Szczepienia dla dorosłych, które warto zrobić

Gdy spada odporność, szczepionki z dzieciństwa warto powtórzyć

Lekarz Elżbieta Sandzewicz: Ministerstwo Zdrowia przygotowuje co roku oprócz kalendarza szczepień obowiązkowych dla dzieci także część nieobowiązkową, skierowaną do dorosłych. Warto z tych zaleceń skorzystać, bo wiele szczepionek przyjętych w dzieciństwie nie daje ochrony na całe życie, nie wszyscy też wówczas z nich skorzystali. Mogło się tak zdarzyć z różnych, czasem losowych przyczyn.

Dla kobiet szczególnie ważne jest szczepienie przeciw różyczce (zachorowanie na nią w ciąży zagraża dziecku). Jeśli nie jesteśmy pewne, czy byłyśmy przeciwko różyczce szczepione ani czy na nią chorowałyśmy, najlepiej zrobić badanie na obecność przeciwciał tego wirusa we krwi. Z kolei dla osób, które cierpią na schorzenia dróg oddechowych, np. POCHP (Przewlekła Obturacyjna Choroba Płuc) czy astmę, ważna jest szczepionka przeciwko pneumokokom. Zalecana jest też tym wszystkim, którzy z jakiegoś powodu mają obniżoną odporność.

Co 10 lat powinniśmy zaszczepić się również przeciw tężcowi. Można zarazić się nim w każdym wieku. Wystarczy zabrudzenie rany ziemią, np. przy przesadzaniu kwiatów.

Wśród zalecanych ostatnio szczepionek dla dorosłych znajduje się także ta przeciw krztuścowi. Jej ostatnią obowiązkową dawkę przyjmujemy w wieku 14 lub 19 lat, ale badania pokazują, że nie chroni nas ona przez całe życie. Wraz z wiekiem odporność na tę chorobę spada. To sprawia, że coraz większa grupa dorosłych jest podatna na zarażenie pałeczką krztuścową i rośnie wśród nich liczba zachorowań. To właśnie oni często zarażają małe dzieci krztuścem. Dlatego szczególnie osoby, które mają częsty kontakt z dziećmi, np. z racji wykonywanego zawodu, powinny ponownie się zaszczepić.

Nie zawsze trzeba się doszczepiać przeciw WZW B

Dr n. med. Antoni Gugulski: Właściwie każdy dorosły człowiek powinien być zaszczepiony przeciw wirusowemu zapaleniu wątroby typu B (WZW B ). To bezpieczna i skuteczna szczepionka. Jest wymagana, gdy wybieramy się na jakiś planowany zabieg chirurgiczny. Aby uzyskać całkowitą odporność, trzeba przyjąć szczepionkę w 3 dawkach. Drugą dawkę przyjmuje się po miesiącu, a trzecią po pół roku. Jeśli jednak istnieje taka konieczność, np. nie możemy dłużej czekać z zabiegiem chirurgicznym, można ją przyjąć wcześniej, czyli po dwóch miesiącach. Odporność wytwarza się już po dwóch tygodniach od przyjęcia pierwszej dawki.

Po przyjęciu wszystkich nabiera się odporności przynajmniej na 5 lat. Jeśli więc po upływie tego czasu przygotowujemy się, np. do jakiejś operacji chirurgicznej, wystarczy sprawdzić, czy nadal jesteśmy odporni. W tym celu trzeba zbadać krew na przeciwciała anty HBs. Jeśli wynik jest większy niż 10, nie musimy się już doszczepiać, natomiast gdy jest niższy od tej wartości, należy przyjąć dodatkową dawkę szczepionki.

Wirusowe zapalenie wątroby typu A (WZW A) to choroba, która nigdy nie wywołuje przewlekłego zapalenia. Szczepienie poleca się więc głównie osobom, które wyjeżdżają w te rejony świata, w których choroba ta często występuje.

Jeśli jesteś w grupie ryzyka, zaszczep się przeciw grypie

Prof. dr hab. n. med. Adam Antczak: Polacy ciągle niechętnie szczepią się przeciw grypie. Wiele osób obawia się np., że w ten sposób zakłóci własną odporność. Tymczasem dzieje się wręcz przeciwnie - pobudza ona układ odpornościowy do skuteczniejszego działania. Jeśli ktoś zachoruje np. dwa dni po szczepieniu, to oznacza, że w momencie szczepienia był już prawdopodobnie w okresie wylęgania się choroby. Dzięki szczepionce nabywamy odporności tylko na konkretny typ wirusa i możemy zabezpieczyć się przed nim na jeden sezon. Dlatego szczepienia trzeba powtarzać co rok. Najlepszym okresem jest początek sezonu grypowego, który zaczyna się już we wrześniu, co nie wyklucza możliwości zaszczepienia się w późniejszym terminie - aż do grudnia (czyli przed szczytem zachorowań). Według aktualnych międzynarodowych zaleceń przeciw grypie szczepić powinny się wszystkie osoby chętne, choć szczepienie zalecane jest szczególnie osobom z grup ryzyka np. chorym przewlekle (np. na choroby układu krążenia, cukrzycę), kobietom w ciąży, dzieciom czy seniorom.

W roku 2016 Główny Inspektor Sanitarny rozszerzył zalecenia o pracowników służb publicznych. Ponad 30% przypadków zakażeń wirusem grypy może przebiegać bezobjawowo co oznacza, że nie zdając sobie sprawy z zakażenia, możemy być źródłem zagrożenia dla naszych najbliższych.

opr. Anna Gumowska

***Zobacz materiały o podobnej tematyce***