich obróbce nie wolno używać naczyń z miedzi, cynku i żelaza. Metale te niszczą witaminę C, a ponadto wchodzą w reakcje chemiczne ze składnikami owoców. Można natomiast posługiwać się sprzętem ze stali nierdzewnej, szkła, porcelany, kamionki, aluminium lub naczyniami emaliowanymi. Owoce gotujemy jak najkrócej, na silnym ogniu i często mieszamy.
Gdy brak nam czasu na robienie domowych przetworów, skorzystać możemy z tzw. gotowych syropów prozdrowotnych z owoców ogrodowych i leśnych. Przygotowywane na podstawie sprawdzonych receptur, zachowują smak, zapach i barwę świeżych owoców.
Mają tak skoncentrowane składniki, że już jedna łyżka stołowa syropu dodana do wody, dania czy deseru (kaszki, budyniu, kisielu) zapewnia zdrowotny efekt. Paradoksalnie, choć w przeważającej części składają się z cukru lub syropu glukozowo-fruktozowego, są o wiele mniej kalorycznym (i tańszym!) sposobem gaszenia pragnienia od soków z kartonu, i w związku z tym idealną dla nich alternatywą. Jak to możliwe? Otóż syropu do wody wlewamy niewiele, bo tylko ok. 10 ml, co odpowiada około 20 kcal.
Dla zdrowia lepiej więc dosłodzić herbatę łyżką syropu niż łyżeczką cukru.
Czym kierować się przy ich wyborze? Warto dokładnie czytać etykiety. Im więcej syrop zawiera ekstraktu, tym bardziej wart jest zakupu. Kupujmy więc np. syrop malinowy, a nie o smaku malinowym.
Oto receptura na obniżający gorączkę syrop z berberysu: wyciśnij w sokowirówce sok z kilograma dojrzałych owoców. Wymieszaj z kilogramem cukru, zagotuj. Potrzymaj chwilę syrop na małym ogniu, gorący przelej do wyparzonych butelek i szczelnie zamknij. Podawaj rozcieńczony wodą.
Nazywa się go „drzewem życia” ze względu na obecność cennych składników odżywczych: owoce mają siedem razy więcej witaminy A, niż winogrona oraz dużo witamin z grupy B. Przetwory z czarnego bzu rozgrzewają, działają lekko przeciwbólowo i wzmacniają odporność.
Przepis domowy. Weź: 1 kg owoców czarnego bzu, 800–900 g cukru, odrobinę wody. Oderwij owoce widelcem od gałązek. Do garnka wlej wodę, wsyp owoce i cukier. Gotuj pod przykryciem, aż owoce puszczą sok. Przecedź przez sitko. Gorący syrop przelej do wyparzonych butelek, zakręć i odwróć do góry dnem. Gdy butelki przestygną, postaw je w chłodnym miejscu.
Zawiera kwas salicylowy, naturalny lek napotny w chorobach wirusowych i bakteryjnych przebiegających z podwyższoną temperaturą. W owocach malin znajduje się też kwas askorbinowy oraz substancje mineralne – potas, magnez, wapń i żelazo.
Przepis domowy. Weź: 1,5 kg malin, 0,5 kg cukru, 0,5 szklanki wody. Maliny włóż do garnka, wlej wodę i trzymaj na gazie, aż się rozgotują. Dokładnie przetrzyj owoce przez sitko, wsyp cukier, gotuj 5 minut. Gorący syrop wlej do słoików. Zamknij je i postaw do góry dnem, aż przestygną.
Syrop doskonały na zimę. Aronia jest jednym z najbogatszych źródeł polifenoli, naturalnych antyutleniaczy odpowiedzialnych za obronę przed wolnymi rodnikami. Z wiekiem w naszym organizmie pojawia się ich coraz więcej. Są odpowiedzialne nie tylko za zmarszczki i utratę jędrności skóry, ale też za mniejszą wytrzymałość mięśni i procesy degeneracyjne w komórkach, prowadzące do zmian nowotworowych.
Przepis domowy. Weź: 2 kg aronii, 1 kg cukru, sok z 1 cytryny, 100–200 liści wiśni, 1 litr wody. Przebraną i umytą aronię oraz liście wiśni włóż do garnka, zalej wodą. Doprowadź do wrzenia i gotuj około 20 minut. Zdejmij z ognia i zostaw pod przykryciem na noc. Rano syrop odcedź, dodaj cukier i sok z cytryny, zagotuj. Gorący syrop przelej do wyparzonych słoików lub butelek. Zakręć.
Owoce dzikiej róży zawierają 100 razy więcej witaminy C niż jabłka, 25 razy więcej niż cytryna i 5 razy więcej niż czarna porzeczka. Dlatego idealnie uzupełniają jej niedobory w infekcjach przeziębieniowych, przy kruchości naczyń krwionośnych, szkorbucie. Przyrządzane z nich wyciągi i przetwory zalecane są też przy nieżytach przewodu pokarmowego, biegunkach, w chorobie wrzodowej żołądka i dwunastnicy, a także kobietom w ciąży i w okresie karmienia, rekonwalescentom, osobom w stanie ogólnego osłabienia i żyjącym w stresie.
Przepis domowy. Weź: 1 kg dojrzałych, oszypułkowanych owoców dzikiej róży, 2 l wrzątku, 200 g cukru. Oczyszczone, umyte owoce pokrój na ćwiartki. Wrzuć do garnka z wrzątkiem, gotuj około 40 minut. Następnie przecedź przez tetrę (wyciśnij ugotowany miąższ). Jeszcze raz krótko zagotuj z cukrem. Przelej do wyparzonych słoiczków. Zakręcone słoiki wypasteryzuj: gotuj we wrzącej wodzie ok. 20 minut. Wyjmij, postaw do góry dnem na 10 minut. Przechowuj w ciemnym miejscu.
